Putin

Mọi người đều biết là tôi thích văn hoá Nga, nhưng là nói chuyện văn hoá thôi, không nói chuyện khác nhé! Nhân ngày anh Ngô Bi Đen lên thay anh Đỗ Nam Trung!



VN, siêu cường về bệnh tâm thần

Ngược dòng lịch sử 40 năm trước, một chuyện mà người nước ngoài biết được chắc cười lăn lộn. Là người Việt cũng phải cảm thấy xấu hổ, không biết chui vào đâu! Chuyện bắt đầu từ một dòng chữ Hán viết trên cái bình gốm Chu Đậu trong một bảo tàng ở Thổ Nhĩ Kỳ: Thái Hòa bát niên Nam Sách châu tượng nhân Bùi thị hý bút. Câu này ai học chữ Hán vài năm đều biết chỉ có một cách hiểu duy nhất: năm Thái Hoà thứ 8, thợ người Nam Sách họ Bùi vẽ chơi. “Hý bút” là cách dùng thông dụng, mang tính chất như ký tên: vẽ chơi, viết chơi, phóng bút, rất nhiều đồ cổ, thư hoạ có cách dùng “hý bút” này. Còn “Bùi thị” tức họ Bùi, tương tự như: Phan thị, Thiệu thị huynh đệ… Thế nhưng một ông giám đốc bảo tàng cấp tỉnh lại muốn hiểu nó là: người thợ Nam Sách tên là Bùi Thị Hý viết.

Để “chứng minh” việc bà tổ làng nghề gốm Chu Đậu, “nữ nghệ nhân Bùi Thị Hý” là có thật, ông này đã dày công nguỵ tạo rất nhiều “chứng cứ” như bia đá, gia phả, etc… nhưng ngay lập tức bị giới chuyên môn bác bỏ vì nguỵ tạo vụng về, thô thiển. Sự việc trở nên hài hước khi người ta phát hiện ra một số món đồ cũng ký tên tương tự, như “Trang thị hý bút”. Cứ theo cách hiểu đó, sẽ có nhiều nghệ nhân: Trang thị Hý, Trần thị Hý, Lê thị Hý… một làng nghề gồm toàn nữ nghệ nhân mang cái tên “Hý”! Câu chuyện không dừng ở đó, và bắt đầu nhuốm màu tiền bạc, khi người ta muốn gây dựng thương hiệu Chu Đậu. Thế là bịa ra một bà tổ nghề tên là Bùi thị Hý, có lai lịch, chồng con, bia mộ, để lại rất nhiều đồ vật như bảo kiếm, la bàn đi biển.

Hoang đường đến mức vẽ ra hình ảnh một nữ CEO ngành gốm sứ, có sự nghiệp thành công xán lạn, sở hữu hạm đội thương thuyền lớn như Maersk SeaLand bây giờ, dong buồm qua tận Thổ Nhĩ Kỳ đi giao hàng. Từ một chữ vì dốt mà hiểu sai, đến việc nguỵ tạo chứng cứ để bao biện cái sai, đến việc hoang tưởng Bùi thị Hý là bạn với con gái Trịnh Hoà (Trịnh Hoà là hoạn quan từ lúc còn nhỏ, làm gì có con), rồi thuyền Việt đi qua tận đất Thổ. Ai hiểu lịch sử hằng hải đều rõ một điều là thương thuyền VN đi xa nhất chỉ đến Sing, Thái, mà điều đó hơn 300 năm sau mới làm được. Nói để mọi người hiểu dân trí Việt Nam ở mức nào, có những người sẵn sàng ăn không nói có, bịa đặt đủ thứ chuyện, sẵn sàng làm bất cứ điều gì chỉ để chứng minh “tôi đúng”, một cái tôi cùng cực ngu dốt, quái đản và bệnh hoạn!

Haiza, nói quả không sai: VN là siêu cường về bệnh tâm thần! Vốn dĩ việc hiểu sai một vài chữ không có gì là quan trọng, Hán tự không dành cho mọi người, không biết cũng không sao, để việc cho người có chuyên môn làm. Nhưng đằng này cái “chấp ngã”, “chấp mê” quá lớn, từ một việc nhỏ, phí phạm cả đời làm chuyện gian trá, lưu manh, những người như thế, ai đã hiểu rõ thì biết rằng, chỉ có thể cách ly, đừng lại gần là hơn. Một chút lịch sử: thời gian đó, nhà Minh thực hiện chính sách bế quan toả cảng, nguồn cung hàng gốm sứ tinh xảo bị gián đoạn. Thương nhân các nước bèn quay sang các nước láng giềng như VN tìm nguồn cung mới. Gốm Chu Đậu, dù có nhiều nét đặc sắc riêng, vẫn chưa đạt đến trình độ như TQ. Đến sau, nhà Minh mở cửa trở lại, gốm Chu Đậu không cạnh tranh nổi, thế là lụi tàn!

nguyễn bính

Rồi đây sóng gió ngang sông,
Đầy thuyền hận, chị lo không tới bờ.
Miếu thiêng vụng kén người thờ…

Facebook nhắc ngày này năm trước… Người có ảnh hưởng lớn nhất tới giới sáng tác Bolero, ấy có lẽ là… Nguyễn Bính. Chính cái phong cách dân gian, gần gũi ấy nên gây được cảm tình, cảm hứng cho rất nhiều loại độc giả khác nhau, từ bình dân cho tới sang trọng. Ngôn từ thi ca của Nguyễn Bính được bắt gặp lặp lại trong vô số thể loại âm nhạc!

Điều có vẻ hiển nhiên mà ít người nhận ra: 2 người cùng nói 1 câu giống nhau, không có nghĩa là 2 người đó… giống nhau (chỉ là nói thôi mà, nói gì không được, mở miệng từ bi, hỷ xã đâu có nghĩa tôi là Đức Phật!) Ấy nên cái sự bình dân của Nguyễn Bính nó khác xa cái “bình dân” học lóm của bolero, có nhiều điều “vẹt” không thể hiểu được!

bùa chú

Nói chuyện lồng tiếng phim Hồng Kông ở bên hông Chợ Lớn, từ hồi còn nhỏ xíu, hễ mà nghe lồng tiếng kiểu đó là tôi tắt TV không xem. Xin nói rõ là tôi không có ác cảm gì với người Hoa Chợ Lớn, ngược lại còn thích họ rất nhiều! Nhưng mà lồng tiếng như vậy là không xem, không nghe, có hai lý do: thứ nhất là nghe phải cho ra tiếng Việt, dở cũng được nhưng phải là tiếng Việt, thứ 2 là phải hiểu thấu đáo về văn hoá cổ truyền TQ, trích dẫn cổ văn trong phim lồng tiếng, thuyết minh không câu nào là không sai, vì người lồng tiếng thực ra không biết gì về cổ văn. Riết rồi xem phim lồng tiếng, đọc trích dẫn cổ văn giống y như nghe pháp sư đọc sấm ký, bùa chú!

Rồi giờ đọc sách báo cũng thấy cũng y chang như vậy, dịch từ tiếng Anh sang, đọc là biết người dịch không hiểu gì, viết như bùa chú! Haiza, tiếng Hoa khó không nói, học tiếng Anh bao năm rồi thấy “công phu” cũng chỉ có thế. Hãi nhất bây giờ là nhiều sách báo viết thuần tiếng Việt mà đọc mãi cũng không hiểu nói gì, nghe cũng như bùa chú, hay là mình quá dốt chăng!? Tiếng Anh, tiếng Hoa xa lạ, khó khăn không kể, đằng này tiếng mẹ đẻ cũng vậy! Nhiều người thực ra không bao giờ hiểu được tôi khó chỗ nào, là từ những cái nhỏ như thế: tiếng Việt tào lao không nghe, nhạc tào lao không nghe, chuyện tào lao không nghe… miễn nhiễm với những thứ xàm xí!

Sven Yrvind

Người phát minh ra cái Bris Sextant, 81 tuổi, đang ở ngày thứ 78 xuyên Đại tây dương, “trong” cái “yellow submarine” – “tàu ngầm màu vàng”, kích thước 5.8×1.2m. Sven Yrvind bị chứng dyslexia, hội chứng khiến ông viết/đọc rất khó khăn, thế rồi dẫn đến vô số rắc rối khi hoà nhập xã hội.

Con người đọc/viết khó khăn, những kỹ năng rất cơ bản, 50 năm sau, có vô số phát minh và xuất bản 5 cuốn sách, lần nữa khẳng định “thông minh” đôi khi chẳng liên quan đến ngôn ngữ, và những người có chút kỹ năng “xào xáo ngôn từ” chẳng qua là tự họ cho rằng mình “thông minh” mà thôi!

Cô gái Sài Gòn đi tải đạn

Phần bè đệm hay tuyệt, chỉ có 1 sáo, 1 sanh tiền, 1 đàn nguyệt, và 1 nhạc cụ bass có lẽ là cello, toàn acoustic. Nói tới nói lui thì dĩ nhiên khó tránh liên quan đến chính trị, lịch sử, etc… nhưng ai đọc kỹ sẽ biết, tôi luôn chỉ nói nghiêm chỉnh về văn hoá, chả mấy liên quan đến lịch sử, chính trị!

Cô gái Sài Gòn đi tải đạn 
Sáng tác: Lư Nhất Vũ
Trình bày: Vũ Dậu, Thanh Huyền & Đoàn ca múa nhạc dân tộc TW

Âm nhạc nó phải có sự sáng tạo, mà muốn sáng tạo phải có cảm xúc chân thành. Còn những kiểu như Jack, KCIM, etc… bây giờ là công nghệ lăng-xê, hàng công nghiệp làm gì có cảm xúc, và về nhạc chính là 1 dạng bolero mới, toàn mấy câu vọng cổ siêu đơn giản, ngang phè mà cứ làm mãi!

xăm, 2021

賈島 – 寄韓潮州愈

一夕瘴烟風卷盡
月明初上浪西樓

Nhất tịch chướng yên phong quyển tận, Nguyệt minh sơ thướng Lãng Tây lâu.

Một đêm gió thổi, khói tan, Lầu Lãng Tây, ánh trăng vàng hiện ra.

Lâu ko bốc quẻ xăm nào, những ngày cuối năm, nghĩ tới những việc dự định sẽ làm, bèn đem 100 câu “Đường thi thiêm” đã làm trước đây ra, dùng điện thoại phát sinh 1 số ngẫu nhiên, bốc được ngay 1 câu của Giả Đảo. Đang nghĩ xem là điềm gì, là ý gì đây!?

lại… giáo dục

Không ăn thua đâu, tôi biết nhiều người Việt ở Mỹ hơn 40 năm, đi từ khi còn rất trẻ, học được văn minh nhiều thứ, nhưng bản chất vẫn không thay đổi được mấy! Để thay đổi những điều nằm trong máu mà chỉ có ba cái “phương pháp” này là không ăn thua!

Huống hồ gì Việt Nam bây giờ, thấy toàn là những thứ: ngày xưa em học đến 2 năm lớp 4 và 3 năm lớp 5 lận, làm sao mà viết sai chính tả được? Viết chữ nào cũng sai, câu nào cũng sai mà cứ hễ mở miệng ra là nói chuyện đạo lý, lương tâm, lý tưởng, giáo dục chứ phải…

trần dụ châu

Vở kịch xem ra rất hợp thời, nó nhắc lại chính xác một sự kiện lịch sử có thật, năm 1950, Đại tá Trần Dụ Châu, cục trưởng cục Quân nhu, vì tham ô nên Hồ chủ tịch đã “ban cho được chết”… tuoitre.vn – Chủ tịch Quốc hội xem kịch Bác Hồ xử án tham nhũng do Xuân Bắc đạo diễn

Nói như cái phim gì của LX (quên mất), xã hội cũng giống cái rạp xiếc, khi chiến tranh xảy ra, mấy anh lực sĩ cử tạ cho đi kéo pháo, mấy anh bịt mắt phóng dao cho đi trinh sát, đặc công, mấy anh ảo thuật “hô biến” đi làm hậu cần, còn mấy anh hề thì đi làm sĩ quan chính trị!

serenity – 1, p23

Làm vài “cuốc” chèo ngắn cỡ 10 km để làm quen và thử nghiệm thêm với chiếc xuồng, cảm giác hài lòng ngày một nhiều hơn! Như đã nói trong post trước, vì tăng lên đến hơn 75kg nên buộc phải tháo bỏ ghế ngồi thì mới ngồi vừa vặn thoải mái được!

Chỉ đơn giản làm miếng ngã lưng (back – rest) nhỏ phía sau, có miếng xốp nhỏ để tựa lưng vào đó cho đỡ đau, còn thì ngồi bệt trên đáy xuồng, độ ổn định vì thế mà cũng tăng lên được một chút! Sắp tới sẽ test đầy tải, xuồng chở thêm khoảng 25 ~ 30 kg xem như thế nào!

Khi đã quen với cảm giác xuồng, sẽ đi xa hơn, làm vài “vòng” cỡ 20 ~ 40 km và đo đạc quãng đường, tốc độ với Garmin xem sao! Và cũng sẽ cố quay vài đoạn video ngắn, càng ngày càng lười quay phim, chụp ảnh, vì cảm giác chèo trên sông nước, chỉ cần bản thân tự cảm nhận là được!

lạc hà

Sử (ghi chép) và huyền sử (giai thoại): từ Tam hoàng – Ngũ đế, Hạ, Thương, Chu… đến giờ, tất cả đã được chứng minh bằng các khai quật khảo cổ học, trong đó Thương & Chu được chứng minh có chữ viết, các “triều đại” trước chỉ có di chỉ, chưa tìm được chữ. Di chỉ đề cập đến trong bài viết có tên là Song hoè thụ (2 cây hoè) ở trấn Hà Lạc, tỉnh Hà Nam, được cho là kinh đô của vương quốc cổ tên là Hà Lạc cổ quốc.

Hà tức sông Hoàng (hà), Lạc tức sông Lạc, vùng đất nằm giữa 2 sông, Kinh dịch viết: Hà xuất đồ, Lạc xuất thư, thánh nhân tắc chi. Ấy thế mà cho đến mãi gần đây, vẫn có người Việt tìm cách “chứng minh” rằng Lạc thư – Hà đồ có nguồn gốc từ Việt Nam. Ấy bởi vì “sản xuất” ra “tin giả” từ “không khí” chỉ cần đến sự “hoang tưởng, hoang đường”, chỉ cần “mặt dày, tự tin” đến mức “đúng rồi, vô sĩ” mà thôi!

đi lại

Đi lại là quyền căn bản, chỉ có thể khuyến cáo chứ không thể cấm được! Cũng tương tự, trên sông, biển hay trên bộ (thậm chí trên không) thì nguyên tắc phổ quát ấy đều áp dụng như nhau. Dĩ nhiên tham gia giao thông thì phương tiện phải đăng kiểm, đi lại phải tuân theo luật giao thông. Giả sử ta chèo chiếc kayak, hay đi chiếc thuyền buồm, chúng nó sẽ tìm cách quy về “hoạt động thể dục, thể thao” để ngăn cản, làm khó. Thế tôi chỉ “đi lại” bình thường thôi được không, đó không phải là thể dục, càng không phải thể thao!

Mà chẳng ai cấm được thể dục trong công viên, nơi công cộng! Nói cho đúng thì quy về “hoạt động thể dục, thể thao” chính là một kiểu “nâng tầm quan điểm”, hay đúng hơn là “nguỵ biện”. Ông già đi bộ hít thở trong công viên là thể dục đấy, sao không cấm đi? Cái sai của lập luận “thể dục, thể thao” là ở chỗ, không thể phân biệt đi lại với thể dục về mặt luật, ví dụ như: ngồi thiền một chỗ cũng có thể là thể dục, mà cỡi jetski chạy 80kmph có khi chỉ là đi lại. Mà đã không thể, không có cách phân biệt, thì đừng đặt thành khái niệm luật pháp!

VT ferry

Xuất bến từ Tắc Xuất, Cần Thạnh, Sài Gòn, ra tới bến Sao Mai, Vũng Tàu sau 30 phút, quãng đường 15 km vượt vịnh Gành Rái. Tới nơi rồi loay hoay, xoay tới xoay lui thêm hơn 30 phút nữa mới cập được vào bến, sau khi ủi gãy một cây trụ đèn!

đức

Báo chí Việt Nam chuyên lặp lại cái câu “để đức cho con”, mà nói cho ngay, vừa mở miệng là đã biết không hiểu “Đức” là gì! Dần dần, vì thiếu sự minh định nên nhiều người cho rằng “đức” là một thứ tài sản vô hình, một loại may mắn, một kiểu kết quả có thể để lại cho con cháu. Hiểu như thế sai hoàn toàn, tra từ điển là thấy ngay, chữ “đức” dịch sang tiếng Anh là: “merit” hay “virtue”, tiếng Việt hiểu là: phẩm chất, phẩm hạnh.

Thời của Khổng tử, chữ “đức” chỉ hiểu đơn giản là phẩm chất của con người: làm việc siêng năng là đức, nói năng thật thà là đức, đối đãi chân thành là đức, .v.v. “Đức trị” hiểu nôm na tức là “lead by example”, dùng bản thân làm gương để người khác noi theo! Thế thì quay về tự vấn bản thân đi chứ làm sao mà “để đức cho con” được!? Chính vì không hiểu “đức” là gì nên tìm cách lái nó sang khái niệm vật chất là… “công đức”!

turtle graphics

Cái này, ai chuyên về Computer Graphics sẽ biết gọi là: Đồ hoạ con rùa (turtle graphics), tập API chỉ có 2 lệnh căn bản: moveBy và rotateBy, ví dụ: tiến 3 bước, xoay 45°, lại tiến 5 bước, xoay tiếp 90°, etc… hệ toạ độ hoàn toàn tương đối. Đây là kiểu API tự nhiên, phù hợp để vẽ Hình học Fractal.

Một thời, đám lưu manh cũng kiểu “ta đây biết rồi, chuyên đi đọc vị người khác”, đọc thấy trên blog tkxuyen.com được đúng 1 chữ Computer Graphics nên cũng bô lô bô la: ah, em cũng đồ hoạ máy tính nè, em xài Photoshop, Illustrator… Nhiều kiểu ngu đến mức không tự hiểu ra được ngu chỗ nào!

chèo đêm

Sẽ nối lại những buổi chèo đêm, một trãi nghiệm thú vị và khác thường. Phía trên Q7 còn có chút ánh sáng, về Nhà Bè vẫn còn le lói, ra tới Tiền Giang là rơi vào hũ mực đen luôn, bốn bề không thấy gì, ngay trước mũi thuyền cũng không, mở mắt hay nhắm mắt cũng đều như nhau, chỉ chèo theo bản đồ trong trí nhớ. Không có ánh sáng, không còn hình ảnh gì để mà xao nhãng, chỉ có chính mình tự đối diện với lo lắng và sợ hãi, với tất cả những nhiễu loạn khác trong tâm trí mà thôi!

Về con cá trong hình: đang chèo thuyền đi, bỗng nghe tiếng lao xao như cơn mưa rào đến từ phía sau lưng, ngoảnh lại trông thì một đàn cá hàng ngàn con nhỏ xíu vọt mình lên khỏi mặt nước, bay qua thuyền như một cơn mưa phi tiêu, chắc đang bị cá lớn rượt, lặp lại nhiều lần như thế, cá đâm rát cả mặt, tưởng tượng như cảnh mưa tên quân Tần trong bộ phim “Anh hùng” của Trương Nghệ Mưu vậy, cá nhảy vào lòng thuyền cả vài chục con, búng tanh tách, phải bắt thả lại xuống nước…

hạng cân

Ngày đi học ĐH, chắc chỉ ở hạng ruồi (fly weight ~ 50kg) hoặc hạng gà (bantam weight ~ 53kg), sợ là còn chưa tới. Thế rồi leo dần dần lên hạng lông (feather weight ~ 56kg), hạng nhẹ (lightweight ~ 60 kg). Vì leo rất chậm nên tưởng là dừng ở đó, nhưng không, qua vài năm tập luyện, leo tiếp thêm vài hạng nữa lên hạng trung, ngấp nghé qua hạng siêu trung (super middle weight ~ 76kg), cứ đà này nghĩ rằng hạng dưới nặng (light heavy weight ~ 79kg) là hoàn toàn có thể, lên nữa chắc không thể, trừ khi bị béo phì! Phải tháo bỏ cái ghế ngồi trên xuồng, không vừa nữa rồi!

serenity – 1, p22

Cuối năm làm gì? đi chèo thuyền! Đầu năm làm gì? cũng đi chèo thuyền! Làm quen cảm giác với “người yêu mới”, mỗi chiếc xuồng mới đóng đều có cảm giác khác trước, nên phải vừa làm quen, vừa chỉnh sửa tí: chỉnh lại ghế ngồi, vị trí pedal, etc… cho phù hợp, thoải mái hơn.

Cảm giác ban đầu là xuồng có khả năng chịu sóng tốt, tốt hơn chiếc S3, nhưng dĩ nhiên cần phải thử nghiệm thêm trong điều kiện dòng chảy, sóng gió phức tạp mới biết rõ được. Mới chỉ làm những đoạn chèo ngắn lòng vòng quanh nhà, chưa đi xa hơn 10km.

Sẽ làm một chiếc ghế mới cho Serenity, cái ghế cũ đã bắt đầu có cảm giác chật hẹp (phần cũng vì tôi đã tăng lên đến 75kg, mập hơn trước). Ngoài ra cũng chỉnh sửa thêm một số chi tiết linh tinh khác! Sẽ tiếp tục vừa chỉnh sửa, vừa thử nghiệm chiếc xuồng trong vài tuần đến!