Cuối năm làm gì? đi chèo thuyền! Đầu năm làm gì? cũng đi chèo thuyền! Làm quen cảm giác với “người yêu mới”, mỗi chiếc xuồng mới đóng đều có cảm giác khác trước, nên phải vừa làm quen, vừa chỉnh sửa tí: chỉnh lại ghế ngồi, vị trí pedal, etc… cho phù hợp, thoải mái hơn.

Cảm giác ban đầu là xuồng có khả năng chịu sóng tốt, tốt hơn chiếc S3, nhưng dĩ nhiên cần phải thử nghiệm thêm trong điều kiện dòng chảy, sóng gió phức tạp mới biết rõ được. Mới chỉ làm những đoạn chèo ngắn lòng vòng quanh nhà, chưa đi xa hơn 10km.

Sẽ làm một chiếc ghế mới cho Serenity, cái ghế cũ đã bắt đầu có cảm giác chật hẹp (phần cũng vì tôi đã tăng lên đến 75kg, mập hơn trước). Ngoài ra cũng chỉnh sửa thêm một số chi tiết linh tinh khác! Sẽ tiếp tục vừa chỉnh sửa, vừa thử nghiệm chiếc xuồng trong vài tuần đến!

Hôm nay hạ thuỷ, chèo 1 đoạn ngắn xem sao, cảm giác ban đầu là hài lòng. Độ ổn định nằm giữa hai chiếc S2 & S3, đây là điều chính yếu muốn đạt được. Thứ đến nữa, cái này dể giải thích, xuồng dể điều khiển, các động tác nhẹ nhàng, vì kích thước nhỏ hơn các chiếc trước.

Có thể đi rất thẳng không cần bánh lái (lái chỉ dùng trong sóng gió nhiễu loạn phức tạp, còn không sẽ cất lên để giảm bớt sức cản nước). Chỉ nghiêng người dịch trọng tâm (edge-turning) là nó cua, chưa cần phải đạp lái hay chèo một bên. Tính “responsive” xem như đạt yêu cầu!

Chỉ mới là cảm giác ban đầu, cần phải thử nghiệm thêm trong điều kiện đầy tải, sóng lớn và đường dài, và đo số liệu với Garmin thì mới biết rõ được. Với kích thước hơi nhỏ như thế này, biết trước là việc sắp xếp hàng hoá đủ cho 1 hành trình dài sẽ là việc… nhức đầu!

Hoàn tất những công việc cuối cùng với chiếc xuồng. Đầu tiên là cái bánh lái, thiết kế và chế tạo mới hoàn toàn khác với cái trước, và do đã có những “bài học”, nên chuyển động nhẹ nhàng, êm hơn nhiều! Có 4 sợi cáp thép bọc nhựa điều khiển cái bánh lái!

2 sợi nối vào bàn đạp (pedal) để điều khiển xoay trái, phải, 2 sợi nữa để điều khiển nâng lên hạ xuống, khi không dùng đến, bánh lái nâng lên, xếp gọn vào hộp phía sau đuôi! Cũng tương đối mất thời gian cân chỉnh mọi thứ để cho mọi hoạt động của bánh lái được trơn tru, nhẹ nhàng!

Vẫn còn ít việc nho nhỏ nữa mới có thể xem là thật sự hoàn tất, test xem máy bơm nước hoạt động thế nào, test xem tấm pin năng lượng mặt trời có sạc điện đúng hay không, lắp đặt, thử nghiệm thêm một vài thiết bị linh tinh khác! Sẽ xuống nước trong 1 vài ngày đến!

Rất nhiều công việc linh tinh, lắt nhắt trong khâu hoàn thiện chiếc xuồng: khoan lỗ và buộc dây đầu mũi và cuối lái (tay cầm dùng để nhấc, kéo thuyền), đóng cái xe đẩy mới có thể thảo rời thành 3 phần và xếp gọn vào khoang một cách nhanh chóng, tiện lợi hơn!

Chế tạo các chi tiết nho nhỏ của hệ thống điều khiển bánh lái, hệ thống bánh lái nói vậy chứ khá phức tạp, có 4 sợi dây cáp, 2 sợi dùng để điều hướng trái, phải, và 2 sợi để nâng, hạ bánh lái lên xuống. Ngoài ra còn có các bộ phận dùng để cân chỉnh độ căng dây, cân bằng trái phải!

Dặm thêm một lớp sơn bóng trên toàn bộ đáy thuyền, dặm thêm 2, 3 lớp sơn bóng phủ lên trên để bảo vệ các miếng decals, kiểm tra 2 cái nắp khoang có hoàn toàn kín nước hay không! Sẽ cố gắng tranh thủ hoàn thành mọi công việc để xuống nước trước năm mới!

Dặm thêm 1 lớp sơn bóng trên toàn bộ phần thân trên của xuồng, đi dây bungee, dặm thêm mấy lớp sơn bóng để bảo vệ bên trên các decals, gắn ghế ngồi, gắn cứng 2 cái bóng đèn LED, kiểm tra lại hệ thống điện: đèn, máy bơm và gắn nhiều thiết bị linh tinh khác!

Và ta chọn một ngày tốt nhất của năm, khi sao Thổ gióng thẳng hàng với sao Mộc, tắm gội sạch sẽ, trai giới không gần nữ sắc, để chuẩn bị hạ thuỷ chiếc thuyền! Sự kiện Hành tinh đôi – Double planets ngày 21/12 vừa qua là sự kiện đặc biệt, 400 năm mới có một lần.

Sao Thổ và sao Mộc xuất hiện gần như thẳng hàng trên bầu trời, cách nhau chỉ 0.1 độ! Thật sự thì vẫn còn 1 số công việc nữa, quan trọng nhất là hệ thống bánh lái và hệ thống hộp điện trung tâm, chắc sẽ không kịp hạ thuỷ dịp Giáng Sinh nhưng sẽ trước thềm năm mới!

Dán những miếng decal trang trí, dĩ nhiên đầu tiên không thể thiếu là cặp mắt thuyền Việt Nam đặc trưng. Một câu motto (khẩu hiệu) chạy vòng quanh cái la bàn: Fortitudine Vincimus, phía sau là tên thuyền và thông tin liên hệ của chủ nhân nó!

Bắt vít các anchor point (điểm neo) vào thân thuyền, và đi dây bungee (dây thun buộc hàng), những sợi dây này dùng để mắc, kẹp rất nhiều trang thiết bị linh tinh khác nhau! Các con ốc vít đều là loại inox chịu được nước biển, nhưng để chắc chắn hơn, tôi phết 1 lớp gelcoat lên trên!

Phải nói thêm là gelcoat có độ cứng, bền tốt hẳn các loại sơn mà tôi từng biết, và còn có 1 ưu điểm nữa là có khả năng dính vào kim loại, nhựa khá tốt, không chỉ riêng vật liệp xốp như gỗ, nên có lẽ sẽ chuyển sang dùng gelcoat cho hầu hết các thao tác sơn phủ trên thuyền.

Công đoạn hoàn thiện xuồng, lắp đặt thiết bị, thực sự là có rất rất nhiều việc không tên, linh tinh và rất tốn thời gian. Đầu tiên là đúc 2 cái roăn chống thấm nước cho nắp khoang, silicone lỏng pha chất xúc tác, đổ vào khuôn, chỉ 1 tiếng sau là thành hình!

Chế tạo và lắp đặt các “anchor point”, các “điểm neo” dùng để bắt dây, dây giằng nắp, dây thun bungee, các điểm neo này được bắt vít chặt vào thân thuyền. Tôi chọn giải pháp đơn giản là bắt vít, chứ không làm điểm neo “âm” phức tạp như ở các chiếc xuồng trước.

Máy bơm nước được sử dụng lại từ chiếc xuồng trước, chỉ đơn giản là tháo và gắn qua, ghế ngồi cũng thế, để giảm bớt thời gian thi công, một số chi tiết được tận dụng lại! Tuy vậy, vẫn còn rất rất nhiều công việc linh tinh phải hoàn thành trước khi có thể “xuống nước”!

Gelcoat, đúng như tên gọi, mua về có dạng sệt gần đông như thạch, muốn quét bằng cọ phải pha thêm dung môi, thường là styrene, nhưng tôi xài xylene thấy cũng ok. Các loại sơn phủ giờ giống như lớp nhựa bọc lấy vật thể. Phần đáy quét 3 lớp, phần trên quét 2 lớp, cách nhau vài tiếng.

Để qua đêm sờ vẫn thấy hơi dính, hoảng hồn tưởng gel không đông. Suy nghĩ một hồi thì biết đây là lớp wax – sáp, nhà sản xuất pha vào trong gel, khi quét lên vật thể, lớp sáp này nổi lên bề mặt, tạo môi trường kín khí. Gelcoat mà tiếp xúc với không khí có oxy là nó sẽ không đông.

Nếu mua đúng loại gelcoat không có pha sẵn sáp thì sau khi quét lớp trên cùng xong, dùng bình xịt PVA hoặc silicone phủ một lớp mỏng lên trên tạo môi trường kín khí. Để qua đêm, lấy khăn, giẻ lau sạch lớp sáp này đi là sẽ đến lớp “nhựa” bảo vệ đã đông cứng!

Dán băng keo phần giáp ranh của hai nữa trên dưới, lớp băng keo này giúp xác định ranh giới của lớp vải sợi thuỷ tinh phủ đáy thuyền. Lớp vải này chồng lên phía trên cỡ 2.5cm, giúp giữ chặt mối nối trên dưới, khi keo khô sẽ dùng dao rạch lớp băng keo này và bóc đi!

Một công đoạn quan trọng: phủ vải sợi thuỷ tinh bảo vệ đáy thuyền, vải dùng là loại 6 oz 1 yard vuông (hay 200 gram 1 mét vuông), 2 lớp keo epoxy quét chồng lên nhau cách nhau 4 tiếng, lớp đầu tiên vừa hơi khô là chồng thêm một lớp nữa, đồng thời cho thêm tinh màu đen vào epoxy!

Ước tính công đoạn này thêm vào khối lượng xuồng cỡ 1.2kg (keo + sợi thuỷ tinh), nhưng thực ra không quá quan tâm đến khối lượng nữa, chỉ cần cân nặng cuối cùng loanh quanh cỡ 25, 26 kg là ổn! Tiếp theo là 1 công đoạn cũng không kém phần quan trọng: sơn thuyền!

Nối 2 phần trên & dưới lại với nhau xong là 1 công đoạn rất “bẩn” nữa, chêm eopxy dày (pha với bột gỗ) vào bên trong các mối nối cho thêm chắc chắn, sau đó, mài bên ngoài chỗ nối, bo thành góc tròn, rồi chà nhám toàn bộ phần thân trên cho trơn láng, sạch sẽ!

Phần bo góc tròn là để ở công đoạn sau, sẽ phủ 1 lớp vải sợi thuỷ tinh dưới đáy thuyền, lớp vải này chồng mí lên phía trên cỡ 1 inch (2.5cm), làm cho liên kết giữa 2 nửa trên & dưới trở nên chắc chắn hơn. Nếu bề mặt quá gấp khúc thì lớp vải sợi sẽ không bám được tốt!

Tiếp theo là phủ 1 lớp epoxy mỏng (pha loãng với xylene) ở phần boong trên, epoxy loãng được pha thêm chút xíu màu vàng tâm, giúp tạo màu và tô nổi vân gỗ. Đây là công đoạn phải làm tương đối cẩn thận vì nó tạo ra màu sắc sau cùng của con thuyền!

Nối 2 phần trên dưới, 2 nửa của cái vỏ đậu phộng lại với nhau! Điều hài lòng ở chiếc Serenity này chính là việc đo, vẽ, cưa, cắt, ghép, nối thảy đều rất chính xác, các mối nối khớp vào nhau gần như hoàn hảo, không mất công chỉnh sửa, hay phải “chữa cháy”!

Tuy vậy, vẫn phải nhờ đến các dây tăng-đơ xiết lại thì 2 phần mới khớp vào nhau triệt để, ảnh đầu tiên bên dưới: ép 2 nửa lại với nhau bằng nhiều cách: băng keo, dùng các loại cảo, kẹp, dùng tạ nặng đè lên. Sau đó, dùng epoxy dày (pha với bột gỗ) trám thêm vào mép nối cho được chắc chắn!

Riêng phía xa hai đầu thuyền thì không thể trám trét gì được vì tay với không tới, chỉ trông chờ vào 1 lớp keo duy nhất! Tới đây là hoàn thành thêm 1 cột mốc quan trọng nữa, cỡ 2/3 chặng đường, chiếc xuồng đã thành hình, nên dạng! Vẫn còn rất nhiều công việc phía trước!

Trước khi nối 2 phần trên & dưới lại thành chiếc xuồng hoàn chỉnh, vẫn còn rất nhiều việc để làm, nôm na gọi là phần “điện nước”, đi dây điện “âm tường”, lắp đèn tín hiệu LED trước và sau, lắp máy bơm, và rất rất nhiều công việc không tên khác!

Từ kinh nghiệm với các chiếc xuồng trước, hệ thống điện được thiết kế lại gọn gàng hơn, để dễ sửa chữa, nâng cấp. Cải tiến quan trọng nhất là các công tắc từ (reed switches) được đưa vào trong hộp pin chống nước, không còn nằm riêng ngoài như trước, bớt được nhiều dây phải đi!

Hệ thống điện sẽ có 3 công tắc dùng để kích hoạt: máy bơm, đèn tín hiệu và đèn la bàn, nhờ các nam châm đất hiếm (rare-earth magnets) rất mạnh nên công tắc từ không cần phải bố trí ngoài nữa, mà nằm trong hộp dưới boong, khi cần kéo cục nam châm lại gần là công tắc sẽ đóng!

Phần công việc “bẩn” nhất trong các công đoạn làm thuyền, mài, tỉa các mối nối cho trơn tru và khớp với nhau. Trước hết dùng máy phay (router) chạy dọc be thuyền, tạo thành góc 45 độ để lúc ráp 2 nửa trên và dưới lại, chúng thực sự khớp vào nhau!

Sau đó, dùng máy mài góc (angle grinder) tỉa các mối nối dưới đáy thuyền sao cho được bo tròn, chuẩn bị cho khâu dán sợi thuỷ tinh tiếp theo. Nếu hình thể quá góc cạnh, quá gấp khúc, lớp vải sợi thuỷ tinh sẽ không bám vào chắc chắn được. Dán xong lại mài tiếp cho trơn láng.

Bụi bay mù cả khu xưởng, nhất là bụi có chứa vụn sợi thuỷ tinh gây ngứa ngáy vô cùng, nên làm khâu này rất mệt, cứ làm một buổi là lại phải đi tắm, cả ngày có khi tắm 3, 4 lần mới sạch sẽ và hết ngứa! Cố gắng hoàn tất mọi việc ở đoạn này, các công đoạn sau sẽ dễ chịu hơn!