nhất niệm khởi

| Categories: boat-related, Buddhism, cats, Chinese

Bản chất của con người, đó là một loại có tính “ưu sinh”… chúng ta cho rằng một số “chủng loại” là ưu việt hơn, nên ưu tiên phát triển nó. Như cây lúa hoang ngày xưa vốn dĩ chẳng có mấy chục hạt, hay cây bắp nguyên thủy chỉ có 5, 6 hạt trên một quả, thế rồi gieo trồng, lựa chọn, lai tạo, ưu tiên những giống “năng suất” mà ra được cây lúa, bắp ngày nay! Haiza, chỉ vì “nhất niệm khởi – 一念起” mà sinh ra mọi chuyện!

Cũng như ku Tom vậy, lúc thì khôn ranh, khi thì khờ khạo, lúc thì phụ thuộc, khi thì thấy độc lập! Thực chất nó không phải là những gì bạn nghĩ, nó chỉ là… con mèo! Nhìn nhận sự vật, và mọi người xung quanh cũng y vậy, nói đúng ra, chúng ta chỉ nhìn thấy những gì “tâm” chúng ta muốn thấy! Một đêm mất ngủ suy nghĩ linh tinh… con ngựa vằn (zebra) rút cuộc là màu trắng sọc đen, hay là màu đen sọc trắng!?

lưu minh

| Categories: biking, Chinese, fitness

Phần nhiều những thông tin về dung lượng của pin, thời gian sử dụng, những thông tin quảng cáo đều… xạo, hay đúng hơn cố tình chỉ nói một phần sự thật để lừa người không biết làm toán cộng trừ nhân chia hay không hiểu cơ bản về vật lý! Ví dụ như quảng cáo một viên pin 3600 mAh, thì phải hiểu đó là công sinh ra ở điện thế danh định 3.7V, nếu dùng sạc điện thoại ở điện thế 5V thì chỉ được 3600*3.7/5=2664 mAh, chưa kể đến hao phí chuyển đổi. Ví dụ như một cây đèn pin quảng cáo ở mức sáng 300 Lumen, tương đương với khoảng 300/80=3.75 Watt, tương đương 3.75/3.7=1.01351 Amp, tức là nếu dùng với pin Lithium (ví dụ một viên pin 18650 dung lượng 3600 mAh) thì xài được tối đa 3.6/1.01351=3.55h! Đây thực ra vẫn chỉ là con số lý thuyết, thực tế sẽ ít hơn thế nhiều!

Thực chất một cây đèn pin quảng cáo đến 3000 Lumen thì chỉ xài được tối đa khoảng 20 phút mà thôi, sợ là còn không tới chừng đó! Thấy người TQ dùng một thuật ngữ rất hay là “lưu minh – 流明 – lưu là lưu thông, tuôn chảy, minh là sáng”, tức là vừa chuyển âm, vừa dịch nghĩa khái niệm “Lumen – luminosity”, đôi khi cảm thấy khá là ngạc nhiên về cách họ sử dụng ngôn ngữ! Cảm giác là sẽ có những loại pin mới làm thay đổi rất nhiều các loại thiết bị điện tử tiêu dùng! Ví dụ như format pin 46950 nặng đến khoảng 0.5kg, lưu được đến 120 Wh điện lượng, sẽ chạy cây đèn 3000 Lumen nói trên khoảng 3.5 tiếng! Phương Tây thì vẫn còn ngần ngại với những thay đổi này vì tiêu chuẩn an toàn của họ cao hơn. Các loại pin lithium hiện đại đã vượt qua mức 300 Wh/kg về mật độ năng lượng!

Mật độ này tương đương khoảng 1 MegaJoule/kg! Nếu như bạn biết rằng thuốc nổ TNT có mật độ năng lượng khoảng 4 MegaJoule/kg, thì việc đem một cục sạc dự phòng nặng khoảng 0.5kg lên máy bay cũng tương đương với việc mang 125 gram thuốc nổ, chẳng khác gì một quả lựu đạn nhỏ! Đang xài cây đèn như trong hình và khá hài lòng! Ở mức 300 Lumen, nó vừa đủ để đạp xe vòng quanh! Không khuyến khích xài ở mức sáng hơn, thứ nhất là không cần thiết, thứ nhì là tạo ra “ô nhiễm ánh sáng”, gây khó chịu cho người khác! Nếu xài ở mức 3000 Lumen thì đèn có thể… cháy vì nóng, nó chỉ không cháy khi đi lặn biển, vì khi đó nước biển sẽ tản nhiệt cho cây đèn! Dự định là sẽ cắt cây đèn ra, chế lại với cục pin 46950, xem có đạt đến 12h sử dụng (đạp xe nguyên đêm) hay không!

maskirovka

| Categories: history, Russian, social-media | Tags: ,

Trung Đông là kiểu một nồi canh hẹ, không thể rối hơn, chia 5 xẻ 7 để cho thằng Do Thái và Mỹ nó lợi dụng, ám sát hết người này đến người khác! Đây căn bản là vấn đề của con người, không phải là vấn đề của vũ khí và công nghệ! Các bài bản “maskirovka” – nghi binh chắc là ku Nga đã dạy cho hết rồi, nhưng không hiểu sao khi áp dụng lại kém đến thế! Ví dụ như ở VN trước 75, chiến trường ở đâu có điểm nóng là TW lại gởi tướng Lê Trọng Tấn đến! Được xem như fire-fighter, lính chữa cháy, tướng VN giỏi nhất đương thời, những trận quan trọng, ông Tấn trực tiếp cầm quân, như chiến dịch Lam Sơn 719 / Đường 9 – Nam Lào.

Nhưng cũng có khi ông ta chỉ đóng vai trò giám sát, để cho các sĩ quan trẻ hơn thực hành! Chỉ cần biết tướng Tấn đang ở đâu, các sư đoàn chủ lực VN đang ở đâu là đã có thể đoán ra thế trận rồi! Nên chuyện nghi binh, bảo mật nó phải trở thành một nghệ thuật! Thế là hàng ngày vẫn có ô-tô đến đón tướng Tấn (giả) đi họp ở BQP, cuối giờ chiều, người qua đường vẫn nghe thấy Tấn (giả) chơi bóng chuyền với cảnh vệ, hò reo ý ới, gọi tên như đúng rồi luôn! Nhưng thực ra trong lúc đó, tướng Tấn thật đang nằm trên một con tàu không số nào đó, chạy lòng vòng trên biển Đông, tìm cách cập vào một bến bí mật nào đó ở miền Nam!

tuoitre.vn – Thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh bị ám sát ở thủ đô Iran như thế nào?

olympic 2024

| Categories: French, social-media | Tags: ,

Chúng nó đang tìm cách biến sự lố lăng, dị hợm, bệnh hoạn thành một kiểu “bình thường mới”! Đến cả những người phương Tây phóng khoáng, tự do nhất cũng cảm thấy cái lễ khai mạc này tởm lợm, có nhiều vấn đề! Riêng người VN chúng tôi thì cảm thấy rằng: những người đàn ông Pháp đích thực cuối cùng là đã chết hết ở Điện Biên Phủ rồi!

Mà chưa hẳn là đàn ông Pháp đâu, hơn phân nửa trong các binh đoàn Lê-dương là lính Đức! Đây là những lính Đức từ thời Chiến tranh thế giới 2 bị kết tội, vì muốn được giảm án nên tình nguyện đi lính cho Pháp, một kiểu đưa phạm nhân ra chiến trường, ‘lấy máu để rửa cho sạch sự xấu hổ’, một truyền thống xa xưa chẳng của riêng nước nào!

tuoitre.vn – Ban tổ chức Olympic 2024 xin lỗi vì màn trình diễn gây tranh cãi ở lễ khai mạc

wooden bike

| Categories: biking, fitness

Ngồi nghĩ về cái xe đạp “lý tưởng”, mỗi người có một ý niệm khác nhau về “lý tưởng”, nhưng của em nó là như thế này: #1. Khung sườn phải làm bằng gỗ nhìn nó mới đẹp, đương nhiên về cái đẹp này thì… 9 người 10 ý, làm bằng gỗ nhưng sao cho vừa đẹp, vừa nhẹ mà vẫn bền là cả một vấn đề lớn về thiết kế và thi công! #2. Hộp số trong (internal gear hub) 11+ cấp, giờ giá đã xuống nhiều so với trước! Hộp số trong được bảo vệ cách ly hoàn toàn với môi trường bên ngoài, xài nhớt như xe máy, nên bền đến khoảng 90 ngàn km, những loại cao cấp như Rohloff có thể đến 150 ngàn km! Cảm giác vô số mượt, liên tục, không bị hụt, giật, rối như đề + xích + líp!

Đề vừa dễ hư hỏng, kém bền, vừa mất công bảo trì #3. Truyền động bằng curoa, vừa êm vừa bền, đến khoảng 30 ngàn km mới phải thay, gấp 5 ~ 6 lần so với xích! Xích líp thì chỉ đến cỡ 5 ~ 6000 km nên năm nào cũng phải thay, cứ mỗi năm là em phải thay nguyên dàn truyền động, trung bình mỗi tháng đã đạp ~ 500 km! Nếu bảo trì đúng, một cái hộp số trong và 3 sợi dây curoa là đủ để đạp đến 20 năm chứ chẳng đùa! Cũng phải nói tại sao hộp số trong ít phổ biến, thứ nhất là vì nó mắc, thứ nhì là hộp số có khoản tiêu hao do ma sát lớn hơn, nên bất lợi về công, kém hơn so với xích cỡ 4~5%. Đó là lý do tại sao xe đạp đua không bao giờ dùng hộp số trong!

đại đồng

| Categories: history, travel | Tags: ,

Ngồi nhớ nghĩ lung tung về những nơi đã đến, những vùng đất đã từng đi qua, những con người đã từng gặp! Đại Đồng, Đại Lộc, Quảng Nam, vùng quê trung du lâu đời. Cả cái tên Đại Đồng (大同) cũng gợi lên nhiều suy nghĩ sâu xa… Khắp các đô thị miền Nam trước 1975 từ Đà Nẵng, Nha Trang cho đến Sài Gòn đều có các đội biệt động thành, nhưng phần lớn chỉ biết đến “Biệt động Sài Gòn” nhờ bộ phim nổi tiếng cùng tên. Biệt động Sài Gòn tuyển dụng nhân viên như thế nào!?

Họ về những nơi như Đại Lộc, Tiên Phước, Quảng Nam, những vùng quê cách mạng lâu đời… Chọn ra một đứa bé tầm 13 ~ 15 tuổi, cha mẹ đứa bé, có khi là cả nhà, đều đã chết trong một trận càn của quân Mỹ , nên đứa bé nuôi cái ám ảnh phải báo thù! Chưa biết chữ, đi chân trần, chỉ qua một vài khóa huấn luyện, đào tạo ngắn, nó đóng vai thành đứa trẻ bán báo, đánh giày, bán vé số, lê la khắp các đường phố đô thị miền Nam làm công tác giao liên, nghe ngóng cho các đội biệt động!

đại điền

| Categories: travel | Tags:

Facebook nhắc ngày này năm trước, nhà thờ xứ Cây Vông, năm đó lang thang nhiều ở vùng Diên Khánh, Nha Trang! Diên Khánh là tỉnh lỵ cũ của Nha Trang, cũng như Hội An là tỉnh lỵ cũ của Quảng Nam vậy, từ thời phong kiến xa xưa! Khi người Pháp đến, họ xây đô thị sát biển cho tiện việc giao thông, tạo ra Nha Trang, Đà Nẵng, những đô thị mới như ngày nay, còn trước đó các cụ nhà ta sợ biển lắm lắm, sống sâu trong đất liền!

Thành cổ Diên Khánh, tuy không lớn nhưng bố cục Vauban rõ ràng! Về hành chính, xã Đại Điền, từ ngã ba Thành (ngã 3 có 2 cây dầu) đi về tả ngạn sông Cái, qua cầu là tới, đây là vùng đất trù phú, giàu có từ xưa, đương nhiên chữ “giàu có” phải hiểu tương đối trong bối cảnh, nên từ xưa, Đại Điền trở thành mục tiêu tranh đoạt dữ dội giữa các phe phái, từ thời Nguyễn Huệ, Nguyễn Ánh cho đến sau này Việt Minh với Pháp!

clay movable type

| Categories: Chinese, history | Tags:

That’s how they did it, type – setting with… clay movable types. When I first read about it, as how it was first done in China around 1000 years ago, I can’t totally imagine how this could be done! But the video explains every details clearly, they use a very fine clay, almost ceramics, to ensure the sharpness of the printed characters. Imagine the work load, having everything prepared for a typical set of 5000~6000 of commonly-used Chinese characters!

As I was watching the clip, I realize that clay movable type is a natural continuation of woodblock printing, since they used woodblock carving as mold to produce negative clay mold, then use this negative mold to produce the final positive types used for printing! That’s how it was done before the invention of metal movable types in Korea 2 centuries later. You can see in the clip, he was printing the very first pages of the Book of Poetry (Shih-ching)!

phong hoá… phong hóa

| Categories: Chinese, literature | Tags: , ,

Facebook nhắc lại ngày này năm trước… Lý Bạch, một tính cách thi ca “lớn hơn cả cuộc đời – larger than life”. Thiếu niên lên núi Nga Mi ngắm trăng, thanh niên xách kiếm đến Trường An, tương truyền chỉ riêng khoản đấu kiếm là ông ta đã giết cả chục mạng người! Cả đời xê dịch đi khắp Trung Quốc, lúc đi ngựa, lúc đi thuyền! Dấu vết về sông, hồ, biển, sóng và thuyền trong thơ của họ Lý thì nhiều vô số. Mới ngồi nhẩm mấy phút đã trích được cả chục bài, ngũ ngôn, thất ngôn đủ cả!

Giang thôn thu vũ yết, Tửu tận nhất phàm phi.
江村秋雨歇，酒尽一帆飞。
Thiên thanh nhất nhạn viễn, Hải khoát cô phàm trì.
天清一雁远，海阔孤帆迟。
Phiêu phiêu giang phong khởi, Tiêu táp hải thụ thâu.
飘飘江风起，萧飒海树秋。
Minh triêu quải phàm khứ, Phong diệp lạc phân phân.
明朝挂帆去，枫叶落纷纷。
Lưỡng ngạn viên thanh đề bất tận, Khinh chu dĩ quá vạn trùng san.
两岸猿声啼不住，轻舟已过万重山。
Trường phong phá lãng hội hữu thời, Trực quải vân phàm tế thương hải.
长风破浪会有时，直挂云帆济沧海。
Cô phàm viễn ảnh bích không tận, Duy kiến Trường Giang thiên tế lưu.
孤帆远影碧空尽，惟见长江天际流。
Bạch lãng như sơn na khả độ, Cuồng phong sầu sát tiễu phàm nhân.
白浪如山那可渡，狂风愁杀峭帆人。
Lý Bạch thừa chu tương dục hành, Hốt văn ngạn thượng đạp ca thanh.
李白乘舟将欲行，忽闻岸上踏歌声。

Qua đó thấy được hồn thơ như sông dài, biển rộng! Hơn 1300 năm trước người ta như thế, nhìn lại hiện tại xem, toàn những loại thiểu năng, xàm xí kiểu như: “Vợ tôi nửa dại nửa khôn, Làm thơ phải tránh vần ‘ồn’ biết chưa!?”, nói ra là đụng phải hàng vạn “nhà thơ” lổm nhổm như chấy rận! Đĩ miệng thì rất giỏi, chỉ là không tự luận ra được ngu dốt ở chỗ nào! Haiza, cái thời mà phong hóa (丰化) đã bị… phong hóa (风化), suy đồi, biến dạng đến mức dị hợm, khuyết tật!

hoang dã

| Categories: Chinese, social-media, Vietic

Facebook nhắc ngày này năm trước, có người nói với mình, VN giờ chính là kiểu CNTB hoang dã! Cũng có thể thế thật, nhưng ở VN… gì cũng hoang dã hết á, mà cái hoang dã đầu tiên là nhân tâm, là dân trí! Sẽ thật sự khốn nạn nếu trãi qua bao nhiêu thăng trầm mà “dân trí” không đổi, cái tâm vẫn mông muội, tư cách vẫn như trẻ con, mãi không chịu lớn!

Đọc lại lịch sử để thấy TQ họ kinh khủng như thế nào, phương Tây vẫn thường hay dè bỉu, cho rằng TQ không phải là đỉnh cao trí tuệ của nhân loại! Cũng có thể là như vậy thật, nhưng những thứ họ làm ra thì thay đổi con người, thay đổi xã hội, một ví dụ thiết thực là công nghệ làm bạch lạp – nến trắng mà tôi đã có đề cập tới trong một bài trước!

đùa

| Categories: social-media, Vietic | Tags:

Nói thế nào thì nói, bên trong con người mình vẫn có những phần “thô” rất khó sửa, những kiểu đùa mà đôi khi vẫn gây ra tác dụng ngược hay hiệu quả phụ! Trời mưa, tấp vô lề đường để mặc áo mưa, một anh bên cạnh vừa mặc áo mưa vừa càm ràm: áo gì quái lạ, làm bằng nhựa đen nhưng hai cái ống tay áo thì làm bằng nhựa trong!

Mình chêm một câu: họ làm thế để lỡ như anh cầm dao hay súng thì người khác nhìn thấy cho rõ! Anh ta bật cười nhưng kiểu cũng có chút khó chịu! Một lần khác bước vào quán cafe, hôm đó 8/3: Sao, em đã thuê xe ba-gác chưa, hôm nay dự là hoa nhiều, làm sao chở hết về nhà!? Nói câu mà nó “giận” suốt từ đó đến giờ!

thanhnien.vn – ‘Thi rớt về anh nuôi’: Lời động viên tưởng lãng mạn nhưng khiến các nàng… tắt mạng

the good, the bad…

| Categories: movies, Russian | Tags:

Làm nhớ đến một đoạn thoại trong bộ phim nổi tiếng “Thiện, Ác, Tà – The good, the bad, the ugly”: Bạn thấy không, thế giới này có 2 loại người, 1 loại súng đã nạp đạn, và loại kia thì đào (mồ) – You see, in this world, there’re two kinds of people, my friend: those with loaded guns and those who dig. You dig!!! dantri.com.vn – Chiến sự Ukraine 19/7: Rộ tin Nga đã thọc sâu vào trung tâm Chasov Yar

reverse polish notation

| Categories: cs & it, music | Tags: ,

Trời mưa lâm thâm, kết thúc vòng đạp xe 50km cuối tuần như thường lệ, quán ven đường vọng ra bản nhạc, phải mất một phút mới nhớ ra được đây là nhạc của Scorpions: I climb the stage again this night, ‘Cause the place seems still alive, When the smoke is going down… Nhạc điệu có tâm trạng hồi tưởng rõ rệt: “When the smoke is going down”, smoke – khói này là nói về các hiệu ứng khói lửa, pháo hoa, hỏa thuật – pyrotechnic thường được dùng trên sân khấu trình diễn. Vâng, và khi lửa khói đã lắng xuống, sau những màn tung hô vạn tuế, vạn năng, và nhất là khi đã ra IPO (lên sàn Chứng khoán) thành công, thì Trí tuệ nhân tạo – AI, như chúng ta thấy hiện nay, còn chưa làm được toán lớp 1. Để biết được 9.9 hay 9.11 ai lớn hơn ai, thì phải lượng giá (evaluate) được biểu thức 9.9 – 9.11 > 0 có giá trị Đúng hay Sai, một điều mà máy tính làm được với Ký pháp Ba Lan ngược – Reverse Polish notation – RPN, đây là kỷ niệm khó quên của thời sinh viên.

Bài tập cuối môn CTDL1, điểm 10 tròn trịa hiếm hoi, vẫn là viết bằng Borland C++ 3.1, từ dấu nhắc lệnh, bạn gõ một biểu thức có độ phức tạp bất kỳ: (a + b) * (c – d) ^ e / ((f % g) * sqrt(h))… thì máy vẫn tính ra được kết quả đúng! Ký pháp Ba Lan ngược theo tôi, chỉ ở mức trung bình (thậm chí còn chưa tới mức trung bình) nếu nói về độ khó, nhưng ở mức rất cao về tầm quan trọng, nếu bạn muốn hiểu về cấu trúc dữ liệu, về cách sử dụng stack và heap… và về giao diện giao tiếp người-máy – human-machine interface nói chung. Nói một cách dễ hiểu thì, với con người, chúng ta nói “a nhân b”, nhưng để cho máy tính hiểu, thì ta phải nói “a b nhân”, đây là điều rất quan trọng, thứ tự các toán tử (operator) và toán hạng (operands). Nên các loại AI – LLM – Large language models, chúng chỉ lặp lại như con vẹt, một số quan hệ có tính thống kê giữa các cụm từ, thậm chí còn chưa có khả năng hiểu được cấu trúc ngôn ngữ đúng nghĩa!

vnexpress.net – AI ‘rối não’ khi so sánh 9,9 và 9,11

nhớ đồng

| Categories: la-neige-d'antan, misc

Quà xế tại nhà… nhớ thời xa xưa hơn 30 năm về trước, thời quả đất còn chưa nóng như bây giờ, mắc võng trong khu vườn rộng cả hecta sum suê cây lá, ngủ trưa dậy là ngồi hóng gánh hàng đi qua, họ đi dọc con đường theo một giờ cố định: bánh nậm, bánh ít trắng, bánh ít đen, bánh bèo, bánh lọc, bánh ướt tôm chấy, bánh ướt thịt nướng, nếu còn chưa vừa bụng nữa thì làm thêm đĩa bánh khoái! Ăn đẫy rồi đợi chiều mát hẳn đi tắm sông! Đồng tử lục thất nhân – 童子六七人, trẻ con 3, 4 đứa, ôm ống xối từ dưới nước, leo lên nhà hàng nổi trên sông!

Thực khách đang ngồi dưới mái hiên nhà hàng nổi, ngờ đâu có mấy đứa trẻ nghịch ngợm thay nhau nhảy từ trên mái nhà xuống, nước văng tung tóe ướt hết cả, rồi chúng nó cút một hơi, lặn đi đâu mất, không tìm ra được! Chơi chán thì bơi qua cồn Hến bên kia đi bẻ trộm bắp, tay ôm một đống bắp gói trong cái áo, miệng thì hô: Có ai bán bắp không!? Nếu có người xuất hiện thì mình… trả tiền đàng hoàng, còn không thì… cứ thế nhảy xuống sông bơi về đốt lửa nướng bắp! Gì sâu bằng những trưa hiu quạnh, Ôi ruộng đồng quê thương nhớ ơi…

tar and feather

| Categories: history, Russian | Tags:

17/7/1944 sau chiến dịch Bagration, Hồng quân Liên Xô phản công chiếm lại được Belarus và một phần Ba Lan, Romania… họ bắt hơn 150 ngàn tù binh Đức với thương vong chưa đến 1/5 của đối phương! Thắng lợi là rất rõ ràng, nhưng Anh, Mỹ và một số nước Đồng Minh lúc bấy giờ công khai bày tỏ nghi ngờ, con số 150K lớn quá, có khi nào là xạo!? Không còn cách nào khác, Stalin đành phải tìm cách chứng minh!

57 ngàn tù binh khỏe mạnh, còn khả năng đi lại được chọn ra, cứ như thế đi bộ qua các đường phố Moscow trước sự chứng kiến của báo chí quốc tế! Theo tiêu chuẩn đạo đức của ngày nay, theo công ước Geneva 1949, thì những kiểu sỉ nhục công khai như thế này đã bị cấm! Nhưng vậy vẫn còn tốt chán so với thời Miền Tây hoang dã (wide wild west) ở Mỹ, tội nhân bị trét hắc ín và lông chim đem đi diễu phố!

dada, 2

| Categories: social-media, Vietic

Đương nhiên là tôi chỉ viết ra vài bài sơ đẳng của đám lưu manh vậy thôi, chứ mô tả chi tiết các thủ đoạn đã từng thấy, những kiểu đã lưu manh đĩ điếm đã từng gặp qua thì có khi hàng trăm trang giấy không đủ! Mạng xã hội mà, toàn những thành phần “hảo bất lai, lai bất hảo”, tốt thì đã không đến, còn đến thì cứ y như rằng là không tốt, thằng nào cũng làm ra bản mặt thánh thiện, hiểu biết, cho đến khi có vụ việc gì xảy ra thì tìm cách chối đây đẩy: ah thằng đó không liên quan đến tôi, nhưng thực ra chúng nó cùng một phe với nhau, có sự phân vai diễn, thằng tung thằng hứng! Nên “chính danh” cũng giống như camera an ninh vậy!

Có những phương tiện kỹ thuật thì ngăn ngừa được phần lớn các tình trạng tội phạm, tuy không thể giải quyết được vấn đề của cái “tâm”! Mà vấn đề của cái “tâm” hiện đại chính là sản phẩm trực tiếp của mạng xã hội! Như khi Biden nói: “hãy đặt Trump vào hồng tâm” vậy (và sau đó chối: tôi nói vậy không có ý xấu), mạng xã hôi bây giờ đầy rẫy những thể loại tìm cách dùng thông tin xàm xí để gây ảnh hưởng, vẽ đường cho hưu chạy, chúng nó cho rằng mình “đọc được suy nghĩ” của người khác, chúng nó nghĩ rằng cứ làm tràn ngập thông tin mang tính hướng dẫn như thế thì đến một lúc đối tượng sẽ hành xử theo cách mình muốn!

Toàn những thể loại thiểu năng trí tuệ, còn không tự nhận thức được chính mình và người khác, nhưng ai thảy cho cái cxx gì là cũng nghe, cũng tin, hành động thì kiểu máy móc, đánh vào số đông theo những “bài bản” ngu xuẩn được dạy! Mà xã hội hiện tại, những thành phần có “công phu hàm dưỡng”, có nền tảng văn hóa vững vàng thì quá ít, mà những thể loại ngu dốt, manh động, dễ bị xúi dục thì lại quá nhiều! Nên nói chơi chơi nhưng cũng rất thật, như tại trường Pháp thuật Hogwarts vậy, môn Phòng chống ma thuật hắc ám (Defence against the dark arts) là môn bắt buộc! Phải học liên tục từ năm 1 đến năm 5!

Mở đầu với những bài quan sát, phân tích, tìm hiểu, tự bảo vệ chính mình, nhưng càng học lên cao, đến một lúc tự dưng thấy rằng, đôi khi, được dùng để chống lại Ma thuật hắc ám không phải là cái gì khác, lại chính là… Ma thuật hắc ám, như thế người ta phải chạm đến ranh giới của trắng, đen, thiện ác! Nên Albus Dumbledore không hoàn toàn tin tưởng giáo sư Severus Snape ở vị trí giảng dạy môn này, cho rằng bản lĩnh tối hậu của ông ta vẫn còn chưa được đủ đầy! Đương nhiên tất cả chúng ta đều không phải là phù thủy (hy vọng là như thế), cũng chỉ là “muggles” mà thôi, vẫn phải dựa vào luật pháp và các phương tiện kỹ thuật!

dada, 1

| Categories: social-media, Vietic | Tags:

Mỗi ngày viết thêm một chút về “Phòng chống ma thuật hắc ám – Defence against the dark arts – DADA”. Cái này nên gọi đúng tên là lưu manh có tổ chức, chứ gọi là “tà đạo” nghe hơi quá, đám này mới chỉ ở mức lưu mà thôi! Thủ thuật chung là la liếm, nghe trộm thông tin rồi dùng chính thông tin có được đó để dọa nạt, gây ảnh hưởng lên người khác. Kể chuyện từ kinh nghiệm của chính bản thân để thây dân trí VN nó đang ở mức độ nào! Chuyện là dùng mạng XH nên tôi thỉnh thoảng có nói chuyện với người này người kia! Thời mới chỉ vài năm trước, Messenger chưa bảo mật như giờ (thực ra đến tận bây giờ cũng chưa thể xem là bảo mật) nên thủ thuật của đám lưu manh là chúng nó tấn công cái router – cục wifi của các quán cafe mà bạn thường ngồi, để xem bạn nói chuyện với những ai!

Sau đó chúng nó sẽ tấn công Facebook, Zalo hay các tài khoản MXH khác của người đó, một là dụ dỗ, đe dọa phải hợp tác, hai là chiếm quyền điều khiển! Rồi dùng những tài khoản đó để nói chuyện với mình, đương nhiên cố khôn khéo không để lộ ra chân tướng! Nhưng tiếc thay, khả năng soi chữ, soi tâm lý của tôi nó như “kính chiếu yêu” vậy, nói tới nói lui 3, 4 câu là phát hiện ra ngay! Nhưng vẫn cứ giả bộ như không biết, phải để cho đám “chó dại” đó chạy quanh vài năm, cứ để cho chúng nó tự nghĩ rằng mình “thông minh”, chứ nói trắng ra thì sự việc nó mất đi sự “thú vị”! Những thể loại còn không tự nhận thức, không tự luận ra được mình ngu chỗ nào vẫn cứ chạy loanh quanh suốt cả hơn 15 năm nay như thế! Chỉ mấy cái chiêu “thiểu năng” vậy mà cũng lừa được rất nhiều người chứ chẳng đùa!

Thủ đoạn phổ biến nhất là làm giả tài khoản MXH, rồi dùng nhiều tài khoản giả kích động cho người này người kia đánh nhau: anh A nói thế này, anh B chửi anh C thế kia, không tỉnh táo là sa vào bẫy của đám lưu manh ngay! Cứ nhìn cái hình đại diện – avatar nhỏ xíu, chỉ cỡ 300 pixel, ảnh vỡ nát thiếu chi tiết là biết 90% khả năng là giả! Chúng nó vào các tài khoản thật, copy ảnh, nhưng do không click vào ảnh nên Facebook chỉ hiển thị cái thumbnail bé xíu, nếu click vào ảnh để load phiên bản đầy đủ thì hình đại diện sẽ lớn hơn nhiều! Vì sao một cái thao tác ngu như vậy vẫn cứ lặp đi lặp lại từ năm này qua năm khác mà đám lưu manh không biết tự nhận ra mà sửa chữa!? Đơn giản là vì chúng nó mỗi ngày thao tác hàng trăm profile giả, không có thời gian để mà làm giả cho kỹ càng đâu!

Sự việc chưa dừng lại ở đó, Việt Nam mà, có hàng ngàn vạn kiểu hội nhóm lưu manh khác nhau, mỗi nhóm có một cái mind-set, một kiểu ngôn từ khác nhau! Rất thường khi, ta thấy lưu manh này bày mưu lưu manh kia, lưu manh kia tính kế lưu manh nọ, và vô số những phản ánh qua lại như trong cái kaleidoscope – kính vạn hoa giữa những cái não trạng đều bệnh hoạn giống nhau như thế! Thằng nào cũng “ta biết”, “ta đúng”, “ta thông minh”, cùng một loại “thiểu năng trí tuệ” như nhau mà thôi, nhưng sự lưu manh ngu xuẩn nó được “đòn bẫy” lên qua nhiều cấp! Nếu không có “chính danh”, không có tinh thần pháp trị cao độ, thậm chí là hà khắc, thì không trị được bệnh đâu, vì bệnh đã “di căn”, đã ăn vào đến tận “cao hoang” rồi, những cái “tâm” đã đến mức ung nhọt, thối rữa, vô phương cứu chữa!

plo.vn – Tà đạo ‘Thiên Triều Nam Quốc’ ở Bình Thuận – Bài 2: Giăng bẫy thông tin, thao túng tâm lý

mxh

| Categories: social-media, Vietic | Tags: ,

Một bức ảnh rất có tính biểu tượng! Nghi phạm có vẻ như bị cận thị nặng, cách cỡ 120 mét vẫn bắn trượt, dù chỉ trượt một vài cm. Ông Trump xem như cao số, và mật vụ Mỹ như thường lệ, phản ứng chậm chạp và rườm rà. Nhân sự việc nói về sự khác biệt của mật vụ Mỹ và mật vụ Nga. Mật vụ Mỹ, trông hầm hố từ cơ bắp cho đến trang bị, từ gọng kính đen cho đến gương mặt nhìn rất là “ngầu”! Nhưng người có kinh nghiệm nhìn vào là thấy, để có được vẻ ngầu đó là họ phải tập luyện rất nhiều, nhiều đến mức đã trở thành “nô lệ” cho cái “thần thái” đó từ lâu rồi, “ngầu” nhưng thực ra éo có sức sống, nhìn rất “plastic”, như đa số những gương mặt trên mạng xã hội hiện nay vậy! Cái chữ “nhựa – plastic” nói lên sự đơ cứng về thể xác lẫn xơ cứng của tâm hồn! Bạn nhìn các vệ sĩ của tt. Putin mà xem, họ mới thật sự có sức sống!

Như thủ tướng Hungary – Fico, người cũng vừa mới bị bắn xong, nhận định: các phe phái bây giờ hiếm khi trực tiếp nhúng tay vào vụ việc, nhưng họ kích động, bày mưu, dẫn đường cho người khác làm, mà số lượng những thằng khùng, điên bị xúi bẫy bởi MXH bây giờ thì vô số, những người từ lâu đã bị MXH khoét rỗng về phần hồn, trong một phút giây bột phát hành động để cảm thấy mình được làm người “có giá trị”! Qua vụ việc thấy chính trị Mỹ nó giống hệt mạng xã hội Việt Nam, suốt ngày nói chuyện gái gú, nhưng thoắt một cái, bỗng dưng “biến hình – transfigurate” trở thành chính chuyên, đường hoàng như đúng rồi vậy! Hoặc kiểu giống hệt đám ngáo làm clip, viết bài ca tụng Minh Tuệ, am hiểu Phật pháp này nọ, hôm sau post ảnh khoe bikini và du lịch sang chảnh, cũng thản nhiên như không vậy!

tuoitre.vn – Những khoảnh khắc ‘rất Trump’ trong vụ ám sát bất thành

cccd, 2

| Categories: cs & it, social-media

Smart-card – thẻ chip là gì? Ngày xưa đơn giản là một cái thẻ nhớ lưu trữ thông tin, ngày nay là một cái máy tính thực sự, có CPU, RAM, ROM… được tích hợp trên một cái thẻ, chức năng là mã hóa và giải mã! Có nhiều phương pháp mã hóa khác nhau dùng được với smart-card, phổ biến là Private/Public keys (nhưng cũng có thể là những phương pháp khác). Smart-card là phương tiện để lưu trữ những cái keys – khóa này, không cho người khác đọc được! Muốn đọc phải xẻ con chip ra và kết nối vật lý với các mạch bên trong! Vì lý do đó nên từng có loại smart-card bên trong có chứa khí cháy (khi tiếp xúc với không khí), xẻ con chip ra là nó sẽ bắt cháy, hũy chip! Cũng vì đó mà đám tội phạm đã tìm cách xẻ con chip bên trong hộp chân không để nó không cháy!

Dữ liệu gởi vào cho smart-card mã hóa/giải mã, xong gởi ra trở lại, không bộc lộ key ‘B’ lưu bên trong. Nhưng do kích thước vật lý như thế nên thẻ chip chỉ có khả năng xử lý tối đa vài KB dữ liệu một lúc, không có khả năng thao tác đến MB, GB. Nên thực ra khi dùng smart-card, người ta chỉ xác minh một lần đầu, nếu xác minh đúng, các ứng dụng (các bên tham gia kênh thông tin cần mã hóa) sẽ dùng một key khác là ‘C’, và thường là xài một phương pháp mã hóa khác, để xử lý cho nhanh lẹ với lượng dữ liệu lớn, chứ không thực sự dùng đến cái key ‘B’ lưu trong chip. Cứ như thế, định kỳ key ‘C’ sẽ được thay đổi để bảo đảm an toàn, và key ‘B’ có vai trò mã hóa, bảo vệ key ‘C’ khi trao đổi, phân phối ‘C’ giữa các bên tham gia kênh thông tin!

Mã hóa Private/Public keys là gì? Bộ CA sẽ cấp cho mỗi người một mã công khai – public key ‘A’, lưu công khai trên web, ai cũng đọc được, và một mã bí mật – private key ‘B’, lưu trong smart-card – CCCD. Mã hóa Private/Public key có tính 2 chiều: dữ liệu đã được mã hóa bằng public key ‘A’ thì chỉ ai có private key ‘B’ mới giải mã được. Chiều ngược lại cũng đúng, dữ liệu đã mã hóa và có thể giải mã thành công nhờ public key ‘A’ thì xác nhận là chỉ có thể được mã hóa, gởi đi từ người có private key ‘B’ chứ không thể là ai khác! Việc này được gọi là ký – sign, và đó là lý do tại sao Private/Public keys vừa được dùng để mã hóa/giải mã (encrypt/decrypt), vừa được dùng để ký xác minh (sign, authenticate). Muốn xác minh chính chủ thì làm thế nào?

Đầu tiên ứng dụng sẽ yêu cầu thẻ chip mã hóa một thông điệp ngắn, ví dụ như “Are You ABCD?” dùng private key ‘B’, rồi gởi đến trang của BCA yêu cầu xác minh, nếu giải mã bằng public key ‘A’ trả về đúng chuỗi “Are You ABCD?” thì xác nhận đây chính là người có số CCCD là ABCD, cũng là người sở hữu khóa công khai ‘A’ và khóa bí mật ‘B’. Những điều này tương đối đơn giản, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ ràng, ngay cả người làm trong ngành CNTT đôi khi đọc cũng thấy hoang mang! Nói ngắn gọn là: mã hóa bằng khóa ‘A’ thì chỉ là… mã hóa, nhưng mã hóa bằng khóa ‘B’ thì gọi là ký – sign, và đây là chữ ký an toàn, không ai khác ngoài người sở hữu khóa ‘B’ có khả năng như thế! Vì sao mã hóa Private/Public keys có khả năng kỳ diệu đến vậy!?

Mã hóa Private/Public keys, cụ thể là ‘phiên bản’ RSA phát minh năm 1977 bởi Ron Rivest, Adi Shamir và Leonard Adleman được xem là một thành tựu lớn trong ngành Khoa học máy tính. Đi sâu vào chi tiết thì có nhiều chuyện phức tạp, nhưng ý tưởng chung đơn giản đến nỗi hầu như ai học hết cấp 3 cũng đều có thể hiểu được! Public key ‘A’ chính là tích của 2 số nguyên tố rất lớn A = a x b, nếu chỉ biết A thì rất khó tìm ra a và b, do năng lực của các hệ thống máy tính hiện hữu không đủ để giải bài toán khai triển lũy thừa này! Mà sao lại nói nhiều về chuyện thẻ chíp và mã khóa Private/Public keys như vậy!? Ở các nước như Trung Quốc, xác minh danh tính online được xem là dịch vụ cơ bản cung cấp cho toàn dân! Ngược lại, ở một số nước như Mỹ…

Việc xác minh (ví dụ như SSL) là khá tốn kém và phải trả một số tiền hàng năm (tiền này là trả cho nhân viên đi xác minh, cũng phải trả cho cả bảo hiểm). Còn ở ta thì… không biết chắc là loại nào, các bạn biết rồi đấy, liên quan đến các vấn đề kỹ thuật thì BCA thông minh vô cùng, họ hoàn toàn không dốt chút nào! Còn khi ta cảm thấy họ “dốt”, khi mà khi ngôn từ cứ nhộn nhạo cả lên, thì chính là… họ ỡm ờ như thế! Như luật PCCC mới, muốn tìm loại vật liệu chống cháy thỏa mãn yêu cầu của BCA thì hơi khó á, mời họ cafe thì họ sẽ chỉ cho, rồi ai bán các loại vật liệu PCCC đó!? Chỉ có ở VN mới có tình trạng dùng thông tin như “hàng hóa”, nên nhiều việc nó cứ trầy trật! Trong khi nhu cầu xác minh chính danh, chính chủ là vô cùng bức thiết!

Nhưng ‘chính danh’ theo em là một cuộc chiến còn khó hơn Một mình chống lại Mafia – Bạch tuộc, nói theo ngôn ngữ bộ phim truyền hình Ý phát hành những năm 80. Vì con “bạch tuộc” này nó vô hình vô ảnh, nó không phải là một cá nhân, phe phái, một tầng lớp hay tổ chức cụ thể nào, mà nó là cái tính “đa nhân cách” của người Việt: luôn có muôn ngàn bộ mặt khác nhau, luôn rình mò la liếm, luôn “ta đây biết rồi”, cứ hở ra là giở trò lưu manh vặt! Như vụ chính chủ với số điện thoại đó, nói tới nói lui rồi đâu lại vào đấy, có làm được đâu, nhu cầu ‘ám muội’ của số đông nó quá lớn mà! Vạn sự khởi đầu nan, chỉ cần đặt được viên đá “chính danh” đầu tiên, khi nền tảng kỹ thuật đã vững rồi thì đến một lúc, người ta có muốn gian cũng không được!

gazyr

| Categories: history, Russian

Facebook nhắc ngày này năm trước… Những cái ống gắn trên ngực áo choàng Cossack là gì!? Nguyên gốc ngày xưa thời còn xài súng nạp đạn từ đầu nòng (muzzle loading) những cái ống đó gọi là “Gazyr”, được làm bằng gỗ, ống sậy, chứa sẵn thuốc súng và đầu đạn, được thiết kế để không bị ướt khi trời mưa, tuyết, và để có thể nạp đạn nhanh từ trên lưng ngựa!

Những ống này cũng có chức năng như một loại giáp nhẹ bảo vệ ngực! Đến khi đạn hiện đại xuất hiện, chúng mất đi vai trò cũ, được chuyển sang dùng làm ống đựng thuốc lá, hoặc trở thành vật trang trí đơn thuần và được làm rất cầu kỳ, tinh xảo! Đồ vật của hơn 500 năm trước vẫn còn lại đến ngày nay, một dạng skeuomorph – “ruột thừa”!