bao thanh thiên

Tại sao Bao Công – Bao Thanh Thiên lại sống vào thời Tống!? Một câu hỏi có vẻ ngây ngô nhưng lý giải nó cũng có thể cho đáp án, cách nhìn thú vị! Phim ảnh Đài Loan, Hồng Công, Đại lục đều đã làm quá nhiều về Bao Chửng rồi, nào là Công Tôn Sách, Triển Chiêu, Trương Long, Triệu Hổ, Vương Triều, Mã Hán .v.v. Đầu tiên, Bao Chửng là một nhân vật lịch sử có thật, làm quan nổi tiếng thanh liêm, và thực sự đã “xử” khá nhiều tham quan ô lại, kể cả hoàng thân quốc thích. Bao Chửng sống dưới triều Tống Nhân Tông, đây là giai đoạn cực thịnh của thời Bắc Tống, có thể nói đây là giai đoạn thịnh vượng nhất trong suốt lịch sử Trung Quốc!

Nhưng trước đó, triều Tống khởi đầu từ đống tro tàn. Trung Quốc sau loạn An – Sử cuối thời Đường dân số đã chết hơn 60, 70%, nhiều vùng 10 phần đã chết 9! Chiến loạn dẫn đến việc di dân hàng loạt, Hà Bắc, Hà Nam vĩnh viễn không thể phục hồi như trước! Thủ phủ của nghề trồng dâu nuôi tằm chuyển xuống phía Nam về Chiết Giang, Giang Tô. Chính khởi đầu gian khó như thế nên đẻ ra thứ Lý học của Chu Đôn Di, Chu Hy, Trình Di, Trình Hạo, một phiên bản sửa đổi khắt khe của Nho giáo! Đầu thời Tống, chính vì phải xây lại từ đống đổ nát nên xã hội đặt rất nặng vấn đề luân lý cá nhân: tam cương, ngũ thường, tam tòng, tứ đức .v.v.

Nhưng rồi họ vực dậy thành công, giống lúa mới du nhập từ Chăm-pa và Giao Chỉ đã tăng sản lượng lương thực lên nhiều lần, lượng dự trữ trong kho đủ cho toàn dân ăn trong… hơn 50 năm! Công, thương nghiệp phát triển như vũ bão, căn bản là: lượng của cải thặng dư vô cùng lớn! Triều Tống chứng kiến sự bùng nổ về dân số (tăng hơn gấp đôi), về khoa học kỹ thuật và văn hoá! Xã hội TQ chưa bao giờ giàu có như thế, nhưng giàu có cũng có mặt trái: con người ta trở nên ưa hưởng thụ, tham sống sợ chết, về mặt võ bị, quân sự, triều Tống cực kỳ yếu đuối, đây là tiền đề của việc mất đất, mất nước về tay người Kim, người Mông Cổ sau này!

Mặt trái nữa là khoảng cách giàu nghèo, bất công xã hội tích tụ! Và mặt trái nghiêm trọng nhất chính là xã hội dung dưỡng lòng tham của con người, của người dân nói chung và quan lại nói riêng, dẫn tới sự tha hoá về đạo đức! Quan lại thì mưu mô, xảo trá, tư lợi, nhà Tống vong quốc cũng vì những viên quan như Giả Tự Đạo, nhưng quan… thì thực ra cũng từ dân bước ra mà thôi! Xã hội đô thị, đời sống tập trung, dân số quá đông, nhiều sinh hoạt dân sự phức tạp, đương nhiên sẽ nảy sinh rất nhiều tranh chấp, mưu mô, thủ đoạn. Và lẽ tự nhiên là vì thực trạng xã hội như thế nên người dân có nhu cầu… công lý, và cái nhu cầu ấy rất bức thiết!

Chính giai đoạn chuyển đồi từ nghèo đói, khó khăn, khắc nghiệt sang có dư, sung túc… là giai đoạn đổ vỡ các giá trị xã hội! Cái văn hoá sinh tồn đầu thời Tống vô cùng khắc nghiệt, con người được yêu cầu phải đáp ứng những chuẩn mực về kỷ luật cá nhân, về giá trị cộng đồng! Nhưng đến khi no đủ rồi thì nôm na gọi là “rửng mỡ”… xuất hiện vô số hình thức tư lợi, gian manh, xảo trá, xuất hiện hàng loạt các loại án mà trước đây hiếm gặp! Xuất hiện nhiều kiểu tâm lý cá nhân bệnh hoạn đến mức phi nhân tính, nhiều vấn nạn xã hội quái dị, kỳ quặc, những điều trước đây vốn không hề có, hoặc có nhưng đã bị cái kỷ luật sinh tồn kia trấn áp!

Nên Bao Công chính là đại diện cho cái nhu cầu công lý, công bằng và tiến bộ xã hội vô cùng lớn đó! Không phải chỉ là công lý chung chung, thời Tống nổi tiếng là một giai đoạn tư pháp phát triển, phát triển về luật lệ, xuất hiện nhiều kỹ thuật điều tra, phá án mới, ngay cả ngành pháp y cũng có nhiều tiến bộ vượt bậc! Đó là kết quả của một xã hội… nhiều tội phạm, từ dân cho đến quan! Thấy thấp thoáng bóng dáng xã hội VN hiện tại trong nhưng bài học lịch sử đó, nhưng e là nghiêm trọng hơn nhiều, vì VN thì chỉ có cái tâm lưu manh dẫn đến tội phạm, chứ kỹ năng xây dựng kinh tế, xã hội, văn hoá như người ta thì… không thấy có!

akaso

Con cam cũ đã xài… 10 năm rồi, vẫn còn xài được nhưng đã quá cũ, công nhận hàng bền, dù pin đã hơi chai! Còn hàng mới, từ GoPro, Insta360 cho đến Garmin đều có những model mới, tính năng xịn sò, cân nhắc mãi vẫn không biết phải lựa chọn như thế nào, vì quá nhiều tính năng mới hấp dẫn, vẫn chưa biết nhu cầu ở đâu!

Nên trong lúc đang phân vân, trù trừ đó thì quyết định lâm thời là cứ mua một cái hàng TQ xài tạm đã, với tầm giá này thì không phải suy nghĩ nhiều, mà tính năng thì cũng không hề tệ! Thử chèo mấy đoạn ngắn trên sông, cộng với roll – lăn lộn dưới nước mấy vòng thấy khá ổn! Sẽ tiếp tục cập nhật, đăng vài video trong vài tuần tới!

hạnh hoa thôn

Đêm qua ngủ, nằm mơ thấy câu: Tá vấn tửu gia hà xứ hữu? Mục đồng dao chỉ Hạnh Hoa thôn – 借問酒家何處有?牧童遙指杏花村。 – Hỏi thăm quán rượu nơi đâu? Mục đồng chỉ hướng thôn đầu Hạnh Hoa! (Thanh minh – Đỗ Mục). Sáng dậy lên net tìm tư liệu thẩm tra lại, hoá ra, Trung Quốc có cả vài chục cái “Hạnh hoa thôn” khác nhau, nhưng không thể khẳng định “Hạnh hoa thôn” mà Đỗ Mục nhắc tới chính xác là chỗ nào! Nhưng chỉ cần vin vào một câu thơ như thế mà ngày nay, Hạnh hoa thôn – Phần Dương – Sơn Tây đã trở thành kinh đô của ngành công nghiệp rượu TQ, danh tiếng thậm chí có phần còn vượt qua cả Mao Đài. Cũng tương tự như bài Đào Nguyên hành – Vương Duy vậy: Cư nhân cộng trú Vũ Lăng nguyên, Hoàn tùng vật ngoại khởi điền viên – 居人共住武陵源,還從物外起田園。。。

Không ai có thể khẳng định chắc chắn Đào nguyên – Vũ Lăng nguyên mà Vương Duy nói đến là ở đâu, là địa danh có thật hay chỉ là nơi chốn tưởng tượng! Nhưng lại vin vào câu đó thơ nên ngày nay, Trương Gia giới – Vũ Lăng nguyên có được cái tên rất đẹp! Rất lâu về trước, mới nghe đến khu du lịch nổi tiếng này là tôi đã luận ra được tên được lấy từ đâu ra! Nên cái quan trọng của văn chương, văn hoá viết nó là như thế, lịch sử, cư dân biến đổi, thành quách, thiên nhiên đều có thể hư hoại, nhưng chữ nghĩa thì còn đó! Và đôi khi những thứ tưởng tượng, hư cấu lại trở ngược lại thành hiện thực! Nên bảo Trung Quốc nó bẻ một vài chữ cũng ra tiền, quả không sai, văn hoá nó đẻ ra tiền, điều ngược lại chưa chắc đã đúng! Chỉ có thiểu năng mới nghĩ rằng có thể cứ đầu tư tiền để đẻ ra văn hoá, làm điều ngược ngạo, bất khả!

sevastopol waltz

Chương trình âm nhạc cuối tuần: “Điệu valse Sevastopol”, bài rất cổ điển, rất Nga, và đặc biệt là rất “trưởng”, bàng bạc một không khí opera! Để “trưởng” được như thế thì người ngoài đâu có hiểu rằng, họ đã có những giai đoạn rất “thứ”, quay vào trong đối diện nội tâm để tự vấn, làm sao để thay đổi con người, làm sao để thay đổi xã hội! Ở đâu đó, có một thái cực ngược lại: nó vào nhà người ta, thấy người ta ăn cơm bằng cái gáo dừa: mày phải ăn bằng chén vàng nó mới đúng!

“Chén vàng” mới là văn minh, dân chủ, gáo dừa là không dân chủ, blabla… Thế rồi nó đập nát cái chén cơm của người ta đi, bắt phải đi kiếm một cái “chén vàng” hoang tưởng nào đó! Đương nhiên, nhà người ta đang ăn cơm bằng gáo dừa thì cùng lắm chỉ có thể nghĩ đến chén sành, chén sứ thôi, còn cái chén vàng “bánh vẽ” kia không biết đến bao giờ mới có!? Và cứ như thế, nó đi ăn cướp toàn thế giới để đem về góp phần tạo dựng nên “chén vàng” nhà nó, vừa ăn cướp vừa la làng như thế!

thuyền sắp đắm

Trí nhớ, ký ức của “người già” ấy mà, đôi khi không thể nào lý giải cho tỏ tường được. Đây là một truyện rất hấp dẫn, khi còn nhỏ xíu mê truyện này lắm! Nhưng lớn lên rồi thì chẳng còn nhớ được mấy, thậm chí còn không nhớ tác giả là ai! Mấy lần cố ý lần mò các hàng sách cũ tìm lại, nhưng chả có cách nào tìm được!

Mà trên internet thì những truyện như thế này không có đâu, thật đúng là mò kim đáy bể! Ấy thế mà nay tìm được, chẳng phải người hoài cổ gì, đôi khi còn cố tình quên quá khứ, nhưng có nhiều cái đọc rồi không quên! Và cái tên Bùi Đức Ái thực ra là một bút danh khác của nhà văn Anh Đức, tác giả tiểu thuyết Hòn Đất! ❤️

ngập

Chỉ cần căng bạt, bôi đất sét là nước sẽ không tràn vào nhà, còn nước từ hố ga tràn lên thì lấy cái bô úp lại, bôi mỡ bò xung quanh! Chưa nói các nước văn minh nhé, đến Lào, Cam mà đọc mấy dòng này cũng sẽ coi VN như “mọi”. Là ngu thật hay ngu giả, tuỳ mọi người phán xét! Nên một là dân trí nó còn tự ý thức, tự luận ra được, tự bảo nhau, thì phần “thiện” còn khả năng thắng!

Hai là phải có một cá nhân kiệt xuất nào đó áp đặt ý chí, thay đổi tình thế, dùng bàn tay sắt “pháp trị” để thay đổi nhận thức, vừa nắm tóc, vừa quất roi vào mông lôi đi ra khỏi đêm trường Trung cổ, chứ “giáo dục”, “ý thức” các kiểu… không ăn thua đâu, còn không nữa thì chỉ cạp đất mà ăn thôi! 🙁 Kiểu như đốt đống lửa dưới đất, nấu nồi cơm treo trên ngọn cây cao, hỏi bao giờ cơm chín?!

Ebm

Chương trình âm nhạc cuối tuần, Ebm – E flat minor là một trong những chỉ dấu đặc trưng – signature của âm nhạc Nga, rất nhiều nhạc sĩ Nga từ thời các Sa hoàng hàng trăm năm trước cho đến tận thời hiện đại ngày nay: Korsakov, Rachmaninoff, Prokofiev, Myaskovsky, Tchaikovsky… đều viết rất nhiều nhạc theo cung “mi giáng thứ”, điều này rất hiếm khi thấy ở các nước Tây phương khác! Mi giáng thứ thường được xem là “key / scale” u tối đến mức cực đoan nhất trong âm nhạc, khơi gợi cảm giác u độc, quay vào trong hồi tưởng, tự vấn!

Dân tộc lớn là họ luôn có những cái đấu tranh, tự vấn nội tâm như thế! Mà trong trường hợp của người Nga đôi khi đạt tới mức kinh hoàng, cực đoan, cả châu Âu sợ hãi với cái tâm thức tạm gọi là: “tội ác & trừng phạt”, “chủng nhân & đắc quả” của người Nga! Ở đầu đối diện phía bên kia của “tâm phổ” là cái dân tộc đụng đâu cũng cười hềnh hệch như thằng thiểu năng vậy, cứ hở ra là giở trò lưu manh vặt dù chẳng lừa được ai, nhưng vẫn lặp lại mãi những cái bài nhàm chán như thế! Lúc nào cũng “ta đây biết rồi”, chưa bao giờ thể hiện được sự tự suy xét, tự phản ánh!

xe máy

Lảm nhảm cuối tuần, nói chuyện xe máy… Tuổi teen, cái tuổi “nổi loạn”, có rất nhiều trò “vui” nhiều khi không cưỡng được, đơn giản là do cái tuổi đó như thế, khí huyết phương cương! Hồi cỡ năm 17, 18 tuổi gì đó, bọn bạn bè chúng tôi có cái trò đang chạy xe máy thì… đổi tài, thằng ngồi trước đứng lên nhích qua một bên, thằng ngồi sau chồm lên giữ tay lái, trong nháy mắt là người ngồi sau thành người ngồi trước, và xe vẫn chạy không dừng! Và trong nháy mắt là tông phải một bà già, thế là phải chở bà ta đi bệnh viện, khám từ trên xuống dưới thì phát hiện… gãy 1 ngón chân út! Làm phải mất công 1, 2 lần đi viện “thăm nuôi” cho nó đủ “lễ”!

Sau 20 thì tuyệt đối không còn những trò bốc đồng nữa, sau 25 thì không bao giờ chạy quá 60 kmph, đến sau 30 thì không bao giờ chạy quá 50 kmph và con số vẫn còn tiếp tục giảm theo năm tháng! Tôi đi xuyên Việt bằng xe máy tổng cộng 3 chuyến, hơn 25 ngàn km hành trình, không dính một cái vé phạt nào, đơn giản là tuân thủ luật giao thông tuyệt đối! Khi có được sự tự chủ trong người rồi thì người ta không làm những chuyện dại dột nữa! Đương nhiên xã hội mà, vẫn luôn có người này người kia, vẫn có những thành phần già đầu rồi vẫn không lớn, suốt ngày loanh quanh cũng chỉ có mấy chuyện: nhậu, bolero và đua xe! 😀

just my 2 cents

Theo em, đây là cách làm đúng đắn, nếu không MXH sẽ tự nó trở thành cái hố đen sâu thẳm không đáy, càng lúc càng tệ hại! Theo em là cứ mạnh tay thu tiền theo số view, người ta phải trả tiền cho số view – số tác động xã hội mà người ta mong muốn có! Ví dụ như em là người nói nhiều, một năm viết khoảng 100 posts, danh sách “Friends” của em có chưa tới 50 người, như vậy là khoảng 5000 views, cứ 1 view trả 1 cent là ok, em đồng ý cả 2 tay! Hoặc cũng có thể làm theo hướng ngược lại, muốn xem một mục nội dung gì thì người xem phải trả 1 cent.

Như thế, người xem phải cân nhắc cái nào đáng giá! Chứ không những con bots, rồi các nội dung rác rưởi, xàm xí, độc hại vẫn cứ mãi tràn ngập! Còn không nữa thì thu tiền cả hai đầu, thu cả của người sản xuất thông tin (producer) lẫn người tiêu thụ thông tin (consumer)! Chỉ là cái chợ thôi mà, người bán và người mua đều phải đóng phí, như thế nó mới công bằng, thế mới tạo ra giá trị thặng dư chứ! Đến khi chán rồi không muốn dùng tiền để “chế tài” nữa thì dùng cách của Trung Quốc, cứ xác minh nhân thân, có report là sẽ bị xử lý! Chính là thời đại 3 xu!

async/await is a big scam

L
âu lắm mới có hứng nói về vấn đề kỹ thuật, lần này mạnh dạn đưa ra một nhận định: async/await là một trò bịp lớn trong các ngôn ngữ lập trình – async/await is just a big scam in programming languages! Mọi người chờ 5, 10 năm nữa xem nhận định này đúng không nhé! Lâu về trước có làm một chút với async/await trên C# và JavaScript, là đã thấy nó không được đúng lắm! Gần đây làm với async/await trên Swift lại thấy càng không đúng! Những cái về threading – process – synchronization – tiến trình, tiểu trình và đồng bộ hóa là phải đọc giữa các dòng chữ – read between the lines! Còn cái mindset của những người làm ra async/await nó giống kiểu bắt chết vào ngôn từ hình thức, họ chấp vào ngôn từ bề mặt!

Async/await chỉ là vấn đề, và cũng chỉ là giải pháp của… riêng JavaScript! Khởi thuỷ xa xưa, JavaScript chỉ được phép có đúng một thread, nên để không block thread này thì họ đã tìm cách offload các hàm sang thread background của hệ thống, và vì làm việc này theo kiểu tuỳ tiện nên phải sinh ra cái async/await để “đánh dấu”, thuận tiện hơn cho việc đồng bộ hoá! Vấn đề này đơn giản là của riêng JavaScript, các ngôn ngữ khác… không thấy có! Async/await khi đem một cách khiên cưỡng sang những ngôn ngữ khác không tạo ra lợi ích nào đáng kể, ngược lại làm phức tạp hoá vấn đề và hiệu suất – performance… rất tệ! Những newbie chưa hiểu sự phức tạp của hệ thống mới thần thánh hoá và cho rằng async/await là cái gì đó siêu việt!

Async/await nó mang cái mindset 2 threads: foreground & background, xuất phát từ hạn chế chỉ được phép có một thread của JavaScript! Với những ngôn ngữ như C, C++, Obj-C, etc… thì bản thân cái không gian tính toán nó đã là n-thread, từ ngàn xưa là đã dã man, phức tạp và đa năng rồi! Chuyện với async/await không biết phải nói làm sao… nó giống như câu: “màn hình cong (curved monitor) có rất nhiều vấn đề, mà vấn đề đầu tiên là nó… cong”! 🙂 Tương tự vậy, async/await không đúng đầu tiên là ở chính 2 từ khoá đó, một kiểu chấp niệm vào hình thức khi cho rằng nếu tôi là sync, thì những code viết ra trước đây là async! Đây là kiểu chấp niệm, thực ra code block bản thân nó không sync, cũng chẳng async, là do cách xài mà thôi!

Tại sao nói async/await là vấn đề của riêng JavaScript!? Với các ngôn ngữ khác, tuyệt đại đa số các lời gọi hàm hệ thống là sync về mặt bản chất, điều này nhằm giúp cho coder hiểu rõ cái cost – chi phí gọi hàm! Chỉ một số ít hàm hệ thống là async, và coder phải hiểu rõ điều đó khi sử dụng! Trong trường hợp có nhu cầu không block main thread thì họ sẽ chạy code block trong một thread khác, chuyện này y hệt như vai trò của Task vậy! Nên async/await không đưa ra được một điều gì mới, càng không phải là cách giải quyết vấn đề mới! Nó đơn giản là cách vá lỗi lầm cũ của quá khứ, bằng cách đặt ra một cú pháp, và cú pháp này… rất thừa thải trong nhiều ngôn ngữ khác ngoài JavaScript, thêm phức tạp mà không giải quyết được chuyện gì!

Nên async/await là vấn đề của riêng JavaScript, thứ mà một lập trình viên nghiêm chỉnh còn… chưa xem là ngôn ngữ lập trình! Khi đem sang các ngôn ngữ khác, bản thân người thiết kế tính năng này chắc chắn là không hiểu được cơ bản về điều phối tiến trình, tiểu trình, đặt ra một thứ hoàn toàn không cần thiết! Async/wait hoàn toàn không phải là công cụ dùng để điều phối tiểu trình, tuyệt đối không có tính năng thay thế mutex, semaphore, critical sections, locks, etc… và do đó không thể dùng để giải các bài toán đồng bộ phức tạp như Producer/Consumer, Dining Philosophers, Sleeping Barber, etc… Đừng nhầm lẫn giữa một cú pháp “lảm nhảm” với các bài toán đồng bộ vốn rất phức tạp, và nên đầu tư thời gian học về căn bản!