ethanol

Người trong clip này chế lại chiếc Honda từ dùng xăng chuyển sang cồn (ethanol E100). Chỉ cần đổi cái đầu van phun trong carburetor, làm cái lỗ to hơn một tý! Xe chạy như cũ, công suất cao hơn trước! Đây là lý do tại sao xe đua hiện đại đều dùng cồn, tuy mật độ năng lượng thấp hơn xăng, nhưng cồn có chỉ số octane cao hơn, cháy hết, cháy sạch hơn xăng, nên cuối cùng công suất lại cao hơn! Điều quan trọng nhất với động cơ dùng cồn là nó rất sạch, sau vài tháng, khi thay nhớt, bạn sẽ thấy nhớt vẫn trong chứ không đen kịt như động cơ dùng xăng!

Dù vậy, cồn vẫn có một số “nhược điểm”: tốn nhiều nhiên liệu hơn cỡ 30% tính theo số lít (thể tích) cho cùng một quãng đường (tính theo khối lượng thì chưa biết), động cơ khó khởi động hơn trong thời tiết lạnh, có khả năng bị quá nhiệt do công sinh ra lớn! Nói gì thì nói, em vẫn thích một chiếc xe chạy cồn, ngửi cái mùi nó sạch sẽ! Báo động về tình trạng dùng methanol thay ethanol sát khuẩn trong thời dịch! Methanol, độc, không sát khuẩn, không mùi! Còn ethanol, cồn y tế, sát khuẩn và có mùi nồng giống rượu, nên ngửi có mùi thì hẵng mua!

tiên nhạc

Chương trình âm nhạc… đầu tuần. “Li cung cao xứ nhập thanh vân, Tiên nhạc phong phiêu xứ xứ văn – 驪宮高處入青雲,仙樂風飄處處聞。” Tiên-nhạc là hoàn toàn có thật, tiếng của cây hạc-cầm hiển nhiên là tiếng đẹp nhất trong tất cả các nhạc cụ, piano cũng không so được!

trường ca sông Lô

Chương trình âm nhạc cuối tuần… Rất lâu rồi không theo dõi tình hình, bản thu âm này chất lượng hơi bị tệ… giọng ca “mới” (biết) Duyên Huyền đúng kinh hoàng thật, Đăng Dương hát theo chỉ có đuối! Hoà âm rất mới, tiếc là chất lượng âm thanh xấu quá không nghe hết được!

Phạm Duy đã từng nhận xét: bài Trường ca Sông Lô của Văn Cao là một tác phẩm vĩ đại. Thằng bạn này vẫn là một kẻ khai phá, nó là cha đẻ của loại trường ca. Về hình thức, bài của nó chẳng thua gì bất cứ một tuyệt phẩm nào của loại nhạc cổ điển Tây Phương… Bài này đánh dấu sự trưởng thành của Tân nhạc…

punched card

Chương trình âm nhạc cuối tuần – Chỉ có các “lão tiền bối” trong làng CS thời kỳ “tiền khởi nghĩa” (CS: computer science) mới biết đây là cái gì, nguyên tắc hoạt động làm sao! Thời đó, các bác còn bị gọi là “dân đục lỗ” ấy – punched card, “lập trình” tức là cầm cái kềm bấm đục lỗ trên băng giấy! Nhạc chỉ cần vậy thôi, đơn giản như công nghệ… Flintstones! Chẳng thà nghe mấy cái này, còn hơn là “Tới luôn đi”, “Yêu là cưới” hay các loại tương tự!

kayak rolling

Xoay người một cái, bỗng dưng chuyển sang một thế giới hoàn toàn khác, một thế giới đậm đặc hơn, chậm rãi hơn, mát lạnh hơn, nghe rõ cái âm thanh tic tic lan truyền trong môi trường nước! Từ góc độ thực tế, kỹ thuật roll rất cần thiết khi chèo trong khí hậu nhiệt đới, khi nhiệt độ ngoài trời đã bắt đầu vượt ngưỡng 37 độ của cơ thể, lâu lâu ta lại xoay một cái để… giải nhiệt!

dust in the wind

Bài hát xưa cũ, một thời rất ưa thích, không hẳn là “forever – lasting – golden – songs” đạt đến “tỷ view”, nhưng cũng đã xếp vào loại 1, 2 trăm triệu! …Same old song, just a drop of water in an endless sea. All we do, crumbles to the ground, though we refuse to see. Dust in the wind, all we are is dust in the wind. Now don’t hang on, nothing lasts forever but the earth and sky. It slips away, you know all your money won’t another minute buy…

yuloh

Nguyên tắc hoạt động của cái yuloh, chèo đuôi cá: sợi dây buộc vào cán chèo giúp cho nó chuyển động trên một cung tròn, tại hai đầu cuối của cung tròn, người chèo bẻ góc của mái chèo đi một đoạn, có mấy cái nhìn rất đơn giản, nhưng cuối cùng cũng phải học người TQ… TQ làm cái gì VN cũng bắt chước làm cái đó, cũng giãn cách, cũng mua chung, cũng đi chợ hộ, cũng mua bán, giao hàng online, nhưng kết quả không giống nhau, nguyên nhân là do đâu!? Là thực chất, chất lượng, hiệu quả, kỷ luật và thái độ làm việc của con người thôi!

master and commander

Phim cũ nhưng siêu hay, 10 đề cử, nhưng rút cuộc chỉ có 2 giải Oscar! Hồi đó, cỡ gần 20 năm trước, em phải đi khắp nơi, tìm thuê đĩa CD về coi cho được! Master and Commander, Đại trưởng và Đại phó, một lý trí và một tình cảm, một sức mạnh và một tri thức, một cello và một violon, một bè trầm và một bè nổi, bản song tấu giữa biển khơi, nhiều cảnh quay cực kỳ đẹp và hoành tráng! Xem để hiểu văn hoá hằng hải của người ta khủng khiếp đến cỡ nào, nội các thuật ngữ, học nhiều năm cũng chưa biết hết!

du kích sông Thao

Chương trình âm nhạc cuối tuần… 1 trong những kinh điển nhạc Việt, dàn nhạc Rouen thật quá tuyệt vời, đồng ca thì chỉ thường thường… Hồng Hà mênh mông trôi cát tới chân làng quê. Cuối sông ngoài bến ai về có thấy đồng mía, nương chè, với mối tình thắm bên làng quê… Hồng Hà ơi, đây những người dân quân Hạc Trì đang chống giặc kiên quyết không rời quê nhà.

38 feet

Cặp đôi người Nga, tự xây nhà, tự đóng thuyền, đều là những cấu trúc to lớn, thoáng đạt, haiza những dân tộc mơ mộng rộng lớn… Lũ chúng ta ngủ trong giường chiếu hẹp, Giấc mơ con đè nát cuộc đời con…

introspection & retrospection

Giãn cách mà, có rất nhiều thời gian để… introspection & retrospection. Nhớ hồi mới tập chèo và đóng xuồng, đám lưu manh, vớ vẩn suốt ngày giới thiệu ảnh sang chảnh: cảnh quan núi và biển, trai xinh gái đẹp chụp hình sexy trên bãi biển, các resort, khu nghỉ dưỡng với thức ăn và dịch vụ sang trọng, etc.. Chúng nó cứ làm nhiễu loạn thông tin lên như thế, không biết để làm gì?! Bởi mới nói, cùng nhìn vào một bức tranh, nhưng mỗi người chỉ nhìn thấy cái anh ta muốn thấy mà thôi! Khi nhìn vào kayaking, người ta thấy điều gì? Đơn giản đầu tiên, chính là… chèo! Vâng, chỉ đơn giản là chèo thôi, chèo từ giờ này sang giờ khác, và khi có thể, từ ngày này sang ngày khác! We are what we do consistently! Đã từng tìm hiểu về full-keel, twin-keel, lifting-keel, rồi junk-rig, gaff-rig, fore-n-aft-rig… nhưng có lẽ sẽ vẫn mãi chỉ là tìm hiểu mà thôi, vì không thể bứt ra khỏi cái “chèo” được! So sánh kayaking với sailing cũng như so chạy marathon với cỡi ngựa vậy, mặc dù đều gắn với nước, nhưng bên trong khác nhau hoàn toàn, khác ở cái cách vật lý tác động lên thể chất và tâm lý người chơi!

Sắp tới sau giãn cách, sẽ tập trung vào các kỹ thuật roll… Thú thật, dù tôi bơi lặn có thể nói là khá giỏi, nhưng phải mất nhiều năm mới vượt qua được nỗi sợ hãi… lật thuyền, đó là một kiểu chướng ngại tâm lý rất lớn! Nên brace và roll là những kỹ thuật cực kỳ quan trọng, nó làm cho mình cảm thấy tự nhiên thoải mái trong bất kỳ tình huống nào, dù có bị sóng đánh cho lên bờ xuống ruộng, đánh lật xoay mòng mòng 3, 4 vòng! Cần phải tập 5, 7 kỹ thuật roll khác nhau, đến mức có thể roll không cần mái chèo, tức là xuồng lật úp thì lật nó lại chỉ với 2 cánh tay! Một số ít “sư phụ” kayaking còn kinh khủng đến mức có thể xoay ngược lại chiếc xuồng với hai tay bị trói, tức thậm chí không cần dùng đến cả tay, họ có khả năng điều khiển cơ thể dẻo đến mức dùng phần thân trên như một cái mái chèo! Nhưng đó là một cảnh giới hoàn toàn khác, là world-class rồi, còn lâu mình mới tới đó, và thực ra không nhất thiết phải đặt mục tiêu tới đó ngay lúc này! Chỉ trong một thế giới bé xíu như xuồng kayak thôi, là đã có không biết bao nhiêu thứ để học, để làm, chỉ trong một công việc tưởng chừng đơn giản là chèo chiếc xuồng!

cavitation

Khoa học thường thức, hiện tượng ăn mòn chân vịt! Chân vịt tàu thuyền nếu thiết kế hay chế tạo không tốt thường rất chóng bị ăn mòn, nguyên nhân là hiện tượng cavitation, những bọt khí xuất hiện quanh chân vịt. Nhưng với những chân vịt hoàn toàn ngập dưới nước (như trong video là của chiếc tàu ngầm) thì bọt khí ở đâu ra, làm sao có bọt khí trong môi trường nước “cô đặc” như vậy!?

Video giải thích rất hay, nước như ta biết bay hơi phụ thuộc vào nhiệt độ và áp suất, tại áp suất zero atm, nước “sôi” ở nhiệt độ cỡ 25°C! Khi chân vịt quay tạo nên những vùng áp thấp, làm bốc hơi nước, thành những bong bóng li ti quanh chân vịt, khiến nó nhanh bị ăn mòn hơn! Một giải pháp cho “căn bệnh” này là giảm tốc độ quay, nhưng như thế phải làm chân vịt lớn hơn và nhiều cánh hơn!

samurai marathon

…Nước thanh bình ba trăm năm cũ,
Áo nhung trao quan vũ từ đây…

Lâu mới xem được một phim samurai hay như thế! Phim samurai đa số đều bạo lực, đầy cảnh hành động máu me, nhiều tình tiết mang tính kịch, nhưng phim này rất khác! Chuyện bắt đầu khi đội tàu của đề đốc Matthew C. Perry (Hoa Kỳ) đến Nhật Bản, những con tàu hơi nước mang đại bác nạp đạn từ phía sau, “breech-loading cannon” và “repeating-rifle”, những khẩu súng trường nạp một lần 6 viên và bắn “từ Thứ 2 cho đến Thứ 7”. Trước sức mạnh hoả lực vượt trội, chính quyền Shogun Tokugawa nhanh chóng thoả hiệp, mở cửa Nhật Bản sau 260 năm!

260 năm cô lập, đồng thời cũng là 260 năm hoà bình đã làm cho tầng lớp samurai trở nên yếu đuối! Một lãnh chúa nhỏ của xứ Annaka quyết định phải làm một điều gì đó! Tờ mờ sáng, ông ta nổi trống triệu tập các võ sĩ và tuyên bố sẽ tổ chức một cuộc đua marathon dài 58 km đi qua các địa hình núi non hiểm trở, một cuộc thi khó khăn để xem ai trong số các samurai đủ mạnh mẽ để đối đầu với những đổi thay của thời cuộc! Cuộc thi này là sự thật lịch sử, là marathon đầu tiên tổ chức ở Nhật Bản (1855) và vẫn còn được tổ chức thường niên cho đến ngày nay!

Lâu đài nổi trống hiệu lúc tờ mờ sáng triệu tập các samurai, chỉ để thông báo về một cuộc diễn tập, nhưng những điệp viên nằm vùng của chính quyền trung ương lại diễn dịch sai động thái này và báo cáo lại cho Shogun việc xứ Annaka muốn dấy binh làm loạn. Chính quyền Tokugawa nhanh chóng phái đến một đội sát thủ, họ sẽ nhân lúc cuộc thi marathon đang diễn ra, các võ sĩ về đích sẽ rất mệt mỏi để hành động. Thế là, từ một cuộc chạy thể thao trở thành một cuộc đua sinh tồn để bảo vệ lâu đài Annaka… Nhạc phim của Philip Glass, một tên tuổi kỳ cựu…

Bernoulli’s principle – 2

Trên không gian mạng, thấy có nhiều vị Tiến sư, Giáo sĩ, bằng cấp học hành ghê gớm, mà không thể hiểu được những công thức, nội dung toán/lý đơn giản! Em đang nói về nguyên lý Bernoulli, nguyên lý chi phối cánh buồm, cánh máy bay! Nói tới nói lui, 2, 3 năm thời gian suy nghĩ thì rút cuộc vẫn chưa thông, mà em e là trí năng như thế, chưa thể thông sớm được!

Con “tàu lượn dưới nước” Trung Quốc “海翼 – Hải Dực – cánh biển – SeaWing” này có thể đi xa hơn 10000 (mười ngàn) km, chỉ lượn lờ chậm rãi, không nhanh nhưng đi rất xa, rất thích hợp làm công cụ do thám! Mà kích thước chỉ bé như thế thôi, làm sao dự trữ lượng lớn năng lượng để làm những hành trình dài như thế!? Bác nào giải thích được thì mới gọi là hiểu nguyên lý Bernoulli!

sail away

Sau WW2, ở Tây Âu, Anh, Mỹ xuất hiện những trào lưu hoài cổ, archaic, những con người dong buồm ra khơi, xa lánh xã hội, tại sao lại như thế? Họ lớn lên trong dịch cúm Tây Ban Nha giết chết gần 50 triệu người, rồi sống sót, trưởng thành qua thế chiến thứ 2, giết thêm gần 80 triệu người nữa. Họ hiểu rõ bản chất mong manh của con người cũng như sự giả tạo của văn minh xã hội! Thế là họ… sail-away, chỉ có chúng ta giờ đây, đọc lịch sử nhiều đấy, nhưng vẫn chưa rút ra được bài học gì đáng kể…

disinformation

Xem các phim tình báo, phản gián Liên-Xô, thấy các “sếp” có nhận định rất đúng: thông tin giả (disinformation) thường là rất đầy đủ chi tiết, nghe có vẻ rất khoa học và logic, vừa thuyết phục lại vừa lôi cuốn, vì chúng được thiết kế như thế! Còn thông tin thật, thường là ngắn gọn và đơn giản đến trần trụi, đôi khi chẳng có chút tính thuyết phục nào!

Sống giữa thời đại đảo điên, lòng người trắc trở, việc lĩnh hội “TÍNH KHÔNG” – 空性 của nhà Phật là rất cần thiết, giữ cho tâm hồn, suy nghĩ, nhận định được trung tính, quân bình, không cảm xúc bầy đàn, không mang quá nhiều “cái tôi” phiến diện, nhìn thấu qua mọi sự nhiễu loạn, cả trong lẫn ngoài, để hiểu đúng sự việc như nó vốn là thế!

siniy platochek

Chương trình âm nhạc cuối tuần, bài ca nổi tiếng, đã trở thành một kiểu “dân ca mới” của nước Nga và có hàng tá lời ca khác nhau. “Chiếc khăn xanh”, thường là bài sau cùng của các chương trình lễ hội, duyệt binh ở Nga, điệu valse nhẹ nhàng giảm bớt những căng thẳng!

Nhưng chỉ nhẹ phần nhạc thôi, phần lời lại là một sự lặp đi lặp lại, bắt các thế hệ sau không được quên: Tháng 6, ngày 22, chiến tranh bắt đầu…, cũng gần gần giống như kiểu ở Việt Nam là: Mùa thu rồi, ngày 23, ta đi theo tiếng kêu sơn hà nguy biến…

kayak techniques: roll, 1

Minh hoạ kỹ thuật cuối trong 5 nhóm kỹ thuật kayak đã đề cập! (thực ra đây mới chỉ là các nhóm “kỹ thuật cá nhân”, còn có thêm các nhóm “kỹ thuật, chiến thuật đồng đội”). Đúng ra không nên viết là “roll”, nên viết là “lloɹ” Roll là một nhóm kỹ thuật phức tạp và đông đảo, có hàng tá kỹ thuật con khác nhau, mục đích chỉ để lật ngược lại chiếc xuồng khi bạn đã cắm đầu xuống nước, đáy chổng lên trời. Tôi chưa thành thục kỹ thuật này lắm, đầu tiên là do chưa tập luyện được nhiều, kế đến là do cấu tạo chiếc Serenity (cong, dầy và sâu) làm cho nó hơi khó roll, điều này đã biết trước ngay từ khâu thiết kế xuồng trên máy tính!

Theo tôi, brace là kỹ thuật quan trọng hơn, có tính ứng dụng thực tế cao. Tuy vậy, roll cũng rất quan trọng, cái lần đầu tiên bạn cắm đầu xuống nước, chổng mông lên trời, thế giới điên đảo, không thể phân biệt được phương hướng, đâu là trái, đâu là phải, tay khua loạn xạ cả lên! Tôi còn phải tập thật nhiều kỹ thuật roll khác nhau, vì tình huống thực tế trên sông, biển không bao giờ đúng như “bài bản” mà ta tính trước, khi tình huống xảy ra, cơ thể phải tự phản xạ, tự động áp dụng kỹ thuật hợp lý nhất. Phải tập đến mức như Trương Tam Phong dạy Trương Vô Kỵ vậy, – “Con nhớ được bao nhiêu rồi?” – “Dạ, con quên sạch rồi!” – “Quên là tốt!”

kayak techniques: brace, 3

Hãy để tôi nhắc mọi người nhớ lại, đa số trong chúng ta, một lần nào đó trong quãng đời 3 ~ 13 tuổi (còn tuỳ thuộc từng người), cái ngày hôm trước khi bạn biết bơi, bổng dưng phát hiện ra mình tự nổi được, tự “đứng nước” được. Đó đúng là một phát hiện diệu kỳ của tuổi thơ, phải vậy không? Khi bạn bổng phát hiện ra: cơ thể chúng ta vốn có độ nổi (buoyancy) là dương (positive), nghĩa là không cần làm gì cả là tự nó đã nổi rồi.

Tuy vậy, giá trị dương này là khá nhỏ, nên khi có sóng gió, hay khi vận động, cơ thể có thể chìm xuống một tí, nên sau đó, bạn tự học cách vẩy chân tay nhẹ nhàng để giữ cho cơ thể luôn được nổi, nôm na gọi là “đứng nước”. Một điều tưởng chừng nhỏ nhoi nhưng hết sức quan trọng, một khi bạn đã cảm thấy tự tin, tự nhiên trong môi trường nước, không còn sợ hãi, thì những kỹ năng khác như bơi, lặn rồi sẽ từ từ tự mình học được!

Tương tự với kayak, khi xuồng lật, bạn chỉ cần nằm ườn ra đó là nó đã tự nổi rồi, tuy nhiên đôi khi cũng phải hỗ trợ thêm một tí, vẫy cái mái chèo nhẹ nhẹ, kỹ thuật này gọi là “sculling brace”, xem clip (từ 0:35 đến 0:50) vẫy mái chèo từ trước ra sau rồi từ sau ra trước, tạo thành hình rẻ quạt. Để ý là phải xoay mái chèo một góc nhỏ hướng lên trên (angle of attack – góc tấn), giống như chuyển động của cánh máy bay, tạo ra lực nâng (lift)!

Giống như “đứng nước” khi học bơi, khi thuyền lật, phản xạ tự nhiên là hoảng sợ, vùng vẫy, ngoi lên để thở. Nhưng thật ra, cần phải làm điều ngược lại, cố gắng dìm cơ thể xuống, chỉ thò đúng cái mũi lên thôi. Tôi có thể nằm cân bằng như thế đọc báo nhiều giờ liền, nằm được đã là một nửa thành công của kỹ thuật brace rồi, nằm để cảm nhận “độ nổi”, rồi đưa ra các phán đoán và hành động tiếp theo!