Anh đào Hổ phách

2025/09/21 | Categories: Chinese, movies

Cuối tuần làm mộc, sửa chữa, nâng cấp chiếc xuồng, rồi nằm dài xem phim thanh xuân TQ… Vài năm gần đây, phim thanh xuân vườn trường TQ có sự thay đổi rõ rệt, các nhân vật, nhất là vai nam, bớt đơ cứng hơn trước, có nhiều cảm xúc đời thường hơn. Đây quả thực là thay đổi đáng giá, phim cũng bớt tính “kịch” mà thêm tính “thực, sự thay đổi này thực ra cũng có… 2 mặt. Một mặt nó bớt những tình huống kinh điển, cô đọng như kịch, mặt khác nó lại gần gũi cuộc sống đời thường hơn! Một nhóm bạn trẻ lớn lên trong không gian gần tự nhiên, nhiều đồi núi và biển cả. Chính cái không gian thiên nhiên tuyệt đẹp đó, cộng với những người bạn thiếu thời, đã có một tác động vĩnh viễn, sâu đậm trong tâm hồn những đứa trẻ!

Thế rồi thời gian đổi thay, lòng người ngăn cách, nam chính chuyển trường… bị một người mẹ “ác nghiệt đến mức điên khùng” định hướng đi theo con đường “chuyên Toán” với mục tiêu phải thi Olympic quốc tế. Nhưng Toán chính thực là môn học… “nuốt người không nhả xương”, không phải ai cũng phù hợp với nó! Nam chính chỉ cố gắng đến mức gia nhập được đội tuyển quốc gia, sau đó thì ném thẻ thành viên vào thùng rác, đi theo tiếng gọi của… tình yêu và cuộc sống! Hiếm thấy phim TQ có cách đặt vấn đề như vậy, tự hỏi nỗ lực để leo lên đỉnh vinh quang Olympic có đáng không, điều gì là quan trọng trong cuộc sống!? Xem để thấy một phần chính mình, một phần “thanh xuân” của bản thân trong đó!

Đương nhiên VN éo phải là TQ, so ra có rất nhiều khác biệt! Hiện tại, chính giới giáo dục TQ đang đặt câu hỏi: liệu những “hy sinh, gian khổ” để leo lên đỉnh cao Olympic Toán học đó có đáng không, thậm chí có đúng hay không? Hỏi cũng chính là trả lời, có nên “ép” những đứa trẻ đó đến mức “cùng cực” như thế hay không, suy cho cùng, đó là tuổi ăn, tuổi lớn, tuổi kết giao xã hội, có vô số chuyện còn quan trọng hơn là một vài “kỹ năng làm tính”! Tuy vậy, họ dám đặt ra câu hỏi như thế, là trên cơ bản đã thực hiện được một nền giáo dục đại chúng rất thành công, áp đặt tính kỷ luật khắc nghiệt để mau chóng bắt kịp với thế giới, xây dựng nên nền tảng vững chắc cho những con người sẽ là lực lượng lao động mai sau!

vieon.vn – Anh đào Hổ phách

thông minh

2025/09/15 | Categories: green-clean | Tags: link

Đến lúc này có thể khẳng định chắc chắn, Ấn Độ vĩnh viễn sẽ không bao giờ đạt đến được như Trung Quốc hiện tại… Xét về chủng tộc, người Ấn to cao, khỏe mạnh hơn, dù sao thì họ vẫn thừa hưởng một phần dòng máu Aryan trong đó! Xét về ngôn ngữ họ cũng có nhiều lợi thế hơn, Đường Tăng chẳng phải cũng đã lặn lội qua Tây Trúc thỉnh kinh đó sao, vì ông ta đã nhận ra được những điểm yếu tiềm tàng trong ngôn ngữ TQ! Xét về chiều dày lịch sử, Ấn Độ cũng không thua TQ, nếu không muốn nói là hơn… Nhưng tổng hòa lại thì Ấn Độ sẽ không bao giờ đạt được như TQ!

Nguyên nhân tôi nói, chính là do… “thông minh – smart” quá đó mà!!! Thằng nào cũng khôn lỏi, tìm cách đạp lên người khác mà sống. Về điểm này thì người Ấn cũng một chín một mười với người Việt chứ chẳng đùa! Thằng nào cũng “cha thiên hạ”, ai cũng xem mình là cái rốn của vũ trụ, “cái tôi” to hơn trời. “Thông minh” như thế nào thì không biết, nhưng rút cuộc cộng đồng chung, môi trường sống chung trở thành một đống cxx đúng nghĩa! “Thông minh” hay “thong manh” không biết chừng, gì cũng biết, gì cũng thấy, nhưng điều ngay trước mắt lại cứ xem như không thấy!

vnexpress.net – Hậu quả khi thành phố Ấn Độ trở thành ‘Thung lũng Silicon’

học thuộc lòng

2025/09/10 | Categories: Vietic

Lối học thuộc lòng và lợi ích của nó… Thời xa xưa, sách vở rất khó khăn, giấy bút không có đủ, nhiều người tập viết trên cát để nhớ mặt chữ. Chính vì phương tiện khó khăn như vậy, nên thiên về học thuộc lòng, nhất là ở lứa tuổi nhỏ, những bài văn vần câu ngắn, kiểu Tam tự kinh, cứ như thế mà tụng. Vừa để nhớ mặt chữ, vừa để nhớ ý tứ, cứ như thế mà học. Các tôn giáo cũng truyền tải bằng các hình thức “tán” và “tụng”, những văn bản được truyền miệng từ đời này sang đời khác, lặp đi lặp lại nhiều lần với mục đích ghi nhớ, ví dụ như: Đệ tử chúng con từ vô thủy, Gây bao tội ác bởi lầm mê…

Thậm chí là: nhớ cái đã, hiểu để sau, nhiều câu chữ phải nhớ để còn dành… cả đời mà nghiền ngẫm!!! Thế rồi… thời đại đổi thay, phương tiện đủ đầy, thông tin thừa mứa! Cũng từ đó mà xuất hiện những loại “học” theo kiểu: gì cũng “có vẻ biết”, nhưng hỏi đến câu chữ thì cứ “mờ mịt như người sương khói phủ”, không nhớ được, không hành văn được, đầu óc tư duy cứ gọi là… nhộn nhạo! Tôi gọi đó là loại học mà “chữ chưa kịp dính vào đầu”, chữ chưa dính được, học rồi thời gian ngắn sau rơi rụng hết, thì lấy cái gì mà suy nghĩ, lấy gì mà tư duy, càng chưa nói đến tự phản ảnh, tự vấn!

Với những dân tộc mà công phu nông cạn thì đây thực sự là vấn nạn, éo nghĩ cái gì cho sâu xa được, gì cũng “đuổi hình bắt chữ”, vô cùng thiểu năng! Học thuộc lòng xem như là bắt buộc với lớp vỡ lòng, và vẫn tiếp tục nhiều năm sau đó. Cái câu “sáng tạo quan trọng hơn kiến thức” là nói cho thành phần cao xa nào đó, chứ với con người phổ thông thì trước hết cứ phải nhớ đã! Thế rồi từ học thuộc lòng xuất hiện học vẹt, tuy cũng nhớ được một số câu chữ ít ỏi, nhưng không hiểu nghĩa lý sâu xa, tự cho mình thông minh, cứ lặp như vẹt một số ngôn từ và dùng nó để đi bịp người…

chính

2025/09/09 | Categories: Chinese | Tags: 2-columns

Lảm nhảm về chính – chánh… Gia chính – 家政 (nữ công gia chánh): quản lý việc nhà cho ngay ngắn. Học chính – 学政: chức quan trông coi việc học hành ngày xưa. Bưu chính – 邮政: cơ quan phụ trách việc truyền tin. Diêm chính – 盐政 – chức quan quản lý việc khai thác, buôn bán muối. Dân chính – 民政: cơ quan quản lý dân số, hộ tịch. Công chính – 工政: quản lý các công việc, công trình công ích nói chung. Hành chính – 行政: bộ phận quản lý giấy tờ, sự vụ… Tức là từ việc nhỏ như “gia chính” cho đến việc lớn “trị chánh – chính trị”, thì đều dùng từ 政 cả, từ này nguyên nghĩa là khuôn phép, quy tắc, pháp lệnh, là từ phái sinh của chính – 正 nghĩa là ngay thẳng. Tiếng Việt mượn rất nhiều từ như thế: chấp chính, chất chính, tập chính, nhiếp chính, tham chính, nghị chính, tòng chính, trình chính, bố chính, thị chính, nội chính v.v…

Một trường hợp đặc biệt là tài chính – 财政, người Việt thường hiểu chưa đúng từ này, đánh đồng nó với finance trong tiếng Anh, chính vì có chữ “ chính” nên “tài chính” nguyên gốc chỉ mang ý nghĩa quản lý tiền bạc, tài sản công (public finance) mà thôi, không mang nghĩa cá nhân hay tư nhân! Dùng từ “chánh – chính” khắp từ việc lớn đến việc nhỏ như vậy, nhưng có “chính” thật được hay không thì còn phải xem văn hóa và dân trí! Chứ cái dân lưu manh, gian vặt khắp từ việc nhỏ đến việc lớn, còn mãi ngồi cãi vã, đấu đá với nhau: tôi là trắng, anh là đen, nhưng dù là trắng hay là đen thì thực chất, đều cùng một giuộc, đều giống y hệt như nhau, chẳng anh nào chịu đi bắt chuột! Ưa lý luận trên bề mặt ngôn từ hình thức, hay là sự bất lực không tự thay đổi được bản thân, đó cũng chỉ như 2 mặt của một đồng xu mà thôi!

vô tiền khoáng hậu

2025/09/08 | Categories: Russian

Người Nga, họ rất khoái các “khoảnh khắc Sputnik”, làm ra thứ chưa ai làm, nghĩ ra điều chưa ai nghĩ. Thực ra cuộc đua chế tạo vaccine chống “mọi loại ung thư” đã nóng lên từ nhiều năm nay, Anh, Mỹ, Nga, etc… đều có nghiên cứu, nhưng ku Nga đang là người chạm đích đầu tiên. Tuy chạm đích đầu tiên chưa chắc sẽ ra được thương phẩm đầu tiên hay loại thuốc tốt nhất…

Nhưng người Nga đã lên ngựa và ném găng tay ra rồi, thách thức đã được đưa ra, cuộc đua sẽ bắt đầu nóng… Thử tưởng tượng, trong một tương lai gần, chỉ vài năm nữa thôi, những loại bệnh mà trước đây xem là “bó tay”, “vô phương” thì giờ đây đơn giản chỉ cần tiêm phòng giống như BCG mà thôi! Nhân loại lại đứng trước những đổi thay… vô tiền khoáng hậu!

dantri.com.vn – Cơ chế diệt mầm bệnh đặc biệt trên vaccine ung thư Nga

Circassians

2025/09/07 | Categories: misc

Công phu của người TQ thật không đùa… dù chỉ là trong một việc đơn giản là đi đứng. Nhiều người sẽ nói đi đứng thì có gì mà khó, nhưng không hẳn vậy, để đi mà ly nước trên đầu không đổ như trong clip thì người phải rất cứng, cơ lưng cơ bụng vững vàng, chứng tỏ thể chất cứng cáp, có tập luyện. Như các đội hình VN tuy đã đi đều và đẹp, nhưng vai, đầu vẫn lắc lư nhiều, chứng tỏ phần giữa cơ thể vẫn chưa đủ mạnh, chưa được tập luyện đủ.

Đã từng có một chủng tộc người thẳng nhất, kiêu hãnh nhất trên thế giới, những người Circassians, nhưng tộc này đến nay gần như đã tàn lụi! Và cũng nhiều người sẽ nói, đi đứng như robot thế này thì có gì hay. Đương nhiên là tùy quan điểm cá nhân, nhưng em nói dù sao vẫn đẹp hơn là loại duyệt binh mà cứ như đi dạo trong công viên, hay tệ hơn, như bầy xác sống như đã thấy trong cuộc duyệt binh của Trump cách đây ít lâu!

facebook.com / reel / 1994701421067073

chào mào

2025/09/07 | Categories: green-clean

Với dân Huế, chim chích mào, sáo, nhồng là… cả một thú chơi ăn sâu hàng trăm năm và rất khó bỏ. Nhớ năm đó về làng, hồi mới chỉ là cậu bé 6, 7 tuổi, các “bô lão” ở đám tiệc ra đề: mày mà đọc được 200 câu Kiều liên tục thì sẽ có thưởng. Một lời nói chửa kịp thưa…

Có “đề” tất sẽ có “thuyết”, thằng bé nhân lúc người lớn còn chưa đổi ý, đứng ra đọc một mạch 200 câu và xách phần thưởng, cái lồng chim chào mào đi về thẳng. :D Thời đại đã thay đổi, đã khác xa trước, nhưng tâm thức người dân thì vô cùng khó đổi!

dantri.com.vn – 136 con chim chào mào bị giấu trên xe khách

100 bmp

2025/09/02 | Categories: misc | Tags: clip

Mừng quá, đã gần đạt được nhịp chuẩn cỡ 95~100 bmp (beat per minute), vẫn chưa tới mức 106 bmp như đã quảng cáo! Suốt buổi lễ là em ngồi đếm nhịp, đạt cỡ 100 với các khối tốt nhất, và cỡ 95 với các khối kém hơn. Như đã từng nói, nhịp là một cái gì đó rất nền tảng, rất căn cơ, phải có rèn luyện thể chất thực sự mới bảo đảm được, kiểm soát nhịp nói thì đơn giản, làm thì rất khó. Người Nga thường đi ở nhịp 120 bmp, rất mạnh mẽ và sôi động, người TQ thường đi với nhịp 110 bmp, vô cùng chuẩn chỉnh, và VN nếu cố gắng thì vẫn có thể đi đều và đẹp ở nhịp chẵn 100 bước/phút!

Đừng nghĩ đây chỉ là chuyện đi đứng, không có gì quan trọng, người ngoài trông vào người ta nhìn thấy hết! Đây cũng không phải là chuyện thể hình “thấp bé, nhẹ cân”, tuy nhỏ nhưng vẫn phải khỏe mạnh! Như các bạn Lào, Cam, dáng đi cong, người không thẳng, chứng tỏ ít tập luyện, thậm chí có thể còn chưa được ăn uống đầy đủ. Các đội hình VN đến hiện tại đã khắc phục được phần nào, động tác đầy đặn, dứt khoát, dáng đi nhìn thẳng và đều, nhưng vai, lưng và đầu vẫn còn lắc lư, nhấp nhô nhiều, thấy rõ là cơ thể vẫn chưa đủ cứng cáp, vững chắc, vẫn chưa tập luyện đúng mức!

tử sa

2025/08/29 | Categories: Chinese, Vietic | Tags: clip

Nếu nói về công phu thì làm một cái ấm trà không đáng gì, người TQ có nhiều công phu còn kinh hoàng hơn thế. Nhưng một người thợ học việc làm đồ gốm tử sa TQ sẽ bắt đầu làm một mẫu ấm duy nhất suốt… hai năm. Hai năm liền chỉ làm một mẫu đơn giản nhất, sau đó mới chuyển sang những mẫu phức tạp, cao cấp hơn. Kế đến là chạm nổi, điêu khắc, thư pháp, thư họa trên gốm, v.v… Học xong cơ bản nghề chắc phải hơn 10 năm. Phải có công phu thì mới trì định được tri kiến, con người mới định hình được giá trị!

Con người kiên định được giá trị thì xã hội mới kìm hãm được lạm phát. Lạm phát chẳng qua là mất giá trị thôi, mà ở nơi như VN thì mất giá trị chủ yếu là do lưu manh và gian lận! Một cái bánh nhân dừa, năm nay bớt dừa đi chút, năm sau lại bớt thêm một chút, sau mười năm thì tên vẫn là bánh nhân dừa, nhưng, kỳ lạ thay… hoàn toàn không có chút dừa nào! Không công phu, gì cũng quèn quẹt, tâm thì muốn hơn người, đẻ ra vô số trò gian manh, xảo trá. Xã hội, dân trí, lòng tin như thế, không loạn mới lạ!

Bất định và tất định

2025/08/24 | Categories: cs & it | Tags: books

Hơn 20 năm trước có đọc một cuốn sách tựa là “Fooled by randomness – Bị làm cho khùng bởi tính ngẫu nhiên” – Nassim Nicholas Taleb, sách rất hay! Tác giả phê phán vô số kiểu Xác suất thống kê – XSTK dùng trong kinh tế, xem đó như là một thứ giả-khoa-học – pseudo-science! Muốn biết nó giả như thế nào thì cứ xem báo cáo GDP – PPP hàng năm của VN sẽ rõ, xem các bác ấy làm “pháp thuật” với các con số một cách vô cùng ảo diệu!

Tuy XSTK cơ bản vẫn là một nhánh của toán học, vẫn có tác dụng mô tả thế giới thực, nhưng cần phải nói là, phần nhiều các công thức XSTK dùng trong kinh tế chỉ có tính chất mô tả, gần đúng, xấp xỉ rất thô, thậm chí, nhiều trường hợp vẫn còn là… giả định, giả thuyết, nên dùng được tới đâu còn tùy ngữ cảnh. Mà một đặc tính tâm lý mang tính chất “cố hữu” của con người là: càng nghĩ nhiều về chuyện gì thì… càng thấy mình đúng!

Vì càng ngày tôi càng phải đúng, “cái tôi” càng lúc càng trở nên “tuyệt đối”, nên càng nghĩ nhiều thì càng đi vào bế tắc tâm lý! Phần nhiều các vị dùng XSTK cũng y như vậy, xài công thức, công cụ, lý thuyết xác suất thống kê gì càng nhiều thì… càng tự thuyết phục mình rằng nó đúng, nó phải đúng! Đó là một kiểu sai lầm chết người mà tác giả Taleb đã chỉ ra rất rõ, tuy cách nói năng của ông ta rất gay gắt, không khoan nhượng!

Từ đó đến nay hơn 20 năm, không ai phản bác được Taleb câu nào, dù cách nói năng của ông ta làm nhiều người ghét. Cứ như thế, cái tranh cãi rằng thế giới này vận hành theo những quy luật “tất định” (determinism) có thể đoán biết trước, hay tất cả chỉ là những sự kiện “bất định” (Trẻ Tạo hóa đành hanh quá ngán, Chết đuối người trên cạn mà chơi) mãi mãi vẫn sẽ là tranh cãi, như đã được chỉ rõ bởi Hệ thức bất định Heisenberg!

Nhưng… con người mà, the matter of randomness is too important to be left to chance – vấn đề các sự kiện ngẫu nhiên là quá quan trọng để có thể phó thác nó… cho sự ngẫu nhiên (!!!) :D Con người vẫn tìm cách nắm bắt nó theo một cách nào đó. Nào là VaR – value at risk, nào là LaR – Liquidity at Risk, và tất cả những phương pháp XSTK khác đều có một số “giả định” ban đầu, là giả… định đấy, đừng cố chấp tin là thực!

từ nguyên: viên

2025/08/19 | Categories: Chinese | Tags: từ nguyên

Tối qua sắp đi ngủ thì tự dưng nghĩ đến một hiện tượng “đồng âm” hơi lạ trong tiếng Việt: viên – 園 – vườn (khu vườn) và viên – 猿 – vượn (con vượn)… không làm sao cắt nghĩa được cho rõ ràng. Suy nghĩ ban đầu cho rằng đây là cách phiên âm xưa cũ đã du nhập ngay từ thời Hán – Đường, vì Phiên thiết Hán – Việt thì thực ra mãi đến sau thời Tống mới được nghĩ ra!

Rất nhiều người tìm cách đưa ra một lý giải khác, cố đi tìm “từ nguyên” cho các từ trong tiếng Việt, nào là gốc Mon-Khmer, nào là gốc Nam-Á, nhưng những ví dụ đó rất thiếu sức thuyết phục, thậm chí là khiên cưỡng. Đến hơn 90% trường hợp mà ta chưa tìm được nguồn gốc, vô số những từ ta nghĩ 100% là “thuần Việt” thì hầu như… cũng là gốc Hán đó thôi!

đại nhân, tiểu nhân

2025/08/17 | Categories: Chinese, movies, Vietic

Tôi đã từng thấy những ông bố trong cuộc sống, ngay trong nhà, ngay cả với người nhà, ngay với bà con họ hàng đã làm đủ thứ trò lưu manh, tiểu xảo, suốt cả cuộc đời chưa bao giờ làm được điều gì cho đúng đắn, thấy chuyện lưu manh, đĩ điếm, bịp bợm thì lại lờ đi, xem như không biết. Nhưng cứ mỗi lần thấy thằng con đi ra khỏi phòng quên tắt đèn là liền trừng mắt, nạt nộ: “tao dạy mày đi ra khỏi phòng là phải tắt điện, phải biết tiết kiệm, nghe chưa”. Thế rồi suốt ngày chỉ đi canh me xem có tắt đèn không, vì rảnh quá mà, đâu có làm gì khác! Khi thằng con còn nhỏ nó chưa hiểu vấn đề, nhưng lớn lên chút thì nó hiểu ra rằng, những “bài học mẫu” đó chẳng qua chỉ là một cách để chứng tỏ, áp đặt “cái tôi” mà thôi, thực tâm người lớn không hề muốn làm những điều đúng đắn! Những vụ án gần đây cũng giống y hệt thế, cố đưa ra những “án mẫu” để tìm cách chứng tỏ điều gì?!

Cố chứng tỏ “tôi đúng” trong những chuyện cỏn con, còn những chuyện hệ trọng thì xem như không biết! Kiểu vậy chỉ lừa con nít 3 tuổi thôi, và người dân bất mãn, dù về lý thì họ sai, nhưng suy cho cùng cũng có nguyên nhân của nó. Thể hiện ra những chi tiết vặt vãnh như vậy là đặc trưng của kẻ không chịu lớn, không lớn trong suy xét nhân – quả, không chịu lớn trong quan hệ giữa người với người. Người mà suốt ngày chỉ chăm chăm chứng tỏ “tôi đúng” trong vô số những điều nhỏ nhặt, thì tức là đã có một cái gì đó… sai rất lớn! Nhiều người quan ngại án sai, máy móc sẽ ảnh hưởng đến công bằng xã hội, nhưng tôi cho rằng quan trọng hơn nữa chính là sự méo mó, lệch lạc, thiếu trưởng thành trong tính cách con người! Xem phim TQ, “đại nhân” – dịch ra tiếng Việt tức là “người lớn”, vậy “tiểu nhân” dịch ra tiếng Việt chính là “người không chịu lớn” rồi!

tự khổ hàn lai

2025/08/16 | Categories: Chinese, Vietic | Tags: 2-columns

Facebook nhắc ngày này năm trước, Tết năm đó dạo “chợ chữ” – Văn miếu, Hà nội, quan sát các thứ… “nhân sâm thì ít, củ cải lại nhiều”! Nhiều người ghét TQ, ghét cay đắng từ trong một nỗi sợ hãi ngàn năm trước. Từ ghét sinh ra suy nghĩ tầm bậy, ví dụ như cố tìm cách phê phán Khổng tử và Nho giáo này nọ. Tôi nói: không có chút xíu “vinh dự và tự hào” nào trong chuyện đem những thứ cũ xì đã 2500 năm trước ra phê phán chỉ để tỏ ra ta đây là “tiến bộ” hay “cao cấp” cả! Dòng chảy lịch sử nó như thế, đã 2500 năm qua đi, mà vẫn có những kẻ cố tình bắt dòng thời gian phải chảy ngược để “ta đây” có được chút “giá trị”, có những người phải tạo ra cho riêng họ một “cuộc chiến” để có thể chứng tỏ “bản lĩnh anh hùng”.

Và cứ như thế, đao to búa lớn trên trời dưới đất mà không thể (hay không muốn) nhận ra rằng, trong từng việc nhỏ, văn hóa TQ rất sâu dày, công phu của họ rất khủng khiếp, làm việc kỹ lưỡng, nghiên cứu sâu xa, mưu tính dài lâu. Thiểu năng và trống hoác nhưng lại đi chê một thứ “thâm Nho”, điều đó chỉ phản ánh một điều duy nhất: vì bản thân trống hoác nên bất kỳ điều gì khác lạ là chúng nó đều “sợ và ghét”! Nếu không có TQ ở đó cho chúng nó ghét, thì chúng nó lại càng quay sang ghen ghét và nói xấu lẫn nhau, giở đủ trò bịp bợm và tạo ra cái xã hội như ngày nay! Đến một lúc phải nói rõ như thế, tất cả những thứ Chân – Quý trong cuộc đời đều là… “Tòng ma lệ xuất – Tự khổ hàn lai” – 从磨砺出 – 自苦寒来!

rara avis

2025/08/14 | Categories: Vietic | Tags: link, luật pháp

Rara avis – rare bird, hay là câu chuyện về “một giống loài hiếm có trong sở thú“… Nếu là ở nước Anh, tất cả người nuôi chim đều phải đăng ký, dù là nuôi với mục đích gì, nuôi cảnh, nuôi lấy thịt, etc… Trước đây luật không khắt khe như vậy, nhưng đã được xiết chặt từ sau các vụ cúm gia cầm. Người dân đơn giản là đăng ký online, điền thông tin vào một cái form, nhấp chuột submit, mất chỉ một phút! Điều này nghe có vẻ… bất khả thi với một nơi như VN, xã hội nông nghiệp, chuyện người dân nuôi chơi một con chim cu cườm, hay một con chích mào là rất phổ biến, làm sao kiểm soát hết được!? Đặt ra luật mà không có phương cách, công cụ để bảo đảm thực thi hiệu quả thì cũng giống như… chỉ nói đằng mồm vậy!

Sau khi đăng ký, phần lớn các trường hợp chỉ nuôi chơi 2, 3 con chim thì không vấn đề gì, không ai đến tận nhà kiểm tra đâu, nhiều người như thế làm sao mà kiểm tra hết được!? Nhưng những ai nuôi trên 50 con sẽ phải qua một quy trình kiểm tra kỹ càng hơn. Đương nhiên là khó có thể kiểm soát tuyệt đối tình trạng mua bán động vật hoang dã, nhưng từ cái hành động bắt buộc phải khai báo thông tin này thì mới có cơ sở để điều tra các hành động phạm pháp. Đặt ra luật mà không thực hiện được là chuyện tối kỵ, nói mà không làm được thì dân nó nhờn. Sâu xa hơn, dù luật có khắt khe chi tiết đến đâu cũng không thể bao quát hết mọi trường hợp được, cuối cùng cũng quay về trông cậy vào… “dân trí”!

Mà dân ta thì… không trông cậy được, nói cho ngay là thế! Bài báo nói đúng về tinh thần xử lý vụ việc, nếu thiếu các công cụ hiệu quả, thì đành phải… xem như chuyện nhỏ thôi, không thể phí phạm công sức của nhiều người chỉ để xử lý một việc cỏn con! Vì không thể phí phạm nguồn lực xã hội, mà xã hội thì lại quá nhiều chuyện nhiễu nhương không thể xử lý hết, nên lâu lâu lại sinh ra một cái “án mẫu” vô cùng máy móc! Trước mắt, không nên rập khuôn copy luật từ nước ngoài, đặt ra luật mà không làm được sẽ sinh vô số chuyện oái oăm! Ở hướng ngược lại, nếu làm tốt các công cụ kỹ thuật, cụ thể là các nền tảng công nghệ thông tin, số hóa, thì đến một lúc, ngay việc nhỏ cũng có thể xử lý được dễ dàng và hợp lý!

Nhiều ý kiến về vụ việc trên internet vẫn kiểu “thú rừng, chim trời, cá nước”, là tự do muốn bắt bao nhiêu thì bắt. Ở các nước văn minh, điều đó đã là ký ức rất xa xưa từ nhiều trăm năm trước rồi, đến nay VN mới bắt đầu thực hiện là đã muộn. Một vài nơi hiếm hoi vẫn còn thực hiện “chim trời cá nước” được đôi chút là các vùng biển quốc tế, hay ở một số “khu tự trị, dân tộc” bảo tồn lối sống xưa cũ, chứ ở những nơi đất chật, người đông, tài nguyên cạn kiệt thì không thể tiếp tục tùy tiện được. Ngay cả đánh bắt cá trong lãnh hải VN sớm muộn rồi cũng phải có luật “đánh bắt theo mùa“, kiểm soát chặt chẽ! Đã là thời đại nào rồi, không thể tiếp tục “săn bắt và hái lượm” như thời “công xã nguyên thủy” được nữa đâu! :(

Nhưng cái “ý thức cộng đồng”, hay nói cho đúng hơn là “sự vô thức tập thể” của dân ta thì nó sâu rộng đến kinh hoàng, không tự luận ra được, muốn thay đổi e là khó hơn lên trời! Làm tôi nhớ đến những chiếc ghe “vạn đò” đậu ở các cửa sông… nằm vắt chân chữ ngũ đợi nước xuống đi đặt lợp, đặt xong về nằm bật TV (xài điện bình), đến sáng thì ra xem được bao nhiêu cua, cá đem đi đổi gạo! Hôm nay cắm neo ở cửa sông này, mai lại ngược về nhánh sông khác, cuộc sống “săn bắt và hái lượm” tự do tự tại như hàng trăm năm trước. Không biết chữ, không giấy tờ, không kỹ năng, không nghề nghiệp, họ cứ sống bên lề xã hội một cách tạm bợ như thế, đụng đến thì bảo: là tôi lênh đênh hay là vì thời cuộc bấp bênh!?

vnexpress.net – Vụ án gà lôi trắng

programming

2025/08/08 | Categories: cs & it, mac-ios

Rất lâu về trước, dễ đã đến nhiều thập kỷ, có một thời mà, khi mở một cuốn “Cẩm nang lập trình” tiêu biểu ra, câu đầu tiên nó nói cho bạn biết là… Lập trình là một nghề cao quý! Nhưng các cuốn cẩm nang của thời hiện đại bây giờ, theo đà lạm phát giá trị, đã không còn thấy có câu đó nữa! :) Thay vì tập trung vào các “logic nhỏ”, hiểu vấn đề cho thấu đáo, các “cẩm nang” hiện đại chuộng dùng từ “công nghệ” hơn, cứ toàn ở trên mây!

Thay vì tìm niềm vui trong những điều căn bản, nhỏ nhặt, các “cẩm nang” hiện đại gieo ảo tưởng rất hàm hồ về những trào lưu mới trên bề mặt… Một trong khá nhiều game tự viết để… tự chơi, trò gỡ mìn xưa cũ với các ô thay vì hình vuông kiểu truyền thống thì có thể tùy chọn là các hình tam giác, ngũ giác, lục giác, bát giác, etc… Đến giờ vẫn chơi Minesweeper, vẫn xài Norton Commander và Winamp như thời… muôn năm cũ!

Tri thức bản địa

2025/08/06 | Categories: Vietic

Nhiều khi thấy vô cùng nản với các kiểu báo chí la liếm, cóp nhặt từ nước ngoài về, ngôn từ sượng như cơm sống, không chỉ cho thấy đầu óc thiếu vận động, không tự nghĩ ra được nội dung, mà còn bộc lộ rõ sự bàng quan, vô can, vô tâm với thực tại! Báo chí nước ngoài dùng từ ngữ, nội dung như thế nào là báo trong nước cũng lặp lại y như con vẹt vậy! Ví dụ như “tri thức bản địa – indigenous knowledge”, nước ngập thì chạy lên đồi cao, đói ăn rau đau uống thuốc, đó là “bản năng” con người, là người ai cũng thế chứ gì mà “bản địa” với “không bản địa”!? Lặp mãi cái từ cụm “tri thức bản địa” đến một lúc thì bản thân anh cũng tự cảm thấy như mình không phải là người bản địa, cứ như là đã ở trong một thế giới khác rồi ấy nhỉ!?

Đúng ngây ngô, mông muội, không tự luận ra được! Đặc trưng của loại không có công phu suy nghĩ gì là cứ… bám víu vào ngôn từ, không tự tạo ra được nội dung. Và rồi cứ như thế, bọn Tây nó thảy ra từ nào là bắt đầu bu vào đánh nhau chí chóe chỉ vì cái “từ” đó, và cũng chỉ đánh nhau trên bề mặt ngôn từ thôi chứ không có nội dung thực chất gì! Thêm một ví dụ nữa, mấy chục năm trước, đã có một đống cxx “triết học, chủ nghĩa hiện sinh”, haiza, đã làm hỏng cả một thế hệ, mấy ông già “tri thức ngáo ngáo”! Triết học, như thường được hiểu, chính là “suy nghĩ về suy nghĩ”, còn chưa thực sự có “suy nghĩ”, vấn đề nho nhỏ còn nghĩ chưa được, câu từ đơn giản viết còn chưa thông, ấy thế mà lại cứ ưa bày đặt “trít học”!

redsvn.net – Tri thức bản địa là gì, có tầm quan trọng như thế nào?

a nostalgic nomad

je viens d'un pays qui n'existe plus, je viens d’un paradis perdu