quê em miền trung du

Bao là gươm, bao la súng,
rừng lưỡi lê đi chiếm lại làng quê xưa…

Điệu valse nhẹ nhàng cho buổi sáng, vẫn là giọng cả Thái Thanh… Face lại nhắc những hình ảnh về biết bao vùng đất tươi đẹp mà ta đã đi qua! Bài này có 1001 lời chế, kiểu như: “ba em trồng khoai lang, đào lên thấy khoai mì, thiệt là điều vô lý” hay là: “quê em miền Sơn Tây, em gọi bố bằng thầy, em còn bé tí, em còn chưa có ti…”

nha đầu

Từ nguyên, nha đầu – 丫頭. Trẻ con TQ ngày xưa (không phân trai gái), tóc cột rẽ sang 2 bên như chữ nha () nên gọi là nha đầu, tức là đầu hình chữ Y. Trong ảnh: 2 tiên đồng của Trấn Nguyên đại tiên (phim Tây Du Ký, 1986), tên là: Thanh Phong (gió mát) và Minh Nguyệt (trăng thanh) đoạn này, Tề Thiên ăn trộm quả nhân sâm…

composite

Hôm đó đi mua mấy cây mây (rattan) dài gần 2m, đường kính khoảng 3 ~ 4 cm, và một mớ gỗ balsa về làm cái mái chèo kiểu Greenland, làm xong đem cân nặng đúng 0.8kg, tính hết cả sợi thuỷ tinh, keo, sơn… (!!!) xài tốt, nhẹ nhàng đến tận giờ! Bực mình cái là balsa là loại gỗ khá rẻ, nhưng vì phải nhập khẩu nên giá thành lại trở nên khá đắt! Nhân tiện giải thích về thuật ngữ “composite”… nhiều năm qua thấy có nhiều quan niệm rất “buồn cười” về composite, ai cũng nói kiểu “biết rồi” nhưng khi đụng tay vào việc thì lại thấy… nó không đúng như cái mình “biết”! Người thì bảo phải là epoxy và ván ép, người thì bảo là polyester và sợi thuỷ tinh, người thì bảo phải lót xơ dừa như kiểu làm vỏ lãi ở miền Tây, etc…

Về nghĩa của từ, “composite” tức nhiều loại vật liệu ghép lại, bê-tông cũng là một loại composite: bên trong có sắt để chịu lực xoắn, có hỗn hợp ximăng để chịu lực nén, tức là tìm cách tạo ra loại vật liệu mới có thể “tổng hợp” được các đặc tính của vật liệu thành phần. Theo nghĩa rộng thì ko có giới hạn nào cho composite: keo, sợi thuỷ tinh, sợi carbon, kevlar, xơ dừa, xơ hemp, etc… Chẳng phải “composite” dịch sang tiếng Việt là “vật liệu tổng hợp” đó sao?! Mặt chữ nó rõ ràng và đơn giản như thế, buồn cười cái là mỗi người căn cứ theo cái mình “biết” hay “học lóm” được ở đâu đó mà “phán”, đã “học lóm” còn “dấu nghề”, ko chịu chỉ ai, đã “dấu nghề” lại còn khăng khăng “như tôi mới đúng”, cuối cùng thành một kiểu thầy bói xem voi!

ốc giấy

Xuống Hồ Cốc, bị chào mời mấy con ốc giấy này nhưng rất nghi ngại, thứ nhất là chưa ăn bao giờ, thứ hau là mấy chỗ dọc bờ biển này ko biết có bảo đảm ko. Và mình thừa biết, đồ ăn ngon hay ko là do “công phu” của người chế biến! Cuối cùng thì bà chủ quán nói giọng Huế cũng đem ra một rổ ốc “hài lòng”: đem ốc luộc, sau đó ngâm nước lạnh cho rã hết chất dơ., rửa sạch rồi ướp gia vị, bỏ lại vào trong vỏ ốc, đem nướng, hơi cầu kỳ chút…

surreal

Chèo thuyền trong mưa bão, đó là cảm giác siêu thực – surreal nhất mà bạn có thể cảm nhận. Đã trãi qua một số sóng gió, sóng 1.2 ~ 1.6m bạc trắng đầu, nhưng không lưu lại được bức ảnh nào, đơn giản vì lúc đó chẳng còn tâm trí (hồn vía) đâu nữa mà chụp ảnh. Đôi khi xung quanh mình là một màu đen kịt, trời đất tối sầm, sóng gió quay cuồng, lúc nào cũng phải chèo chống đối phó. Nhưng đâu đó đằng kia, le lói một vầng sáng cuối đường chân trời, tự nhủ: cố gắng chèo thêm 1, 2 tiếng nữa sẽ đến được “miền tươi sáng”.

Đôi khi cả không gian tối âm u như bị cái vung lớn chụp lên đầu, nhưng ngay xung quanh chỗ bạn đứng, một quầng sáng tương phản rõ ràng đến từng chi tiết, cảm giác như đứng dưới limelight – ánh đèn sân khấu! Một cái sân khấu do mình tự biên, tự diễn, tự thưởng thức! Chú thích: limelight là loại đèn khí oxy – hydro, ngọn lửa đốt 1 cục Canxi – oxít (CaO), khiến nó nóng lên và phát ra ánh sáng chói lọi, xưa thường dùng làm đèn sân khấu (lime: canxi, vôi, limestone: đá vôi), giờ không ai xài nữa, nhưng thuật ngữ thì vẫn còn sử dụng.

17 moments of spring – parody

Coi cái parody này mấy năm trước, cười đến tận giờ! Phải hiểu bối cảnh một chút thì mới thấy hay: bộ phim đen trắng “17 khoảnh khắc mùa xuân”, 1973, một trong những phim thành công nhất của điện ảnh LX. Về sau, truyền hình Nga đem phim đen trắng cũ ra tô màu. Nói cho công bằng thì “tô màu” không tệ, nhưng nó đánh vào kỷ niệm của những người từng yêu thích bản đen trắng, vậy mới có cái parody dưới đây!

đọc vị

Cảnh quan tuyệt đẹp trên đèo Ô-quý-hồ, Sapa. Lần đó chạy xe máy qua, từ bên phía Lai Châu còn kêu mía đá giải khát, qua bên kia đỉnh đèo phía Lào Cai là đã phải mặc áo ấm, đốt lửa sưởi, mưa đá bằng to bằng cỡ hạt gạo quất rát cả mặt! Cái đám “lều báo” cứ mở miệng là “phịch thủ” ấy dám cá chẳng bao giờ rời mắt khỏi màn hình laptop mà nhìn xem, cảm nhận thế giới thiên nhiên như thế nào, vì còn mãi quay cuồng trong mớ suy nghĩ GATO lặt vặt, còn mãi tìm cách “đọc vị” người khác!

cầu hang tôm, 2

Nhiều năm trước khi đi qua đây (cầu Hang Tôm, Mường Lay, Lai Châu) nghe người dân địa phương nói đây là cây cầu khó xây nhất VN. Lúc đó không hiểu vì sao như thế, cây cầu không lớn, cũng không thấy có gì đặc biệt. Hai năm sau ghé qua lần nữa thì hiểu ra, khi nước rút xuống, lộ ra mấy trụ cầu cao gấp 3 lần trong ảnh. Nhiều sự việc nó deep – rooted, gốc rễ sâu xa, nếu không biết thì sẽ không hiểu được sao nó lại khó như thế…

gde-to daleko

Я прошу, хоть, не надолго, Боль моя, ты покинь меня. Облаком, сизым облаком Ты полети к родному дому, Отсюда к родному дому. Берег мой, покажись вдали Краешком, тонкой линией. Берег мой, берег ласковый, Ах, до тебя, родной, доплыть бы, Доплыть бы, хотя б когда-нибудь. Где-то далеко, очень далеко Идут грибные дожди. Прямо у реки в маленьком саду Созрели вишни, наклонясь до земли.

Где-то далеко в памяти моей Сейчас, как в детстве, тепло Хоть, память укрыта Такими большими снегами. Ты, гроза, напои меня Допьяна, да не до смерти. Вот опять, как в последний раз, Я всё гляжу куда-то в небо, Как будто ищу ответа. Я прошу, хоть, не надолго, Боль моя, ты покинь меня. Облаком, сизым облаком Ты полети к родному дому, Отсюда к родному дому.

Moscow nights

Hôm nay vào mood hơi cổ điển, hơi operetta một tí… trên sân khấu là một baritone – Dmitri Hvorostovsky và một soprano – Anna Netrebko và một bài hát phổ biến nhiều người biết. Một số người vẫn còn ngần ngại khi bầu chọn Anna Netrebko vào vị trí soprano hay nhất mọi nơi, mọi thời đại, vì dù sao “hay nhất” vẫn là một đánh giá rất rất chủ quan. Cuộc đời Anna Netrebko cũng là một kiểu công chúa Lọ Lem, từ người lau sàn nhà hát Mariinsky ở Saint Petersburg trở thành soprano tầm cỡ…

youtuber

Vừa đẩy cái thuyền xuống sông cái thằng nhóc chừng 9, 10 tuổi chạy ra: ah, chú là du-tu-bơ phải ko, chú đúng là du-tu-bơ rồi! Mình hỏi lại: du-tu-bơ (youtuber) là cái gì hả con!? Trẻ con vô tri, không biết gì, chẳng qua là người lớn dạy cho chúng nó như thế! Haiza, đến người lớn còn không biết, lấy cái gì mà dạy con nít!? Sự yêu nhiên nhiên, thích vận động thì không hiểu và không có, suốt ngày chỉ hóng hớt 3 cái ai-đồ, ai-điếc trên nét…



Plash Palatka

Suy nghĩ ngày mưa… Một món đồ mà tôi nghĩ là rất cần thiết và tiện lợi cho dân đi dã ngoại. Plash Palatka là một món quân trang của quân đội Sô-viết, từ Thế chiến 2 đến tận ngày nay. Sau 75 năm, khi đã có những trang phục, thiết bị hiện đại, Ratnik và Strelets các kiểu, quân đội Nga vẫn nhất quyết không chịu “loại biên” món này ra khỏi trang bị.

Plash Palatka đơn giản là một mảnh vải dù dày, kích thước vuông khoảng 1.8×1.8m, có thể sử dụng theo 4 cách: áo gió, áo mưa, túi ngủ dã chiến và lều tạm cá nhân. Bên phải tấm áo thường xẻ một khe nhỏ để thò tay ra ngoài (bắn súng). Xem kỹ video để biết cấu tạo và cách sử dụng. Mặc cho bao nhiêu thứ high-tech, đây vẫn là một trang bị tuy thô sơ, nhưng hiệu quả!

bumble bee

Trích đoạn phim “Thiềm quang thiếu nữ”, phim lấy bối cảnh một trường âm nhạc TQ, nơi nhánh nhạc Tây phương và nhánh nhạc cổ truyền thường xuyên mâu thuẫn với nhau. Như thường lệ, cuộc chiến âm nhạc – music battle, dùng bài “The flight of bumble bee”, như đã được sử dụng trong rất rất nhiều phim khác, trích từ trong một vở opera của tác giả Nga, Nikolai Korsakov! Muốn biết tại sao gọi là “Ong bay”, nghe rồi sẽ rõ!

race

Tiếng Anh hay có cách nói rất hay: cuộc đua lên đỉnh hay cuộc đua xuống đáy (race to the top & race to the bottom) ý nói cuộc sống vốn là cạnh tranh, nhưng có nhiều loại cạnh tranh khác nhau! Có loại cạnh tranh để cùng tiến bộ, còn như kiểu VN, thế nào rồi lũ lưu manh với những thứ rác rưởi sẽ cố gắng kéo mọi người xuống đáy cho ngang bằng với chúng nó!

Có nhiều vấn đề lớn mà bản chất “vì lợi nhuận ích kỷ” của kinh tế tư nhân sẽ khó lòng giải quyết được, ví dụ như nghiên cứu, sản xuất và phân bổ vaccine! Do đó, cần một cái khẩu hiệu, như ngày xưa là: “vì Đất mẹ” thì ngày nay là: “vì Nhân loại”! Nước Nga đã thắng ngựa, lên yên, và ném chiếc găng tay “Sputnik V” ra rồi đấy, các bên cùng tham gia cuộc đua nào!

the blizzard

Điệu valse nhẹ nhàng, thanh thoát cuối tuần… Bài này là nhạc phim “The blizzard” (the Snowstorm, Bão tuyết – 1965), chuyển thể từ truyện ngắn lừng danh cùng tên của Pushkin. Bản nhạc, không cần đến film và truyện, tự thân nó cũng đã là kiệt tác!

double vs single

Và lẽ dĩ nhiên, cuộc tranh cãi nảy lửa, “đầu đơn” hay “đầu đôi” (double – blade vs. single – blade) vẫn sẽ còn tiếp tục mãi về sau, cho đến thế giới tương lai, trong Star – Wars, chiến tranh giữa các vì sao lần thứ N, vẫn tiếp tục có 2 trường phái oánh nhau chí choé như thế!

vn double blade

Mái chèo đôi (hai đầu) không phải là không có ở VN, bắt gặp rải rác đây đó từ miền Bắc vào đến miền Trung, Huế, Quảng Nam, Bình Định… đều có! Vì lẽ người VN quá nhanh quên lịch sử, nên giờ đây, ai cũng nhìn mái chèo đôi một cách xa lạ, và cứ tưởng đó là thứ “ngoại lai”. Trong ảnh: mái chèo đôi đúng kiểu VN truyền thống, thon, dài và nhọn 2 đầu.

regatta

Giải đua thuyền buồm trên sông Bến Hải, 1973, không hẳn là đua, kiểu giờ gọi là một “regatta”. Việt Nam là cái giống bị chứng amnesia, quên quá khứ, quên lịch sử trong nháy mắt, mới 40, 50 năm là đã nhìn thuyền buồm giống như thứ xa lạ, từ nơi khác đến chứ VN không có! Có những giai đoạn Mỹ chặn phá, đeo bám ác liệt, các đội tàu không số không đi được.

Vì chúng to, vỏ sắt, dễ bị phát hiện bằng radar! Thay vào đó, miền Bắc duy trì cả “hạm đội” hơn một ngàn chiếc ghe buồm vỏ gỗ, tải trọng dưới 10 tấn, tuy điều kiện thời đó không đi quá xa được nhưng cũng loanh quanh 500 ~ 700 km tiếp tế cho bên kia sông Bến Hải, vào đến tận Quảng Ngãi, Bình Định… Ấy mà giờ đây con cháu không còn nhớ gì!