Horse power

Thường nghe nói “tàu cá 1000 CV” hay “động cơ 500 HP” (CV – HP – mã lực) nhưng đó chỉ là… một nửa sự thật, giới bán hàng thường mập mờ một nửa sự thật còn lại để đánh lừa khách hàng. Cái này phải nói sao cho dễ hiểu… những ai từng xài xe Vespa 150 thời xưa sẽ để ý tiếng nổ động cơ rất chậm, mạnh và đằm, một chiếc Honda đời mới có tiếng nổ nhanh hơn rất nhiều, dù 2 xe có cùng công suất danh định. Công suất (HP) và động năng (torque) là 2 cái hoàn toàn khác nhau, một đằng là con số tính toán “lý thuyết” và một đằng là năng lượng “thực tế” truyền ra tới bánh xe, chân vịt để đẩy xe, tàu chạy. Có thể tăng công suất động cơ bằng cách tăng số vòng quay RPM (round per minute) của nó! Ép máy chạy nhanh hơn, sinh nhiều công (HP) hơn, nhưng chưa chắc động năng đã tăng. Đồ thị biểu diễn liên hệ giữa số vòng quay (RPM), công suất (HP) và động năng (Torque) như hình. Ban đầu khi tăng RPM thì cả HP và Torque đều tăng, nhưng đến một mức thì chỉ HP tăng, còn Torque không tăng nữa, thậm chí giảm! Dù có ép máy quay nhanh hơn thì xe, tàu cũng không đi nhanh hơn, chính là tại điểm giao nhau của 2 đường cong!

Cũng như người vậy, những người có nhịp tim chậm thường sống thọ hơn người có nhịp tim nhanh! Tăng tốc độ quay RPM của động cơ đồng nghĩa với việc giảm tuổi thọ, trong nhiều trường hợp là giảm đi đáng kể! Các thế hệ động cơ cũ được thiết kế để chạy chậm và bền, còn không hiểu sao, các động cơ mới sau này được thiết kế để chạy nhanh, “công suất lớn”, nhưng tuổi thọ lại… rất có vấn đề! Cách duy nhất để tăng công suất mà vẫn giữ tốc độ chậm là tăng phân khối! Nhưng tăng phân khối tức là tăng kích thước, khối lượng, và tăng giá thành lên rất nhiều! Trong đồ thị, điểm giao nhau của 2 đường cong chính là số RPM “không bao giờ được vượt qua” của động cơ, vì có vượt qua cũng không có nghĩa lý thực tế gì. Người bán hàng lương thiện sẽ nói với bạn điều đó, còn người bán hàng “đểu” sẽ dùng các con số “hư ảo” trong phần phía trên của đường cong để đi lừa khách hàng! Về định nghĩa của HP – horse power, một con ngựa có thể sinh công suất tối đa khoảng… 15 sức ngựa, vì ông James Watt ngày xưa đo công suất ngựa trong điều kiện làm việc bình thường! Chứ lúc nào cũng 15 HP thì chắc con ngựa không sống được mấy ngày!

Sabotage

Về cách thức phá hoại, đặt thuốc nổ trong máy nhắn tin, bộ đàm, laptop mà Israel đã thực hiện, việc này hoàn toàn không có gì mới! Chúng nó sẽ vừa ăn cướp, vừa la làng như thế, sau khi thực hiện mưu đồ xong, thì sẽ quay sang buộc tội ngược: các bạn hãy đề phòng vì Nga và TQ sẽ làm như vậy! Trong chiến tranh VN, người Mỹ cũng đã dùng đến chiêu này, đạn AK được nạp một liều thuốc nổ mạnh gấp 5 lần, mạnh đến nổi đẩy bệ khóa nòng ngược vào mặt người bắn, hay đạn cối được tráo ngòi, khiến nó nổ ngay trong nòng súng! Sau khi làm giả đạn, họ sẽ cố tình dàn cảnh khéo léo để cho Quân giải phóng lấy được, thường là dưới hình thức những gùi đạn giống hệt như cách thức người VN vận chuyển. Số lượng đạn giả được tính toán chỉ vừa ở mức cần thiết!

Và thường là, đạn đã nổ rồi thì rất khó tìm ra nguyên nhân chính xác! Mục tiêu chính không phải là gây ra thương vong, mà là khiến cho Quân giải phóng bắt đầu nghi ngờ, bất an về chất lượng súng đạn, và phải hao tổn rất nhiều công sức để tìm cách phân biệt, loại bỏ đạn giả giữa đống đạn thật! Sau đó, thông qua các cách thức tình báo tinh vi, ví dụ như phát hành tài liệu “huấn luyện nội bộ”, hướng dẫn lính Mỹ không được xài các loại súng đạn chiến lợi phẩm thu được, sẽ rất nguy hiểm do… “chất lượng luyện kim” kém, và người Mỹ tìm cách bảo đảm rằng những tài liệu “nội bộ” này người VN cũng sẽ lấy được, qua đó tìm cách “mớm, gieo” cái nghi ngờ là Trung Quốc đã cố tình viện trợ đạn “đểu”! Nên thực ra, ai mới thực là ông trùm của các thủ đoạn gián điệp & khủng bố!?

meteorbridge

Vài năm trước, ông bạn già người Anh khoe cái “trạm khí tượng thủy văn” mini đặt tại nhà, giống như trong hình, có tính năng thu thập thông tin thời tiết và gởi về các trung tâm xử lý! Đương nhiên một trạm KTTV hiện đại còn nhiều thiết bị khác chứ không phải chỉ mỗi cái máy này, nhưng khác với các trạm KTTV truyền thống, nó được tự động hóa hoàn toàn, tự động cập nhật thông tin lên các máy tính trung tâm.

Nhiều gia đình ở Anh tự nguyện lắp đặt những trạm này để đóng góp cho mạng thời tiết chung. Thứ nhất là tự động hóa, thứ nhì là số lượng trạm lớn, độ bao phủ (coverage) rộng thì dự báo sẽ chính xác hơn! Cũng tương tự như các thiết bị đo bụi mịn vậy, nhưng ở mức độ chuyên nghiệp hơn! Đương nhiên, thu thập số liệu là một chuyện, mô hình dự báo, diễn dịch số liệu có nghĩa gì lại là một chuyện khác nữa!

việt – vẹo

Khi cái sự “vẹo” nó đã trở thành “chuẩn mực”, trong xứ gù, thằng nào thẳng là thằng đó… khuyết tật! Nhưng mà đụng đến là không được á, vô số chuyện “tâm linh” chứ không đùa! Ai mà vô trong cái cabin đó rồi sẽ thấy, thực ra bên trong phần lớn vẫn thẳng, chứ ghế không thẳng làm sao ngồi, giường mà nghiêng làm sao nằm được, bánh lái thẳng, các thiết bị phần lớn cũng thẳng, nhưng cabin là nó cứ phải “vẹo” như thế! Nghĩ cho kỹ, tất cả là từ sự dễ dãi, tùy tiện, cẩu thả, thiếu quy chuẩn, và rồi tất cả những sự “rỗng tuếch” đó được “thần thánh hóa” bởi “cái tôi” to hơn trời, không ai đụng vào được, không ai làm gì được! “Việt” và “vẹo”, mọi chuyện nó cũng giống y hệt con tàu vậy, và bằng một cách thần kỳ nào đó, nó vẫn chạy được, chạy và hoàn toàn không có sự “tự vấn, tự phản tỉnh” nào cả, dù là nhỏ nhất!

Xem các clip đóng tàu truyền thống của Thái Lan, đóng theo kiểu cũ, không có chút KHKT mới nào, nhưng xem là thấy rõ người thợ có tư duy hình học rõ ràng và tính toán tương đối chính xác! Còn ông thợ VN đem rìu ra đẽo miếng gỗ, chưa vừa thì đẽo tiếp, đến lúc nào ráp vừa thì thôi, không có một sự đo lường chính xác nào! Người ta đã thống nhất thước tấc, đơn vị đo lường khắp quốc gia từ hơn 2 ngàn năm trước, mà tận đến giờ mình vẫn kiểu “thước Lỗ Ban”, trong làm mộc, đóng thuyền cũng như trong xây dựng nhà cửa, mỗi người… một cây thước, dài ngắn khác nhau (!!!) như tôi mới đúng, không ai chịu ai, đụng đến thì lại viện một “Lỗ Ban” hoang đường nào đó, lại còn ngụy biện “công thái học” các kiểu! Không ở đâu khác trên thế giới mà lại “thần thánh hóa, huyền bí hóa” sự ngu dốt và lạc hậu như thế!

Ludmila Zykina

Chương trình âm nhạc… đầu tuần, một điệu valse chậm – Xe đưa thư tam mã, dân ca Nga, đây là một bản dân ca thực sự, không phải là một nhạc hiện đại vì quá phổ biến nên một cách tự nhiên, tự biến thành loại “dân ca mới” trong nhận thức của đại chúng. Tuy gọi là valse chậm, nhưng đoạn sau tempo được đẩy lên và bài ca chuyển sang một sắc thái khác.

Một thuộc tính của những bản nhạc hay là… tự nó chứa trong đó nhiều màu sắc đa dạng, phong phú, nhiều khi đối nghịch nhau, tùy người trình diễn lựa chọn cách thể hiện cảm xúc, khác với các loại nhạc dở, nhạc rẻ tiền… là chúng nó cứ đơn giản, thô thiển, đơn điệu, đến mức nghe như bị thiểu năng, trì độn vậy! Narodnyy artist – NSND Ludmila Zykina!

ngáo, 3

Facebook nhắc ngày này năm trước, những dòng viết khá “tâm đắc”… Nói chung là đám “báo chí”, cả nghiêm chỉnh, cả nhảm nhí, thường xuyên copy nội dung từ blog tkxuyen.com. Copy không thiếu cái gì, cứ y như rằng, viết xong một bài “tiên học lễ, hậu học văn, chính khí hướng thượng” là mặt báo bắt đầu xuất hiện trào lưu bãi bỏ khẩu hiệu “tiên học lễ…”

Cứ như viết xong mấy bài về “ngáo” là có bài về tính resilience – kiên cường trong cuộc sống! Nhưng nói dễ, làm không dễ, thường thì người ta chỉ thấy điều người ta muốn thấy mà thôi, và cũng thường thì người ta không thể hiểu được cái bên trong họ không có! Chỉ mới vận động tư duy câu chữ đơn giản, mà còn chưa làm được thì không hy vọng gì…

hói mít

Đã nhắc đến đoạn này rất nhiều lần, đây là vùng có lượng mưa lớn nhất VN, và nằm trong top của thế giới, trung bình đến 10000 (10 ngàn) mm mưa mỗi năm, tưởng tượng có cột nước cao 10 mét đổ lên đầu bạn. Nên cũng là vùng có độ đa dạng sinh học cao nhất, và ảnh hưởng đến đường bộ, đường sắt thì không phải bàn! Thường xuyên tai nạn, từ suốt hơn nửa thế kỷ nay chứ không phải giờ mới có, năm nào cũng vài ba vụ, lặp đi lặp lại suốt mấy chục năm qua cứ y như là “định mệnh” vậy!

Riêng cái xóm Hói Mít, Lăng Cô đó là quá quen với tai nạn luôn, và những tai nạn thương tâm cứ lặp đi lặp lại mãi, đúng y một chỗ đó suốt mấy chục năm qua! Nguyên nhân là một khúc cua làm từ thời Pháp quá gắt, chỉ cần mở rộng ra cho bớt gắt là xong. Ấy thế mà bác ĐSVN, cũng như thực trạng chung các ban ngành, là không làm cái gì cả, chỉ có đi mua công nghệ, và hét giá trên trời, chứ có tự làm được cái gì đâu, nên chưa bao giờ có giải pháp cho nó đúng đắn, đàng hoàng cả!

spray

Joshua Slocum, như chúng ta biết, là người đầu tiên đi vòng quanh thế giới một mình bằng thuyền buồm, 1895 ~ 1898. Cả cuộc đời ông ta gắn với biển cả, lấy vợ và sinh ra 7 đứa con ở trên thuyền, không ai phủ nhận ông ấy là một thủy thủ lão luyện! Nhưng cuộc đời ông ấy, theo những nghiên cứu hiện đại, vẫn có những khía cạnh “kỳ lạ” khác ít được biết đến! Đầu tiên là suốt cả đời, ông ta… không biết bơi! Và dĩ nhiên ông ta, cũng như một số người khác, đã ngụy biện rằng biển rộng bao la như vậy, dù có biết bơi cũng không có lợi ích gì! Thứ nhì là chiếc Spray của ổng, theo các tính toán hiện đại, là quá rộng và quá nông, không có khả năng self – righting, tự lật lại nếu bị sóng đánh úp. Self – righting, tuy không khó về tính toán lý thuyết, nhưng khá khó trong thi công và kiểm nghiệm thực tế!

Tất cả cho thấy một người thiếu kinh nghiệm, liều lĩnh, bằng một cách kỳ lạ nào đó, lại toàn may mắn! Nhưng vận may không theo Slocum đến hết đời, ông ta biến mất giữa biển Caribbean, không ai thực sự biết điều gì đã xảy ra, đoán rằng một con tàu hơi nước lớn cán qua! Về self-righting, đây là một chủ đề khó, chỉ một số ít các thuyền đi biển có khả năng tự lật lại khi đã úp, đa phần là các xuồng cứu sinh, cứu hộ. Nhiều thuyền có khả năng tự cân bằng khi đã nghiêng đến hơn 90 độ nhưng vẫn chưa có khả năng self-righting, như vụ lật thuyền tháng 2-2022 tại cửa Đại, Hội An, lật úp xong rồi nằm đó luôn! Nhiều thuyền có tải giằng rất lớn, đến 40% mà vẫn không tự lật lại được! Self-righting không chỉ phụ thuộc vào tính toán lý thuyết mà còn tùy vào kỹ thuật đóng thuyền cụ thể…

toạ thực sơn băng – ngồi ăn núi lở

Bao nhiêu khai thác, xây dựng, phát triển kinh tế các kiểu, tạo ra bao nhiêu kiểu phồn vinh giả tạo, rồi cũng sẽ phải trả lại hết mà thôi, trả đủ cả vốn lẫn lời, không thiếu một đồng cân nào! Không ở đâu chạy thoát, khắp tất cả các vùng miền từ Bắc, Trung, Nam, từ thành thị cho đến nông thôn, vùng sâu vùng xa. Tất cả đều là do khai thác tài nguyên thiên nhiên và xây dựng cơ sở hạ tầng mà ra!

Trung Quốc cũng thiệt hại do bão Yagi, nhưng chỉ có 4, 5 người chết (ít nhất báo cáo là vậy), qua đó cho thấy hạ tầng, môi trường họ làm kỹ lưỡng hơn, nên ít thiệt hại hơn. Em lặp lại một ý đã nói từ mấy năm trước: tất cả đều là do… “ăn ở” thôi, 100 triệu dân, chỉ riêng vấn đề “ăn” với “ở” thôi là đủ: 坐食山崩 – toạ thực sơn băng – ngồi ăn núi lở! Tất cả chính là hiểu theo nghĩa đen trần trụi nhất!

retarded

Suốt cả chục năm qua, tôi đã nghe về cái “định luật Bernoulli” này không biết bao nhiêu lần! Vô số “chuyên gia mạng”, học lỏm được đúng 1 chữ “Bernoulli”, nhân dịp mưa bão này đưa ra vô số lời khuyên kiểu “xúi dại, nói ngược”: nên mở cửa để làm giảm “áp suất Bernoulli” để căn nhà an toàn hơn! Đây đúng phải gọi là những dạng “retarded”, lặp lại từ ngữ như vẹt mà không hiểu nội hàm bên trong, và cũng là một kiểu “xúi dại” hết sức nguy hiểm! Nếu đóng chặt cửa, cấu trúc căn nhà liền một khối, gắn kết vững chắc với nhau và với mặt đất thì sự “chênh lệch áp suất” do gió tạo ra không thể nào bứng nguyên tòa nhà lớn đi được! Ngược lại, mở cửa chính là làm yếu đi cấu trúc tổng thể, tạo ra một chổ hổng để gió lùa vào!

Lúc này gió có cơ hội phá từng phần, bắt đầu từ những phần yếu nhất, đó là phá vỡ cửa, tốc mái! Trong sự tác động của gió, phần lớn là lực trực tiếp của luồng khí di chuyển, nhưng quả thực, có một phần do “nguyên lý Bernoulli”, sự chênh lệch áp suất nội tại giữa những luồng khí có vận tốc khác nhau! Đây là loại áp suất “thủy động”, không có “động” thì không có áp suất này! Mà mở cửa tức là trực tiếp gây ra sự “động”!!! Đây là lập lờ cố ý, hay là ngu dốt, thiểu năng, bị con chữ “áp suất” (thủy tĩnh) đánh lừa, vì có “áp suất” nên phải “mở van”? Đúng là “vừa ngu, vừa bất lương”, trong lúc mưa bão đưa ra lời khuyên như thế! Với đa số các nhà bình thường, nên đóng, chốt cửa, chằng néo thêm bằng thanh gỗ và dây thừng!

Nhưng cũng có trường hợp, như các mặt tiền – facade, cấu trúc vốn đã không thể kín gió! Chính vì không thể tránh, nên cần cân nhắc mở vuông góc để chia nhỏ diện tích và chằng buộc cẩn thận! Các “chuyên gia mạng” đã loay hoay với “định luật Bernoulli” như thế cả chục năm nay, em thấy rút cuộc, chúng nó không có khả năng hiểu được đâu! Nên bỏ thời gian đọc về “thủy tĩnh – hydrostatic”, “thủy động – hydrodynamic”! Mà đừng đọc trên “mặt chữ”, không hiểu mà nhắc lại như vẹt là người ta biết ngay! Dù tiếng Việt dùng “thủy” để dịch chữ “hydro” thật, nhưng không có nghĩa là “nước” đâu nhé, dùng để chỉ những dạng vật chất tuôn chảy (bao gồm nước, khí, plasma), từ dùng theo nghĩa đối lập với thể “rắn”.

instx4

Đạp xe vận động nhẹ nhàng cuối tuần, làm cái clip ngắn để test thử cái camera. Nhớ lại chính xác là 11 năm trước, tôi đi mua cái GoPr3 về, cầm trên tay thật đúng là một kỳ quan kỹ thuật; ý tưởng, công nghệ đều đi trước thời đại, chỉ có Mỹ quốc mới làm được như vậy, chứ Trung quốc thì còn lâu nhé! Và xài cái cam đó hơn 10 năm, nhiều cảnh quay thích vô cùng!

Hơn 10 năm sau, bây giờ thì, những người đã từng xài cam Inst (công ty có trụ sở tại Thâm Quyến) thì bảo: không cần phải xài những loại khác nữa, kể cả GoPr! Cứ như thế, họ cứ từ từ từng bước, dành hết công việc sáng tạo của thiên hạ! Trong khi đó, chúng ta thì… Bốn ngàn năm ta vẫn là ta, Ở trong hang đá chui ra, Vươn vai một cái rồi ta chui vào!

rnli

Những chiếc “tàu – xuồng” cứu hộ nước Anh – RNLI thực ra rất bé, đa số chỉ dài khoảng 12 ~ 15m, lượng choáng nước chỉ chừng 15 ~ 20 tấn, nhưng có cái giá rất khét lên đến hàng chục triệu bảng! Đây quả thực là những chiếc tàu tuyệt đẹp, nhưng nhiều người không hiểu sao nó lại mắc như vậy?! Lấy một ví dụ nhỏ, cái động cơ của nó được thiết kế rất đặc biệt, cho dù tàu bị có lật ngược lại thì máy vẫn hoạt động bình thường. Như những con tàu phổ thông khác, lật ngược lại là xăng không lên, nhớt chảy ngược, chỉ chừng vài giây là động cơ tắt ngúm, mất động lực, mất điện. Và vì mắc tiền như thế nên chúng được bảo vệ, bảo trì rất kỹ, thường những con tàu cứu hộ này có nhà chứa – hangar riêng nằm trên bờ!

Khi có nhiệm vụ cứu hộ, tàu nhanh chóng được hạ thủy, trượt xuống theo một đường ray được làm sẵn, đến khi xong việc kéo lên trở lại. Những chiếc tàu chỉ dưới 20 tấn, có khoảng 5 ~ 7 tấn trọng tải giằng (thường dùng nước để giằng) này đi ra biển trong mọi điều kiện thời tiết, mọi cấp sóng, mọi cấp gió, và nhỏ xíu về kích thước nếu so với tiêu chuẩn của các nước khác! Ví dụ như các con tàu cứu hộ, cứu nạn của Việt Nam thường rất lớn, đến 100 ~ 300 tấn, có chi phí hoạt động cao hơn rất nhiều lần, nhưng cũng rất thường khi, sóng gió mới có cấp 8, 9 là thuyền trưởng đã không muốn đi ra biển rồi! Nên nhiều khi lớn xác không hẳn đã là hay, xác lớn mà… “bi” không lớn, không làm được việc thì cũng vô dụng!

cao giao

Là Durov hay là Durak (durak – tiếng Nga – thằng ngốc), là thông minh hay là ngu xuẩn!? Trong cuốn “The spy who loved us” – Thomas Bass, tác giả có nói về một nhân vật khá đặc biệt, bạn của ông Phạm Xuân Ẩn, tên là Cao Giao, quá thông minh (hay quá ngu) nên sống ở thời nào thì cũng như cây thu lôi vậy, liên tục bị trời đánh! Cao Giao lân la chơi với người Nhật để dò la tin tức cho Việt Minh, nên bị người Pháp bắt bỏ tù.

Nhưng Việt Minh cũng không tin Cao Giao, bắt ông ta bỏ tù vì nghi ngờ cộng tác với Pháp. Đến sau năm 1954 ổng chạy vào Nam cũng bị họ Ngô bắt bỏ tù vì nghi là CS, đến năm 1978, lại bị CH XHCN VN bỏ tù thêm lần nữa nghi là điệp viên CIA, cứ như thế, bất kỳ chế độ nào cũng đều đơn giản là… bắt ông ta bỏ tù cả! Và sau rất nhiều lần tù tội như vậy, cuối cùng thì ông ta được cho xuất ngoại, sống lưu vong ở Bỉ!

bayesian

Nói một cách “tâm linh” thì không nên đặt tên con tàu, Bayesian, kiểu xác suất như thế! Nói một cách khoa học hơn thì những nguyên nhân dẫn đến thảm họa đều… hợp lý, tàu chìm trong chưa đến một phút! Bayesian dùng drop – keel, lúc vòi rồng xảy ra, keel đang ở mức 4m, không ở mức tối đa hơn 7m. Tỷ lệ chiều cao cột buồm/chiều dài tàu là 1.3, một tỷ lệ tuy cao, nhưng chưa đến mức quá đáng! Những ngư dân kinh nghiệm VN biết rằng trong tình huống gặp vòi rồng, chỉ có cách cắt dây neo và chạy (nhiều khi không đủ thời gian để nhổ neo đàng hoàng), đâm đầu/đuôi vào gió và giữ hướng sao cho sóng, gió không đánh ngang hông thuyền. Một con tàu 45m bên cạnh, tên Sir Robert Baden Powell (bên phải trong hình) sống sót vì thuyền trưởng làm đúng như thế, nổ máy tàu để ổn định hướng! Và quan trọng nữa là khi đã lật, thiết kế con tàu thế nào mà nước tràn vào đầy trong chưa đến một phút!?

Những chiếc “siêu du thuyền” thế này đôi khi rất nguy hiểm, vì chỉ có 1, 2 chiếc được đóng (do cái giá quá chát của nó), nên nếu thiết kế có vấn đề gì thì người ta không bao giờ biết được! Với những hạng du thuyền bình dân hơn, có số lượng đóng đến hàng ngàn chiếc, đã gặp phải hàng trăm tai nạn, và thời gian sử dụng đã lên đến hàng chục năm, nên có vấn đề gì thì người ta biết và sửa chữa ngay, quan trọng là thuyền trưởng phải hiểu con tàu của mình rõ! Trong thế giới thuyền bè (thực ra là trong toàn bộ thế giới vật lý), có một cái tạm gọi là “the physic of scales”, mỗi vật thế kích thước khác nhau sẽ có cách vận động khác nhau, và chịu ảnh hưởng từ môi trường ngoài cũng khác nhau! Ví dụ như trong một cơn bão, thì an toàn nhất chính là cái chai, không cách nào bão có thể làm cái chai chìm được! Mà để hiểu những điều này thì cần phải vận động thực tế, chứ trên bàn giấy không thể nào hiểu được!

bách việt

Gần đây thấy có các phong trào phục cổ, cổ phục, cổ phong… tuy việc tìm hiểu lịch sử, quá khứ là cần thiết, nhưng cũng thấy có một số rất đông dạng “vĩ cuồng, ngáo ngáo”. Tôi gọi đây là loại “khảo cổ”… đào lên không thấy gì cả, nên kết luận rằng… ngày xưa người Việt cổ đã dùng điện thoại không dây! Đơn cử là cái trào lưu “Bách Việt”. Bách Việt là cách sử sách cổ Trung Quốc gọi chung các vùng đất phía Nam sông Trường Giang, đó là kiểu “tập hợp” rất chung chung, một cái “umbrella – term” bao gồm rất nhiều nền văn hóa khác nhau: Dạ Lang, Mân Việt, Điền Việt, Nam Việt, Lạc Việt, etc… thậm chí cả nước (Ngô) Việt ở vùng Chiết Giang, Thượng Hải bây giờ. Đó là những “quốc gia” có rất ít liên hệ với nhau, thành phần chủng tộc, văn hóa, ngôn ngữ hoàn toàn khác nhau, một số đã là nhà nước phong kiến tập quyền, một số vẫn là mô hình bộ lạc, một số đã có chữ viết hay dùng chữ Hán, một số còn chưa có chữ viết, một số đã dùng lưỡi cày đồng, lưỡi cày sắt, một số còn… chọc lỗ tra hạt.

Thế nhưng một số ông “Việt…” thì tìm cách chứng minh rằng Bách Việt đã là một nhà nước thống nhất trên toàn bộ vùng phía Nam sông Trường Giang, do đó, cho nên, vì vậy, suy ra, ta có… VN là đại diện chính thống của Bách Việt, do đó, cho nên, vì vậy, suy ra, ta có… một dải suốt từ Quảng Đông, Phúc Kiến, đến tận Chiết Giang, Thượng Hải đều là của VN cả! Chưa dừng ở đó, các bố còn tự sướng, nói một hồi thì Kinh Dịch, Lạc thư Hà đồ, chữ Giáp cốt đều là sản phẩm của Việt tộc, nói một lúc nữa thì tất cả thành tựu đều do người Việt phát minh ra, người Hán chỉ ăn cắp thôi! Xưa toàn rừng núi, đường sá chưa có, đi bộ suốt một ngày chưa được 30km, ấy thế mà vẫn cố xây dựng Bách Việt trở thành một “quốc gia” thống nhất, rộng lớn đến nhiều ngàn km. Muốn có quốc gia, phải có kinh tế, sản xuất, xây dựng, hậu cần, giao thông, vận tải, phải có chữ viết, sách vở, tư tưởng, .v.v… Đóng trên người mỗi cái khố, chữ viết còn chưa có, gọi là “bán khai” quả không sai, nhưng lại cuồng vô đối!

Toàn các bố mới bơi một hai deca-mét đã chìm nghỉm, leo núi mới có hai ba hecto-mét đã sụm gối, mà ngồi “claim – đòi” đất nhiều ngàn km tận Thượng Hải mới vừa lòng, đúng ngáo! Đã là thời buổi nào mà còn mị dân bằng những trò như thế, sang TQ mà xem, họ ném các bằng chứng khảo cổ vào mặt, nhiều đến ngu người luôn! Mà những thằng ngáo, dở nói nhảm để làm gì, bản chất của sự việc là gì? Thực ra rất đơn giản, giả sử như bọn buôn người muốn bán mấy em gái trẻ vào động karaoke thì làm sao? Chúng nó vẽ ra một cái cuộc sống hưởng thụ, bỏ ra một tí tiền để dẫn dụ, đến khi ăn quen, làm không quen thì tự bán mình thôi! Và những thủ đoạn “buôn người” chúng nó đều như thế, cứ vẽ một chặp thì toàn thành đĩ điếm, lưu manh cả. Hại chết một dân tộc cũng theo cùng một cách, vẽ ra những thứ hão huyền, xàm xí, đánh vào những “cái tôi” thiểu năng, muốn ăn không muốn làm, chỉ ưa mấy cái danh hão, đánh vào những mối liên kết xã hội, đến một lúc căn cơ không đủ thì tự nó sập thôi!

Đã ở nước ngoài mấy chục năm, đã nhìn thấy thiên hạ sống thế nào, sao vẫn thiểu năng, ngu xuẩn như vậy?! Thực ra chúng nó hoàn toàn không có ngu đâu, chỉ vì “quan thầy” chúng nó đã dạy bảo phải làm như thế, vì các “bài” chúng nó dạy nhau như thế, đánh vào số đông là phải vẽ ra những thứ viễn vông hư ảo, chứ dân trí đang lè tè ngọn cỏ như vậy, nói chuyện đúng đắn là họ không nghe đâu, phải đơm đặt những chuyện càng hạ cấp, càng kích thích càng tốt! Quan trọng nhất là phải đánh vào “cái tôi”, phải cho họ một cái “bầy đàn” để dựa dẫm, một miếng bọt nước để bám vào, phải làm cho họ cảm thấy có “giá trị”, dù là loại giá trị “bánh vẽ”, “tôi đúng”, “tôi biết”, “tôi hơn người”. Thời xa xưa mấy chục mấy trăm năm trước, nói điêu, gian dối người ta khó phát hiện, và lâu thấy hậu quả, chứ thời đại thông tin và thay đổi chóng mặt ngày nay, gian một chút là hậu quả nhãn tiền ngay! Quan trọng nhất vẫn là “dân trí”, người ta đã đi đến tận đâu đâu, mà mình vẫn ngồi đây, ôm mãi những điều hư ảo!

Ornithopter

Ornithopter là thiết bị bay vỗ cánh như chim, trong clip là kỷ lục thế giới thiết lập bởi một nhóm nghiên cứu ĐH Bắc Hàng TQ, “con chim” bay liên tục 1h 31′! Thực tế trên thị trường từ 2, 3 năm qua đã xuất hiện loại đồ chơi “RC Bird” – Chim điều khiển từ xa, vỗ cánh bay y như chim thật! Kiểu này mà ứng dụng vào quân sự thì các hệ thống AI, nhận dạng sử dụng hình ảnh là bó tay, không thể phân biệt được đâu thật, đâu giả!

thương mại điện tử, 1

Từ chuyện đi bơm 2 cái lốp xe… giá như người thợ sửa xe bảo ở đây không bơm xe thì chẳng có gì để nói, anh ta xách cái ống ra, nhìn nhìn rồi bảo: anh ơi, em mở không nổi 2 cái nắp van! Là mình biết nó cà khịa rồi, nhưng tính không thích nói nhiều, tự đi mở 2 cái nắp van cho nó bơm, xong đưa 5 ngàn, nó đút túi rồi bảo: 5 ngàn là em lấy rẻ đó! Mình cũng éo biết nói gì luôn, cứ như nhìn vào khoảng không trống hoác vậy, đi luôn chứ biết nói gì nữa!? Không phải chỉ là cái thái độ làm việc, thái độ vẫn là chuyện nhỏ, cái chính là tâm địa bất ổn, một tâm lý kiểu… Chí Phèo, chỉ có ăn và phá, không làm được cái gì cho ra hồn, nhưng cứ muốn làm cha thiên hạ! Nói thì mọi người bảo chỉ là một cái ví dụ cá biệt, không cá biệt đâu, đinh vẫn rải đầy đường đấy thôi, và muôn ngàn những kiểu tệ nạn, vừa ăn cướp vừa la làng vẫn tràn đìa khắp xã hội! Có vô số những thằng rảnh không làm gì, chờ chực cơ hội ai đó xúi bẫy để làm trò lưu manh vặt!

Đến chuyện thương mại điện tử… xưa các trang như Lazada, Shopee cũng đầy hàng kém chất lượng, nhưng ngày càng tốt hơn, đã có những người bán hàng gian bị khóa tài khoản! Đến một lúc người ta bỗng dưng nhận ra rằng, hóa ra suốt mấy chục năm nay toàn bị lừa bởi đám gian thương, nhập hàng TQ chất lượng thấp về bán với giá cao! Tuy không thể nói rằng các trang thương mại điện tử đã đủ tốt, đủ hài lòng, nhưng ít ra giá cả niêm yết công khai, mặt hàng nhiều chủng loại! Mười năm trước, tôi đi mua vải sợi carbon để đóng xuồng, loay hoay hơn 2 tháng chưa có hàng, giờ thì có khi chưa tới 2 ngày! Hàng giao từ Thượng Hải mất cỡ 5~7 ngày, từ Thâm Quyến mất khoảng 3~4 ngày, còn những mặt hàng phổ thông thì họ đã buffering – trữ sẵn ngay tại VN, giao trong ngày! Phải có ai đó giảng giải, áp đặt cách thức thì người Việt mới làm, còn không thì chúng nó còn bận đấu tố, tính kế nhau và làm nhiều trò khỉ khác!

olympic

Mặt cúi, mặt nghiêng, mặt ngoảnh sau,
Quay theo tám hướng hỏi trời sâu.
Một câu hỏi lớn, không lời đáp!
Cho đến bây giờ mặt vẫn chau!

Chính là khẳng định vị trí số 2, ngấp nghé vị trí dẫn đầu! Kỷ lục thế giới mà bị phá những 0.4 giây thì ai cũng phải tâm phục khẩu phục, mà đánh ngay vào chính điền kinh, bơi lội, những môn được xem là trọng yếu, cốt lõi của Olympic! Kiểu này, trong tương lai gần, chuyện Trung Quốc vươn lên dẫn đầu thế giới là hoàn toàn có thể dự báo được!

Thực tế đã ngang với Mỹ về số HCV, tạm giữ ngôi nhì do kém số HCB! Dân tộc như thế, nói được làm được, còn tại sao VN vẫn là con số 0 tròn trĩnh, còn không tự luận ra được ngu chỗ nào! Tại sao XH toàn loại bệnh hoạn, không bệnh thì cũng… hoạn! Haizza, mấy câu hỏi này, những pho tượng chùa Tây Phương không biết cách trả lời…

xã hội hóa

Cái xe đi đã 2 năm mới phải vá lỗ đầu tiên, kể cùng khá bền, chất lượng xe ổn, đạp nhiều như thế mà vẫn chưa xuống cấp mấy! Thế là hôm nay phải ngồi vá cái lốp, rồi bảo trì cái máy bơm trên chiếc xuồng, tháo một đống bùn từ trong cái máy bơm ra, đi lại ống thoát nước. Suy nghĩ lung tung thế sự, thế là thêm một kỳ Olympic vẫn chỉ là con số 0 tròn trĩnh! Em nói thẳng ra là nhà nước chẳng việc gì phải tự ôm vào mình cái nghĩa vụ phải có huy chương! Đừng có tự bắt mình đi làm “nhiệm vụ bất khả thi”, dọn cái “chuồng ngựa của vua Augeas” như thế!

Không gì khó hơn là tìm cách sửa “dân tộc tính”! Tổ chức phong trào cho lắm vào rồi chúng nó cũng sẽ chỉ ngồi nhậu và chửi bới nhau thôi, như cái nhà bên cạnh em chúng nó đã nhậu và hát hò ầm ĩ suốt từ trưa đến giờ, một nhà khác, xem cách mở nhạc thì hầu như chắc chắn là đang xài thuốc lắc! Cái chữ “xã hội hóa” nếu hiểu cho rốt ráo, thì không phải là gọi vốn đầu tư, làm phong trào đôi ba lần! Chừng nào mà dân chúng tự bỏ tiền, tự chơi, tự thưởng thức, tự cảm thấy lợi ích, tự rèn nên nề nếp từ nhỏ, thì đó chính là “xã hội hóa” đích thực!

trùng thất

Tôi gọi đây là trào lưu “đĩ miệng”, tiếng Việt kỳ diệu cc!!! Những thể loại hư ảo, cứ dùng mãi những ngôn từ như thế sẽ mất đi nhận thức về cái thật mà chạy theo những thứ đồng bóng! Cũng giống phần lớn cái loại “nhà thơ” VN hiện tại vậy, huênh hoang một mớ rỗng tuếch, còn không tự luận ra được ngu chỗ nào! Dần dần nó hình thành nên một cái “nghiệp”: chữ nghĩa không có nội dung, và quan trọng hơn, là không thực hành được, không có sự trì định, công phu để biến nó thành giá trị thực!

Cứ mãi như thế, đến một lúc con người sẽ bị chẻ ra làm đôi: sau một hồi ngáo ngáo với những ý nghĩ vọng động, tào lao, họ sẽ quay về đối diện với con người thật xàm xí bên trong! Và cứ thế, tiếp tục hoang mang không biết bám víu vào đâu, ai nói gì cũng tin, nhưng không thực sự hiểu, làm và kiên định được điều gì! Vì thế nên ngay từ xưa, tôi đã luôn cho rằng, nói một lời đơn giản phải cho thật tường tận, đúng đắn, một từ, một câu mà còn không hiểu thì đôi khi không cần phải nói nữa!