Korobeiniki

hắc một số vị “trung niên” vẫn còn nhớ, chính là cái âm thanh phát ra từ trò Tetris trên máy chơi game cầm tay Nintendo Gameboy lừng lẫy một thời! Đó chính là một bài dân ca Nga: Korobeiniki, bản nhạc có những motif lặp đi lặp lại đơn giản, cộng với khả năng thay đổi tempo – tốc độ dễ dàng làm nó rất thích hợp với game Tetris này!

Tetris được phát minh bởi Alexey Pajitnov, 1984, kỹ sư phần mềm của Viện hàn lâm KH Xô-viết (về sau di cư sang Mỹ làm việc cho Microsoft). Người ta thường châm biếm đây là game mà các Kulak chơi sau một ngày miệt mài đi “xếp gạch” trong Gulag 😅! Korobeiniki còn ảnh hưởng nhiều đến các game khác, ví dụ như Red Alert 3 Soviet march!

rasputin

hương trình âm nhạc… cuối tuần! Bài hát rất xưa cũ của Boney-M, chắc cũng nhiều người vẫn còn nhớ: Ras-Putin – 1978! Theo tôi, đây chắc chắn là bài hay nhất của Boney-M: câu cú, bố cục đều rất chân phương rõ ràng, bass rất hay, hiếm có loại nhạc disco nào như thế!

Có điều cái intro nghe có vẻ Trung Đông chứ ko phải Nga! Phương Tây hình dung về nước Nga vẫn như kiểu qua một bức màn sắt, họ vẫn cố tìm hiểu, diễn giải! Hiểu một nền văn hoá là lắng nghe, trãi nghiệm, không phải chỉ đọc lớt phớt một đôi dòng văn bản mà hiểu được! 🙂

There lived a certain man in Russia long ago
He was big and strong, in his eyes a flaming glow
Most people looked at him with terror and with fear
But to Moscow chicks he was such a lovely dear
………
Oh, those Russians!!!

whataboutism

ư duy hình thức: những ai đọc blog của tôi sẽ thấy tôi dùng cụm “ngôn từ hình thức” rất nhiều lần! Đó là sự lầm lạc trong suy nghĩ vốn chỉ dựa trên hình thức nhị nguyên trắng đen, càng phụ thuộc vào hình thức càng xa rời sự thật! Những người phụ thuộc vào tư duy hình thức thường đơn giản, phiến diện, thường chả có suy nghĩ gì sâu xa! Một ví dụ gần đây là chữ “whataboutism”. “Whataboutism” đơn giản là một sự so sánh, liên tưởng, vội vàng chụp mũ nó là “nguỵ biện” e rằng không được đúng! Mọi so sánh, liên tưởng luôn luôn chứa đựng một đạo lý đằng sau nó!

Đương nhiên so sánh chính xác tới mức nào vẫn còn tuỳ vào tình huống! Ngược lại, bác bỏ “whataboutism” mới chính là nguỵ biện! Một đằng khẳng định phải có nguyên tắc phổ quát đứng sau mọi việc, một đằng phủ nhận điều này, cũng là trá hình cho “tiêu chuẩn kép – double standard”, muốn nói gì thì nói, muốn làm gì thì làm, không cần lý do! Chỉ những môi trường văn hoá kém mới liên tục phải vướng vào kiểu tư duy hình thức này, nó thể hiện một điều: con người bị vướng vào cái tôi nhỏ nhoi, lúc nào cũng: tôi đúng, anh sai, liên tục cần có lý luận trắng đen để bám víu!

Nhìn qua xứ bạn, thấy được những điều khác hẳn! Đọc đề thi văn Cao khảo của Trung Quốc những năm gần đây là thấy, học sinh trung học của họ đã ở một trình độ khá cao, đã biết vượt qua các kiểu tư duy hình thức mà nhìn mọi việc một cách toàn diện hơn! Thú thật là tôi rất thích đọc đề thi ngữ văn TQ, cao hơn hẳn một bậc so với VN, ví dụ như đề văn Thiên Tân: Tưởng tượng một ngày bộ óc con người được cấy một siêu chip thông minh, giúp cho ngay cả một bà lão cũng có thể am tường mọi vấn đề, lĩnh vực trong cuộc sống. Không ai còn cần phải học tập. Hãy bày tỏ suy nghĩ của bạn.

Đề văn Thượng Hải: Phán xét cuộc sống người khác không còn là một hiện tượng xa lạ. Hiện tượng này ảnh hưởng nhất định đến mỗi cá nhân và toàn xã hội. Viết bài trình bày suy nghĩ của bạn về hiện tượng trên. Đề văn Chiết Giang: cuộc sống cần nghỉ ngơi, cuộc sống không ngơi nghỉ. Em có suy nghĩ gì về vấn đề này? Hãy viết bài không dưới 800 chữ với chủ đề này. Đề văn Bắc Kinh, thật sự xuất sắc: bàn về sự bền vững của nền văn minh, thí sinh cần phân tích sự bền vững trong nền văn minh Trung Quốc đã giúp nhân dân vượt qua thời kỳ gian khó và xây dựng lại đất nước như thế nào.

Phim thanh xuân Trung Quốc thường đặt nặng tính giáo dục, không chỉ đưa ra ví dụ điển hình, họ rất quan tâm việc phổ cập, giảng giải các vấn đề tâm lý xã hội: chuyện thường gặp của các lứa tuổi, các cách vấp ngã và trưởng thành, các kiểu hiểu lầm phổ biến thường xảy ra giữa con người với nhau, các mẫu tâm lý bất thường, bệnh hoạn thường gặp, các vấn nạn xã hội như đa cấp, lừa đảo, các mánh khoé thị phi xảo trá của mạng xã hội cũng được phân tích kỹ! Nếu đã đạt đến trình độ cỡ các đề thi cao khảo thì hầu như sẽ không còn vướng vào các “lý luận hình thức” trắng đen nữa!

Kinh nghiệm của riêng tôi về những người “lú luận hình thức” là… họ không có khả năng phân biệt âm nhạc hay và dở, vì mãi tìm kiếm lý lẽ, ngôn từ khả dĩ có thể chứng minh “tôi đúng”, vì chỉ “nói” mà không “nghe”, vì không thể để tâm mà lắng nghe cho nó thấu đáo, để cảm nhận nó hay dở, thô mộc tinh tế như thế nào, suốt ngày lên mạng tìm đọc tài liệu, xem cái gì khả dĩ có thể có lợi về lý luận ngôn từ, mà không biết cách “phản tỉnh”, nhìn vào cái tâm của chính mình cho nó rốt ráo! Họ không hiểu rằng ngôn từ kiểu trắng/đen vẫn có sự giới hạn, khiếm khuyết rất rõ ràng của nó!

Au bord des pleurs

es yeux Lara, revoient toujours ce train, ce dernier train, partant vers le chagrin. Le ciel était couvert de neige, au loin déjà l’horizon brûlait. Le ciel était couvert de neige, au loin déjà le canon tonnait. Cette chanson, que chantaient les soldats. C’était si bon, serré entre tes bras. Au bord des pleurs, tu souriais Lara, oubliant l’heure, la guerre, la peur, le froid. Un jour Lara, quand tournera le vent…

taras bulba

aras Bulba, hầu như ai trong chúng ta cũng nhớ, nằm trong chương trình Ngữ văn cấp 3, hình như là lớp 11! Nikolay Gogol, tác gia người Nga gốc Ukraine, viết bằng tiếng Nga về người Cossack sống ở vùng đất mà ngày nay là Ukraine. Mà Cossack, giống dân vốn dĩ là du mục đó, là Nga hay là Ukraine, thật không thể nói cho rõ ràng được! Phiên bản tiểu thuyết sau cùng của Gogol cổ vũ cho một tinh thần “đại Nga” mà không nói một chữ Ukraine nào! Cho đến ngày nay, cả hai phía vẫn còn “giành giật” nhân vật tiểu thuyết tưởng tượng này!

Dĩ nhiên, lúc học văn ở ghế nhà trường thì cũng chỉ là những văn bản chữ nghĩa khô khan mà thôi, đâu có hiểu được rằng thực tế, lịch sử, dân tộc, văn hoá nó lại phức tạp đến như vậy! Nhưng ngày nay chúng ta biết được có một một Taras Bulba sống động, hoành tráng với âm thanh và hình ảnh! Và lại là bài ca “Poliushko Polie”, giọng ca Ivan Rebroff (một người Đức chẳng dính gì đến Nga ngoài chữ Ivan). Đương nhiên không hay và ấn tượng như trình bày của dàn nhạc Alexandrov, nhưng qua đó cũng cho thấy một phần gốc gác dân ca xa xưa của bản nhạc này!

Катюша

ài hát không thể phổ biến hơn, kỹ thuật hạ tone, thay vì lên tone ở những đoạn cao trào! Cũng là một chút mới lạ vì thực ra, hạ tone khó hơn lên tone! Đừng vì bài ca phổ biến mà vội cho là văn công, văn nghệ!

Âm nhạc của riêng Elena Vaenga thực sự siêu phức tạp, rất nhiều variation – improvision tinh tế, nhưng đôi khi quá phức tạp khiến cho một người nghe “kiên nhẫn” như tôi cũng thấy mệt, bị “lạc” trong cái không gian biến ảo đó!

chiếc khăn xanh

gười hiện đại, cáp mạng RJ45 và Wifi đã cắm vào đầu rồi, liên tục phải có kích thích, cập nhật, rút dây ra là chết não ngay (cắm dây vào thì lại thành xác sống). Số những người có khả năng cầm súng chiến đấu trong rừng, sống với lý tưởng và niềm tin đơn thuần, không cần các loại “thông tin – fastfood” chẳng có bao nhiêu!

Như người ta thường nói, đôi khi, đến khi không còn lại cái gì cả, thì khi đó mới biết đâu là “bản lĩnh văn hoá” thực sự! Nên đôi khi cũng phải xem xem, cái vỏ bọc xã hội hiện đại, bản lĩnh diễn trò của mấy “anh hề” nó mỏng tới cỡ nào! Cá tính Nga mà, giống y như lời bài hát “The cuckoo” vậy: nếu quanh đây có thuốc súng, hãy cho tôi cái bật lửa! 😅

the cuckoo

hạc Nga – Xô-viết thường là những tác giả được đào tạo rất kỹ về nhạc cổ điển, câu nhạc viết ra thường có nhiều màu sắc, nhiều lớp lang khác nhau! Nhưng đôi khi cũng nên nghe những loại âm nhạc hiện đại hơn, đơn giản hơn một chút để thay đổi không khí, ca khúc “The Cuckoo”, nhạc phim “Battle for Sevastopol”, 2015…

Phim nói về Lyudmila Pavlichenko, nữ xạ thủ bắn tỉa Liên – Xô, người trong một lần nói chuyện trước đám đông báo chí ở Chicago, nhằm vận động nước Mỹ mở mặt trận thứ 2 phía Tây chống Đức-quốc-xã, đã nói: tôi, Lyudmila Pavlichenko, năm nay 25 tuổi, đã hạ 309 tên Phát-xít, các quý ông, các ông còn định núp sau lưng tôi bao lâu nữa!?

stand up for faith, Russian land!

ính cách Nga mà, khó ai đoán được, kể cả người trong cuộc như Mỹ với đầy đủ tin tức tình báo: lúc đầu nhận định kế hoạch đánh nhanh thắng nhanh của Nga thất bại, tiếp theo nhận định Nga gặp khó khăn hậu cần, triển khai lực lượng! Kế đến lại nhận định Nga muốn tiến chậm, đánh chắc… Thực ra Nga đang cố tình phô diễn lực lượng, và cho thấy ý định tiến hành một cuộc chiến kiềm chế, mong Ukraine thấy khó mà lui, ngồi vào bàn đàm phán! Nhưng anh U cá tính nhỏ nhặt lặt vặt muôn đời, không đánh mạnh thì chưa tỉnh ra đâu!

Nhân đây cũng nói rõ, sự ủng hộ “từ trong vô thức” của tôi dành cho dân tộc Nga, bất chấp suy nghĩ, bất chấp quan điểm chính trị, bất chấp tình hình thực tế, cái “ủng hộ” này, thực ra có gốc gác sâu xa từ tầng… văn hoá! Khi bạn hiểu một dân tộc đủ sâu, đủ rộng thì sự đồng cảm, thông hiểu tự dưng xuất hiện! Tính cách Nga, y hệt như trong lời bài hát này vậy: Stand up for faith Russian land! Do not show mercy, neither for enermies nor yourself! Hãy đứng lên vì đức tin, vì nước Nga! Không cần phải thương xót ai, dù cho là kẻ thù hay chính bản thân mình…

“quốc gia biển đảo”

ếu căn cứ vào tấm ảnh thì sóng cỡ 3 ~ 4 feet (0.9 ~ 1.2m), không gian lý tưởng để chèo kayak hay lướt sóng! Nước không quá sâu, thuyền mắc cạn, lật úp, thiệt hại nhân mạng nhiều như thế! 😢 Haiza, quá nhiều lần rồi không còn muốn nói nữa… quốc gia biển đảo mà… toàn loại nhát cáy, một chút kỹ năng vận động, sinh tồn cũng không có! 😢 Như trong bài báo này thì là một tình huống khá khó chịu, trước đây tôi đã từng mô tả, ai chèo kayak sẽ cảm nhận điều này rất rõ: 2 làn sóng ngược giao nhau, mà một trong hai làn đó thực chất là sóng phản xạ của sóng đầu tiên. Giải pháp có thể là tăng ballast + kinh nghiệm xử lý của tài công! Thuyền mà, đến một lúc nào đó cũng sẽ lật thôi, quan trọng là nếu lật rồi thì phải xử lý làm sao!

Cross sea… xem video để hiểu thêm về hiện tượng sóng đánh từ nhiều hướng! Đôi khi là do 2 luồng gió thổi từ 2 hướng khác nhau, nhưng đôi khi cũng có thể do vật cản (đê, kè) hay do địa hình không bằng phẳng dưới đáy biển! Nên phải hiểu luồng lạch, sóng gió để chọn hướng tiếp cận phù hợp, chứ để sóng lớn đánh ngang hông thuyền là đến một lúc nào đó cũng sẽ lật thôi! Một khi tai nạn xảy ra, đương nhiên là nó… tập hợp đầy đủ những yếu tố “không đúng”! Thứ nhất là cái “chuẩn SB” gì đó rõ ràng là có vấn đề! VN mà, ai cũng rõ là có cả rừng tiêu chuẩn, nhưng thực ra… chẳng có chuẩn nào! Thứ 2 là con tàu Phương Đông 05 vốn dĩ là tàu cá hoán cải, thêm cái cabin to và nặng phía trên, có gì bảo đảm các tính toán đều đúng!?

Thứ 3 là rõ ràng tàu không tự lật ngược lại (self – righting) được một khi bị nạn, với những con tàu closed – cabin thì đương nhiên phải có thử nghiệm lật thuyền (capsize test)! Theo như video và ảnh cứu nạn thì con tàu cứ nằm phơi bụng lên như thế nhiều giờ liền, tải giằng tàu (ballast) ở đâu?! Thứ 4 là cánh cửa: có nghi vấn khó mở cửa, nếu cửa mở ra ngoài, tàu lật úp trong vùng nước cạn thì cửa có thể không mở được, phải là loại cửa mở vào trong! Thứ 5 là kinh nghiệm của người điều khiển phương tiện, biển tuy phức tạp nhưng rõ ràng là sóng gió không quá lớn! Và cuối cùng là khả năng tự thân vận động của hành khách, chẳng lẽ không biết cách cởi áo phao ra ngụp xuống một đoạn ngắn để luồn qua cánh cửa!?