uproot

Ai về bên kia sông Đuống,
Có nhớ từng khuôn mặt búp sen?
Những cô hàng xén răng đen,
Cười như mùa thu tỏa nắng!

Bên kia sông Đuống – Hoàng Cầm

ội nghiệp cho ông trọng tài, Việt Nam vốn dĩ là xứ dao loé giữa chợ, gậy lùa cuối thôn mà! Mạng xã hội, chỉ cần cho họ một cơ hội để tỏ ra “ta đúng”, bất kể thế nào, cái tài khoản kia có chính chủ không, hay có người xúi dục tự lập ra, rồi tự nó hô hào tấn công! Nói một cách thô tục là giống như chó chạy ngoài đường, ai ném c… ra là nó ăn à!

Những con người bị “uproot” – nhổ gốc ra khỏi sự thuần lương xưa cũ, không còn hiểu biết, khái niệm gì về vốn văn hoá cũ, cũng không đủ căn cơ, vốn liếng để tạo dựng lên giá trị mới! Đó là những kẻ rất đáng sợ, bị treo lơ lửng giữa các thang giá trị khác nhau, cuộc sống đẩy đưa, xúi dục, rút cuộc sẽ biến họ thành những kẻ lưu manh, phá hoại!

vn vs. uae

àm thế nào để bắt ngựa hoang?! Điều này, đám du mục trên thảo nguyên, sa mạc hiểu rất rõ, cứ đuổi chúng chạy, lùa vào 1 vùng đã nghiên cứu trước có khe nước, sau khi phải chạy một đoạn dài mệt nhọc, đợi cho chúng uống no nê, thể lực sẽ tạm thời chùng xuống thấy rõ, chưa kịp hồi phục thì xông vào bắt ngay, bắt quyết liệt, thế nào cũng sẽ được! 😀

natrium

hực ra không phải là kiểu lò gì mới, Liên Xô đã có lò hạt nhân dùng natri-nóng-chảy từ 1973, và hiện tại, duy nhất trên thế giới, chỉ có Nga là vẫn có hai lò đang hoạt động! Sau sự cố sóng thần Fukushima năm 2011, Nhật Bản đã đàm phán với Nga và ra cái giá 1 tỷ đô để mua một số tài liệu kỹ thuật liên quan đến loại lò phản ứng này! Như Elon Musk tiên đoán: 30 năm nữa, từ đây cho đến năm 2050, tất cả các phương tiện vận tải: xe máy, xe hơi, tàu hoả, tàu thuỷ, máy bay, etc…

Tất cả đều sẽ xài điện, êm ru và sạch sẽ! Thứ duy nhất chưa thể xài điện dĩ nhiên vẫn là rocket – tên lửa! 🙂 Vấn đề là điện năng rẻ tiền và an toàn lấy ở đâu ra!? Nghĩ hơi buồn cho anh Nga, về khoa học kỹ thuật, thế giới có cái gì là Nga có cái đó, thế giới phát triển tới đâu là ảnh cũng tới đó, thậm chí còn đi trước rất nhiều mặt, nhiều thành tựu phương Tây chỉ biết thèm muốn mà thôi! Nhưng ảnh không có đam mê phát triển kinh tế, suốt ngày toàn nghiên cứu chế tạo “hàng nóng” thôi! 😃

pseudo-science

ình đã nhiều lần khẳng định, đây là một kiểu pseudo-science – giả khoa học, cầm đuôi con voi rồi bảo đó là cái chổi xề! Tất cả đều dựa trên một giả định rằng, số liệu ca lây nhiễm có phân bố chuẩn – normal distribution, và đường cong có dạng hình chuông, bell – curve. Đúng là nhiều đại lượng thực tế tuân theo phân bố này, nhưng dùng số liệu cục bộ, không đầy đủ để dự đoán đường cong thì đúng là cầm đuôi voi vậy! 🙂

Dự báo kiểu như này đúng là kiểu… “bán thuốc an thần”! Nhưng người đưa ra chính sách, quyết định, chuẩn bị cho một kịch bản “dạ trường mộng đa – đêm dài lắm mộng” phía trước mà nghe theo thì chính là… “bán thóc giống”! Cũng như khai báo y tế vậy, cũng là một kiểu hứa hẹn, cam kết, chả có lợi ích gì, chúng ta cần một cái app như Trung Quốc đã làm, chìa điện thoại ra, màu đỏ thì đi về, màu xanh thì đi tiếp, đơn giản và tất định như thế!

hoạ văn tự

guyên lai là một bài thơ Đường 4 câu 28 chữ của Chương Kiệt, ý phê phán Tần Thuỷ Hoàng đốt sách, chôn Nho, phê luôn cả Lưu Bang, Hạng Vũ đều là người ít học, không đọc được bao nhiêu sách vở! Đúng là hoạ văn tự thời nào cũng có mà! 😃

Trúc bạch yên tiêu đế nghiệp hư,
Quan hà không toả tổ long cư.
Khanh hôi vị lãnh Sơn Đông loạn,
Lưu Hạng nguyên lai bất độc thư.

Sách vở thành tro đế nghiệp tàn,
Núi sông một phút bỗng tan hoang.
Hố tro chưa nguội Sơn Đông loạn,
Lưu, Hạng đọc thơ được mấy hàng?

Ở TQ, “đốt sách chôn Nho” là chủ đề nhạy cảm, vì Mao Trạch Đông từng nhiều lần bày tỏ quan điểm ủng hộ Tần Thuỷ Hoàng, đốt các sách Nho gia, Nhân Lễ Nghĩa Trí Tín vớ vẩn, chỉ giữ lại sách của Pháp gia, trị quốc bằng pháp luật! Điều này theo tôi căn bản không sai, chỉ có điều, thi hành chính sách quá hà khắc, ác liệt, dân tình oán thán mà thôi!

章碣 – 焚書坑

竹帛煙銷帝業虛
關河空鎖祖龍居
坑灰未冷山東亂
劉項原來不讀書

dantri.com.vn – Bay 16 tỷ USD vốn hóa chỉ vì CEO đăng một bài thơ lên mạng

lát gạch

ỏi mấy người làm phu đập đá: làm sao để đập vỡ một tảng đá lớn, họ sẽ trả lời: chọn mặt có diện tích lớn nhất đập vào, sẽ nhanh vỡ hơn. Gạch con sâu dĩ nhiên không cứng như đá, nhưng lát gạch khó vỡ hơn lát đá, tại sao!? Mấy viên đá kích thước 40×40, 50×50, 60×60 hay thậm chí còn lớn hơn… xe cán lên một thời gian là vỡ ngay, do bề mặt đá rộng mà mỏng, gạch nhỏ & dày thì không vỡ. Hơn nữa, nhiều viên gạch nhỏ xếp lại với nhau cho phép xê dịch một khoảng nhất định, vì có thể xê dịch nên không vỡ! Hiểu theo một nghĩa nào đó, kích thước “nhỏ” chính là đã chủ động “vỡ” từ trước! Haiza, các bác quan chức khi nhỏ lười tập thể dục, ít lao động chân tay, nên những nguyên tắc vật lý căn bản mãi mà vẫn không thông! 🙂

Nên cho về nông thôn đi lao động cải tạo vài năm! Rồi các bác chủ trương làm đường sắt cao tốc, nên theo em đi chèo thuyền một thời gian, sẽ “ngộ” ra được ý nghĩa của công thức E=mc^2 của Einstein, năng lượng tỷ lệ với bình phương vận tốc. Muốn tăng tốc độ tàu từ 70 lên 350 kmh, tăng vận tốc 5 lần thì năng lượng tiêu tốn sẽ tăng gấp 5^2=25 lần, tất cả nhân thêm cho khối lượng ‘m’ hàng ngàn tấn, chưa kể các khoản chi phí khác, làm sao cạnh tranh lại với hàng không? Dĩ nhiên sẽ có người hỏi, tại sao cũng tàu cao tốc mà TQ lại làm được, haiza, đừng so bì, không thể so được đâu, nước nó diện tích lớn, thị trường đông, tự chủ công nghệ, vô số dịch vụ đi kèm, giải quyết bài toán có lãi cần một giải pháp tổng thể lớn bao trùm từ trên xuống…

lại bolero

gày xưa học dốt bỏ mịa, thôi học bị bắt đi quân dịch, trốn chui trốn nhũi bằng mọi cách, nhưng rồi cũng bị bắt lính, rồi: “ba tháng quân trường”, “em ơi, chiều nay một trăm phần trăm”, “được nghỉ năm ngày phép, mất hai hôm làm quen”, đa số chỉ toàn là các thể loại “âm binh”, thế mà về già phét lác, ra vẻ với con cháu, ta đây ngày xưa: “xếp bút nghiên theo việc đao cung” chứ phải! 😅😅

hoa gạo

oa gạo nở đỏ trời, một cảnh tượng rất tiêu biểu của nông thôn Bắc bộ, bắc Trung bộ… nhưng ít người biết, Sài Gòn cũng có khá nhiều hoa gạo, nhưng khác với miền Bắc, cây không rụng lá khi ra hoa, và thường không ra quá nhiều hoa! Tôi đạp xe nhiều như thế, nên vẫn nhớ, góc này, góc kia, thỉnh thoảng vẫn thấy có một vài cây!

quả vả

oại đặc sản chỉ có trong một vùng tương đối hẹp, ít người biết, ngày xưa được xem là món ăn quý, khó tìm, cả tuổi thơ tôi chắc được ăn không quá 5 lần 🙂, giờ chắc đã trồng đại trà! Thường trộn làm gỏi, trái vả giống trái sung nhưng to hơn, gần bằng quả quýt!

animal farm

ã thành nông trại súc vật từ lâu rồi, cái gì cũng tổng hợp, từ thức ăn vật lý cho tới thức ăn tinh thần, nuôi như nuôi heo luôn! 🐖 🐷 🐽 Văn chương, âm nhạc… cuối cùng trở thành một kiểu tổ hợp hoán vị, thuật toán nó xào xáo lên để tạo ra “món mới” ăn hàng ngày! Suy nghĩ trở thành những luồng được dẫn dắt, đúng sai, sự thật không quan trọng, quan trọng là trending hôm nay là nói về chủ đề này, ngày mai sẽ có chủ đề khác cũng rất “hot”! Đám nhân viên chăn nuôi đi tới đi lui, tay cầm sách “Thuật tẩy não” kiểm tra tính bầy đàn của từng cá thể! Chu trình Pavlov trở nên hoàn hảo, từ phản xạ vật lý của cơ thể hay tư duy riêng biệt của não bộ, hết thảy đều được dự đoán và kiểm soát, nhằm bảo đảm tất cả nằm trong kịch bản! Không phải nói chuyện viễn tưởng đâu, chuyện đã thấy hàng ngày từ hàng chục năm qua! Khi con người mất đi “phần hồn”, phần “hướng thượng” thì rút cuộc, chỉ còn lại phản xạ vật lý, phần “hướng hạ” như bao loài động vật khác mà thôi!

Mất đi khả năng tự phản tỉnh, con người trở thành những cỗ máy, if – then – else – for – do – while, chạy theo những chương trình đã được cài đặt sẵn! Nông trại súc vật, animal farm, đã trở thành hiện thực, mọi người kết nối thường trực trong mạng xã hội, đeo một cái màn hình 360° cung cấp toàn bộ worldview – thế giới quan toàn thời gian 24/7, sắp tới kết nối sóng não để giao tiếp, điều khiển từ xa! Đa số dân số không biết tự phản tỉnh bản thân là gì, đưa cho cái gì là nghe cái đó, đã “bán linh hồn cho quỷ dữ” từ lâu rồi! Ý thức hệ chính trị chưa làm nên Animal Farm – Nông trại súc vật, mà chủ nghĩa tiêu dùng hiện đại đã tạo ra nó rồi! Vài chục năm sau nữa, cuối cùng rồi cũng sẽ có một cuộc đại cách mạng xã hội, cách mạng văn hoá mới, cưỡng bức đưa các thành phần zombie – xác sống – âm binh về nông thôn đi lao động cải tạo! Nghe có vẻ dã man, tàn bạo mà thật ra cũng chỉ có một phương cách đó mà thôi, cho vô gulag làm việc khổ sai để dứt họ ra khỏi “the Matrix”!