Cứ lướt qua báo chí là thấy lỗi dịch, lúc nào, chỗ nào cũng thấy! Dịch thô từ tiếng Anh sang, chất lượng ngang ngửa cỡ Google translate, đọc câu tiếng Việt trúc trắc, thô vụng, tối nghĩa vậy mà cũng chịu được, tiếng mẹ đẻ còn như thế, bảo sao… Một vài ví dụ, ảnh 1: “stakes” phải dịch là phần thưởng, chứ không phải cổ phần! Ảnh 2: “từng tài trợ cho cuộc chiến của Napoleon”, ngân hàng Anh sao lại tài trợ cho Napoleon(!?) đọc là biết không hiểu về lịch sử, “Napoleonic war” tức là cuộc chiến chống Napoleon, cũng như “Vietnam war” tức là “Kháng chiến chống Mỹ” vậy! :-D

“Naval architect”, nếu dịch từng chữ một thì đúng là kiến trúc hải quân, nhưng không một ai hiểu như thế, phải hiểu đúng là: kiến trúc hàng hải, kiến trúc tàu bè! Tại sao lại vậy: em tra từ điển rồi mà, naval – navy đích thị là hải quân mà?! Bởi ngôn ngữ nó phức tạp là như thế, phải dùng nhiều, dùng lâu mới hiểu được, naval tiếng Anh đúng là hải quân, nhưng tiếng Pháp thì lại có nghĩa là tàu bè, mà từ này là phải hiểu nghĩa gốc từ tiếng Pháp, bởi mối giao thoa Anh – Pháp trong lịch sử hàng hải nói riêng và lịch sử ngôn ngữ vùng miền nói chung cũng có rất nhiều khúc mắc, dây mơ rễ má! :-D

Ta nói ngày xưa Hán-tự, chữ nghĩa khó khăn, điều kiện học không có, không giỏi thì cũng chả phải chuyện lạ! Nhưng ngày nay, tiếng Anh dễ hơn nhiều, tư liệu học tập vô tận, mà rồi cũng y như thế! Nên chỉ có thể trách bản thân hời hợt, không có “công phu” gì thôi! Đọc văn bản tiếng Việt nào mà giọng văn kiểu ngọng líu ngọng lo là em không đọc tiếp! Nó nhiều nhan nhản, đến mức lâu lắm rồi em không buồn nói, mấy hôm phải buổi nóng trời, ngứa mồm, đưa một vài ví dụ. Chú thích cho mấy cái ảnh dưới:

1. Fighter, vừa có nghĩa là chiến binh, vừa có nghĩa là phi cơ tiêm kích, cái này chắc là do người dịch, chứ dịch tự động như Google translate chắc chắn thông minh hơn.

2. Rocket-propelled grenade, dấu ‘-‘ rất quan trọng, là “lựu đạn phóng bởi tên lửa”, chứ không phải “lựu đạn phóng tên lửa”, đảo ngược chủ thể! Nôm na chính là B40, B41, etc…

3. “Khí động học kiểu vịt”: cái này thì phải có công phu “đoán mò” rất siêu mới lần ra được, dịch từ cụm từ “aerodynamic canard-wing”. Chữ “canard” nguyên gốc từ tiếng Pháp, nghĩa là con “vịt thịt” (vịt làm thức ăn, nghĩa phái sinh chính là: “tin vịt, tin ba láp”), nghĩa trong ngành hàng không là cánh phụ, nhỏ của vật thể bay! Vì không hiểu nên người dịch đã phát minh ra một ngành học hoàn toàn mới: Khí động học kiểu vịt! Haiza, báo với chả chí, đúng nghĩa là vịt! Rồi lại như Aziz Nesin: tại cái xứ sở nhiều ruồi quá!