Thử ông bạch đầu chân khả liên, Y tích hồng nhan mỹ thiếu niên… – Ông già đầu bạc này thực là đáng thương, Y (hắn ta) tiếc nuối những tháng ngày niên thiếu hồng nhan tươi đẹp – 此翁白頭真可憐，伊昔紅顏美少年。。。
Monthly Archives: March 2023
tíc xanh
Nhân trò chuyện với đứa bạn về “tíc xanh”, ngoài những điều đã đề cập, một lợi ích rất lớn nữa chính là thương mại! Vấn đề cơ bản của một “cái chợ” không phải là “mua và bán”, mà là việc giải quyết khiếu kiện, mâu thuẫn phát sinh, cơ chế xử lý những hành vi gian lận, lừa đảo! Xây dựng cơ chế để làm những chuyện đó không đơn giản, đầu tiên là phải ép buộc… chính danh!
Đến khi người ta nhận ra lợi ích rồi, họ sẽ tự nguyện chính danh, éo như bọn Tây, đem “tíc xanh” làm thành món hàng tính phí! Xét thực trạng như MXH VN hiện tại, không ngày nào là không có những kiểu tin giả “cướp, hiếp, giết”, tâm thức người dân quay cuồng, “quy đồng về mẫu số chung” như thế! Là vùng đất màu mỡ cho lưu manh đĩ điếm lộng hành, thì biết đến bao giờ…
monsoon
Mùa mưa sắp trở lại, the monsoon is reversing… đừng hỏi sao lại biết, chiều đạp xe qua phố, “trực giác” bảo thế, do ngửi thấy cái mùi hơi nước đang dần tích tụ trong không gian, cái “thành tố tạo sinh – generative element” đó sắp quay trở lại! Vẫn đều đặn, thong thả mỗi ngày đạp 20 ~ 30 km, 20 ~ 22 ngày / tháng, không tháng nào dưới 500 km!
Lên Shoppee đặt mua 4 cái Garmin mount (đế gắn nhanh Garmin), 40K/cái, 20K tiền ship, tổng cộng 180K, đơn hàng không lớn nên không quan tâm kỹ chi tiết! Sau xem lại mới biết là người bán ở Sing, hàng vận chuyển từ Thượng Hải, TQ, 5 ngày tới nơi, vẫn chỉ có 20K tiền công. Mịa người ta làm ăn như thế thì VN chỉ có đi bán muối…
ne zhaley
Các anh phải dùng máu để rửa sạch tội lỗi của mình, để trả giá cho những sai lầm đã mắc phải, để trả món nợ đối với đất nước sinh ra các anh! Văn hoá & tính cách Nga, là nó cứ thẳng thừng và mạnh bạo và khắc nghiệt như thế!
…Ne zhaley ni sebya, ni vragov…
tuoitre.vn – Tập đoàn Wagner: Nga ân xá 5.000 tội phạm sau khi đến tham chiến ở Ukraine
chính Bắc
Báo với chả chí… bắt đầu từ đám “lá cải và tin giả” phương Tây, sau đó được đám “thiểu năng và trì độn” VN dịch lại, tạo nên một đống nhảm nhí. Đương nhiên, không loại trừ khả năng con người làm thay đổi trục nghiêng của trái đất, nhưng phải lập luận chứng minh một cách thuyết phục, chứ không thể đơn giản dựa vào Bắc Đẩu. Việc Bắc Đẩu xoay quanh trục trái đất, một cách biểu kiến và không luôn luôn chỉ đúng hướng Bắc, việc này người ta đã biết từ cả ngàn năm trước. Nhà khoa học đời Tống, Thẩm Quát – 沈括 đã phát hiện và lý giải được điều này!
Chính xác thì quả đất không phải chỉ chuyển động quay tròn mà còn “lắc nhẹ”, trục trái đất vẽ nên hình nón, đi hết vòng này chu kỳ khoảng 26 ngàn năm. Điều này dẫn đến hướng của Bắc Đẩu thay đổi nhỏ, chậm và tuần hoàn theo thời gian, hiện tại Bắc Đẩu đang lệch trục khoảng 2/3 độ, nhưng đã có thời, nó thực sự chỉ đúng hướng Bắc. Cụ thể là thời Đường, nhà sư Nhất Hạnh (không nên nhầm với thiền sư VN đương đại cùng tên) đã xác định Bắc Đẩu nằm ở hướng chính Bắc, nhưng sang thời Tống, Thẩm Quát đo đạc lại và phát hiện ra độ sai lệch!
Việc phát hiện ra Bắc Đẩu (Polaris) không thực sự đúng hướng Bắc đã góp phần dẫn đến… một phen đấu đá chính trị ở triều đình nhà Tống! Phe “cải cách – tân pháp” do Vương An Thạch cầm đầu, có nhà khoa học Thẩm Quát “chống lưng”, và phe “bảo thủ – cựu pháp” do Tư Mã Quang cầm đầu, có nhà thiên văn Tô Tụng – 蘇頌 làm công tác “bảo đảm toán học”! Tại sao vấn đề chính Bắc lại quan trọng đến như vậy? Vì nó ảnh hưởng đến việc tính toán lịch, sai một ly là đi một dặm! Lịch ngày xưa do triều đình làm ra và “ban xuống” cho người dân dùng!
Với kinh tế nông nghiệp thì xác định đúng thời & tiết rất quan trọng cho việc canh tác! Ở một thời mà trình độ KHKT phát triển cao như triều Tống, có thể nói là trước phương Tây đương thời hơn 500 năm, thì “thiên văn” chỉ là cái cớ, là “phát súng mở màn” của đấu đá chính trị. Các phe phái, dù chủ trương cải cách hay bảo thủ, dù quan điểm khác biệt nhau, nhưng đều coi trọng khoa học kỹ thuật! Cái đối đầu “tân pháp – cựu pháp”, Vương An Thạch và Tư Mã Quang ấy, xứng đáng được phân tích để trở thành một bài học phát triển cho những xứ Á Đông!
Cả hai nhân vật, họ Vương và họ Tư Mã kia, đều là những chính nhân quân tử đích thực, học thức và tài năng của họ được toàn xã hội nể trọng! Nhưng “cựu pháp” ôm khư khư những thể chế xưa cũ không chịu thay đổi. Còn “tân pháp”, tuy đề ra những giải pháp hết sức thực tế và đúng đắn, như phép “thanh miêu”, phép “bảo mã”, .v.v. nhưng khi thực hiện lại sử dụng toàn một đám tham quan, ô lại chỉ biết lợi dụng, lũng đoạn chính sách và sách nhiễu dân chúng, cải cách sớm thất bại từ trong trứng nước! Vấn đề muôn thủa ở đây chính là… “dân trí”!
phẩn bất uy quyền…
Rảnh rỗi, đọc sơ một số mục wiki về lịch sử TQ (tiếng Việt), thấy là phần lớn là một đống c… đúng nghĩa! Người viết không hiểu gì, đa phần là dịch từ tiếng Anh sang, thậm chí dịch tự động! Chính vì số đông không biết gì, nên xuất hiện một đám “phá hôi”, chuyên ngồi thêu dệt những thông tin thất thiệt, hoang đường, chả hiểu lấy từ đâu ra, làm với mục đích gì? Ví như mục về Hạ Vũ, hoàn toàn là bịa đặt, trong suốt lịch sử Trung Quốc không có ai tên là Hạ Tử Thành!
Hoặc như mục về Ngô vương, bảo Phù Sai là cháu của Hạp Lư, ai đã đọc sử đều biết rằng là con, chứ không phải là cháu, bịa luôn cả tên cha (“thế tử… Ba”)! Không rảnh đến mức đi bắt bẻ từng lỗi sai trên wiki, nhưng phải nói cho mọi người thấy rõ: đây là chiêu trò của đám lưu manh lặt vặt, cố tình sửa cho sai để gây ra nhiễu loạn thông tin kiểu nhảm nhí, xàm xí! Chính là cái thời buổi: Phẩn bất uy quyền dị khủng nhân – Cục cứt chẳng có uy quyền gì nhưng vẫn khiến người ta phải sợ…
đại vũ trị thuỷ
Sử ký viết: đời vua Ngu (Nghiêu), sai Cổn trị thuỷ, làm việc suốt 9 năm mà vẫn không có kết quả, nước vẫn ngập, đất đai vẫn không canh tác được! Thuấn kế nghiệp Ngu, thấy Cổn bất tài, không làm được việc, bèn giết Cổn, và sai con của Cổn là Vũ tiếp tục sự nghiệp trị thuỷ! Vũ tận lực làm việc, ăn ngủ tại công trường suốt 13 năm, nhiều lần đi qua trước nhà mình mà không dám ghé vào!
Kết quả thành công do cách làm đúng: xẻ núi, đào kênh, khơi thông dòng chảy, phân tán và điều hoà lượng nước, tạo không gian chứa, giúp thoát nước ra biển. Còn như Cổn chỉ biết đắp đập, be bờ, xây đê chống lũ, kết quả là đê càng cao thì nước càng lớn, càng nguy hiểm hơn mà thôi! Hơn 4300 (bốn ngàn ba trăm) năm sau, ở xứ Đại Ngu kia, người ta vẫn tiếp tục be bờ, đắp đập, san nền, phân lô…
bạch lạp truyền kỳ
Ngay từ thời Đường, Trung Quốc đã có “công nghệ” sản xuất nến với sản lượng thường niên đạt hàng chục ngàn, thậm chí có thể đã lên đến hàng trăm ngàn tấn, tạo nên một ngành kinh doanh lớn! Mọi người thường nghĩ nến làm từ sáp ong, nhưng bao nhiêu ong, bao nhiêu sáp cho đủ!? Cũng tương tự như trồng dâu nuôi tằm, sau đó thu hoạch kén tằm để ươm tơ dệt lụa vậy, họ trồng một thứ cây, và nuôi một loại côn trùng giống như rận trên cây đó, loài côn trùng này sinh trưởng và tạo kén trên thân cây! Thu hoạch kén này sẽ có sáp trắng làm nến trắng! Và sau đó là xây dựng thành nông trại lớn, sản xuất nến ở quy mô công nghiệp!
Có cơm ăn, áo mặc rồi, lại có nến để ban đêm đọc sách, “thập niên đăng hoả – 十年燈火” thời gian dài như thế thì dân trí nó mới lên được. Có thể sản xuất với số lượng lớn, giá thành rẻ thì mới tạo ra được hiệu ứng làm thay đổi xã hội trên quy mô lớn: có thêm nhiều người thắp đèn đọc sách (hoặc thêm nhiều người thức đêm đánh bạc). Về chủng loại cây, nguồn phương Tây ghi nhận: privet – nữ trinh chúc – 女贞属, nguồn Trung Quốc ghi nhận hai loại cây đều có thể dùng: một là nữ trinh, hai là tần bì (ash). Mà tần bì có tên tiếng Hoa là: Bạch lạp thụ – 白蜡树, riêng cái tên “Bạch lạp – sáp trắng” cũng đã nói lên việc cây trồng chủ yếu để làm gì!
cổ tranh, tân tranh
Cẩm sắt vô đoan ngũ thập huyền, Nhất huyền nhất trụ tứ hoa niên – 錦瑟無端五十弦，一弦一柱思華年。。。 – Đàn chi năm chục dây bày, Mỗi dây một trụ, nhớ ngày xuân xanh… Mới đầu thì rất thích nghe Vương Phi hát bài này, Tháng năm vội vã, sau thì thích nghe âm “cổ tranh” hơn, sau nữa thì không nhất thiết phải là tiếng đàn, tiếng hát nào…
Từ “cổ tranh”, TQ hiện tại đã phát triển thành “tân tranh”, tính năng trình diễn tiệm cận, gần tương đương như piano, âm sắc cũng đầy và ấm hơn trước, dù nghe ra “kim” mà bớt “mộc”. Haiza, người ta viết câu nhạc dài 15, 16 nốt có dư, miên miên bất tuyệt như thế, nhìn lại những thể loại câu 4 ~ 6 nốt cụt lủn, dã ngắn lại còn dở, ngô nghê y như con nít ê a tập hát!
thượng thực – haute cuisine
Tối xem vài tập phim, coi được một lúc thấy người lồng tiếng đọc cái bảng là “Xã thảo vân hành” cụt mịa nó hứng, dẹp không xem nữa! Ngu gì mà ác liệt, chữ ngày xưa phải đọc từ bên phải sang: Hành Vân thảo xá, thường đọc là “xá” không phải “xã”, nôm na tức là “nhà lá Hành Vân”.
Nên đám lồng tiếng, thuyết minh VN thực ra éo hiểu gì về văn hoá Trung Quốc, đọc như “bùa chú”, “sấm ký” chứ không hiểu gì nội dung bên trong, càng không nói về các nội hàm sâu hơn. Nếu học hành, chữ nghĩa mà cứ như thế này, học đến kiếp sau vẫn cứ “trống không”!
dân tộc tính, 2
Và thế là, cái “dân tộc tính” cố hữu đó, theo chân các đợt di cư của người Việt, lan toả ra khắp nơi và trở thành một “thương hiệu toàn cầu”! Vì lịch sự người ta không nói thẳng ra thôi, chứ ai ai cũng thấy, ai ai cũng hiểu rõ, một sắc dân gì đâu mà vừa không hiểu chuyện, vừa chẳng làm được việc gì cho ra hồn, hay nhiễu sự những chuyện nhảm nhí, thường có những yêu cầu rất vô lý, và cứ hở ra là giở trò lưu manh vặt! Em biết nói như thế sẽ bị ăn vô số gạch đá, nhưng em cứ phải nói, vì số đông nó như thế, dĩ nhiên phải loại trừ, vẫn có một số ít khác! Ngay như trong ngành IT, phần mềm, cứ nói người Việt là người ta nghĩ ngay đến lừa đảo, trong top đầu của thế giới về các trò lừa gạt trên internet, đến độ nhiều khi không dám nhận mình là người Việt, và em nghĩ các ngành nghề khác cũng y như vậy! Đã đến lúc phải nhìn cho rõ cái “dân tộc tính” ấy, về bản chất, là một sự sợ hãi lớn lao!
Cái nỗi sợ “không bằng người” sâu thẳm bên trong ấy khiến con người bị “co cứng, xơ cứng” lại, không chịu nhìn ra bức tranh rộng lớn, không chịu thấy sự phong phú của cuộc sống! Cái sợ ấy khiến họ không dám, không muốn chấp nhận bất kỳ điều gì khác biệt! Chính vì sợ nên mới xây dựng một vẻ ngoài hùng hổ, tự tin, nói năng như đúng rồi, luôn luôn có ngôn từ để ứng đối, nhưng kỳ lạ thay, vì chỉ giả vờ thế thôi chứ bên trong trống hoác nên ai nói gì cũng nghe, ai đưa gì cũng tin! Bất kỳ điều gì đánh vào cái “tôi”, cho họ một chút tự hào, tự mãn hão huyền là vơ lấy, cố sống cố chết bám vào đó! Vì “sợ hãi” nên “co cứng”, vì “co cứng” nên thành ra “cố chấp”, từ “cố chấp” trở thành “cố cùng”… Nhiều người không dám nói ra điều đó, chứ em đã gặp quá nhiều rồi, nhiều đến mức nhàm chán! Nhìn thẳng vào cái tâm, đó chẳng qua là một sự sợ hãi to lớn và thảm hại!
không chịu lớn, 2
Qua câu chuyện, càng khẳng định về “cái tôi” mãi không chịu lớn, suốt đời làm con nít của người Việt! Cái anh chàng V kia, thấy ngay là một anh ranh vặt: nhìn ra ngay một cơ hội để “chứng tỏ, thể hiện một điều gì đó”, nhưng một chút “bận tâm” để tìm hiểu toàn bộ bối cảnh cũng không có! Mình là chẳng ưa gì anh TT, cứ nói thẳng ra như thế, nhưng chuyện nào ra chuyện đó! Là mình thì thậm chí éo thèm giải thích gì cả, ở đời không phải chuyện nào cũng có thể giải thích trong 2, 3 câu mà xong được, và tôi cứ không nhường vé đấy, làm sao nào?! Chả quan tâm gì chuyện mạng xã hội, chỉ mượn câu chuyện để nói về những “cái tôi không chịu lớn” của người Việt! Không chịu quan sát bức tranh toàn cảnh, lúc nào cũng tìm cách thể hiện ta đây! Cái “nhanh nhảu đoản” về hành xử đó thực ra là che dấu một cái “tâm” bất an và sợ hãi: sợ bị bỏ lỡ, sợ không hiểu biết, sợ không thích ứng với hoàn cảnh! Nỗi sợ hãi vô cùng lớn, nhưng không biết cách xử lý một cách đúng đắn!
Thay vì lùi lại một bước, tìm cách quan sát toàn cục, họ chọn cách lấp liếm nỗi sợ bằng cách phải ngay lập tức chứng tỏ “tôi đúng”, phải “vớ lấy cái bọt” gần nhất! Rồi từ “nhanh nhảu đoản” đến “lưu manh vặt” chỉ một bước không xa! Đương nhiên vì đám đông như thế, nên sẽ sinh ra một lũ lưu manh biết cách triệt để lợi dụng điều đó! Nên nói lại điều đã nói nhiều từ trước: tâm thức người Việt như đứa trẻ chưa lớn! Nói cho đúng thì vẫn có lớn, nhưng lớn kiểu “thánh Gióng”, trong tình huống nguy ngập, khi chống ngoại xâm (ăn bảy nong cơm, ba nong cà, phổng phao lên trong một lúc nào đó”). Chứ không hề lớn ở phương diện luật pháp, ý thức cộng đồng, không hề lớn ở phương diện giá trị cá nhân, suốt ngày cứ “tôi thế này, người khác thế kia”, tìm cách nâng mình lên bằng cách đạp người khác xuống bằng những trò lưu manh vặt! Em là em cứ nói thẳng ruột ngựa ra như thế, vì những sự mông muội, điên loạn của mạng xã hội và của người Việt sẽ còn lặp lại mãi!
streltsy
Post trước đã nói về phái đoàn của Sa-hoàng Peter đi thăm các nước phương Tây, một hành trình mà khởi đầu đã làm chết vài chục người, và khi kết thúc, số người chết sẽ lên đến hàng ngàn! Trước khi để trống ngai vàng và xuất ngoại, điều chưa từng xảy ra ở nước Nga trung cổ, Peter đã sắp xếp cho Lev Naryshkin, cậu ruột của mình làm nhiếp chính, người cai quản nước Nga khi ông vắng mặt. Naryshkin là một dòng họ danh giá ở Nga, có lẽ có gốc gác Tatar xa xưa. Điều thường thấy trong lịch sử Nga là các dòng họ tranh đấu, các bà vợ của Sa-hoàng đấu đá, nhưng không xảy ra tình trạng “họ ngoại” chiếm quyền như lịch sử TQ, ít ra điều đó chưa bao giờ xảy ra suốt lịch sử nhà Romanov. Lev Naryshkin, như người ta hay nói: trung thành như một con chó, điều hành bộ máy cảnh sát mật vụ, là tay trấn áp sắt máu, chính là đóng vai ác, để cho Peter đóng vai… thiện! Nhưng nói Peter đóng vai thiện thì… cũng chẳng ai tin.
Sau khi qua nhiều nước châu Âu, Peter phải cắt ngắn chuyến đi, tin từ nhà cho biết, đám Streltsy lại nổi loạn. Streltsy là hình thức quân đội Nga cũ, đóng vai trò rất quan trọng trong đời sống chính trị lúc bấy giờ! Peter rất ghét Streltsy, khi ông còn nhỏ, họ đã nổi loạn một lần và giết chết một người cậu của ông. Biến cố lúc nhỏ này khiến Peter bị bệnh động kinh, một chứng thỉnh thoảng vẫn tái phát! Bạo loạn bị dẹp từ sớm bởi Lev Naryshkin và các tướng lĩnh trước khi Peter về đến Nga! Nhưng Sa-hoàng vẫn không hài lòng, ông đem vụ án ra xử lại, tự tay cầm rìu chặt đầu hàng chục người, hàng ngàn người bị treo cổ, và tiếp tục truy cứu đến 10 năm sau! Ngoài nguyên nhân là nỗi sợ từ thời thơ ấu, có một lý do thực tế hơn mà Sa-hoàng nhắm đến trong hành động thanh trừng đẫm máu này: nhân dịp giải tán toàn bộ lực lượng Streltsy và tổ chức lại quân đội dưới hình thức tuyển mộ, huấn luyện và trang bị hiện đại theo kiểu Tây phương.
yakov dzhugashvili
Chương trình phim ảnh Xô-viết… cuối tuần… Yakov, con trai của Stalin không phải là một người có tài năng hay đức tính gì nổi bật, sống dưới cái bóng quá lớn của một người cha chính là một sự bất hạnh! Tuổi thơ Yakov trãi qua nhiều xung đột, có lần tự tử bằng súng nhưng chỉ bị thương, không chết! Biết chuyện, Stalin còn rủa: mịa cái thằng đến ngắm khẩu súng cho ngay cũng không làm được!
Chiến tranh thế giới lần 2 nổ ra, Yakov là đại uý, chỉ huy một đội pháo binh chiến đấu trong vòng vây ở Ukraine! Tình hình Hồng quân lúc này rất bi đát, liên tục thất bại, liên tục phải rút lui! Một đội biệt kích được tung vào chiến trường với nhiệm vụ tìm cho bằng được Yakov, tìm cách cứu anh ta, không để người Đức bắt được. Một chiến dịch mà lịch sử hiện đại giờ đây cho biết là cầm chắc thất bại…
minh kính
Bồ đề bản vô thụ, Minh kính diệc phi đài…
菩提本無樹，明鏡亦非臺。。。
Hiểu theo một nghĩa nào đó, sách là một tấm gương, người ta đọc sách chẳng qua là một hình thức tự phản chiếu tâm hồn mình! Cách nói: “một tấm gương để noi theo” là sai hoàn toàn về ngữ nghĩa, vì khi soi gương, người ta chỉ thấy chính mình trong đó mà thôi! Có nhiều người cũng có đọc, có soi đấy, nhưng không có sự vận động, biến đổi nội tâm, rút cuộc cũng chỉ trở thành một dạng máy photocopy! Nếu hiểu theo nghĩa đó, soi một tấm gương xấu, gương méo có thể gây ảo giác, loạn thị, loạn thần! Và khoe nhà có hàng ngàn cuốn sách cũng giống như kiểu nói rằng: tôi đẹp là vì trong nhà có hàng ngàn cái gương vậy!
Thực chất, bạn chỉ cần 1, 2 cái mà thôi, có khi chả cần cái nào! Ấy nhưng thời buổi tiêu dùng, chúng nó cố gắng bơm vào đầu bạn cái suy nghĩ rằng mua càng nhiều gương càng tốt! Đã có rất nhiều người mua thật nhiều gương và sau đó tìm cách… chịu đựng nó, tìm cách vẽ nên vô số khuôn mặt biến ảo và phản chiếu lấp lánh trong những cái gương đó! Đến lúc chịu đựng hết nổi rồi thì sẽ biết là… đập mịa nó gương đi sẽ tốt hơn, nhất là tình trạng hàm lởm, hàng chợ, hàng độc hại, nhảm nhí tràn lan như hiện nay! Ảnh: đến tận giờ tôi vẫn đọc, chủ yếu là trên Kindle cho đỡ hại mắt, và mỗi năm chỉ đọc 1, 2 cuốn thôi, không nhiều hơn!
