walrus pull

Ngày xưa, khi kayak hãy còn là công cụ “săn bắt hái lượm” ở đảo Greenland. Nói kayak xuất phát từ Greenland không hoàn toàn đúng, nhưng để đơn giản hoá vấn đề, tạm chấp nhận như thế. Ngày xưa, những người đàn ông “da đỏ” dùng kayak đi săn hải cẩu (seal), hải mã (walrus). Đây là những loài động vật lớn, nặng từ vài tạ cho đến vài… tấn. Họ ngồi trên xuồng, phóng lao vào những con vật khổng lồ ấy, chúng sẽ không chết ngay đâu, và sẽ kéo mũi lao cùng chiếc xuồng đi cho đến khi kiệt sức, không cần phải nói, đó là một cuộc chiến sinh tồn thật sự.

Những “kayaker” sẽ xoay ngang chiếc xuồng lại, tìm cách dìm xuồng xuống nước để làm tăng sức cản, làm con vật mau kiệt sức. Đôi khi, những con vật sẽ kéo chiếc xuồng lật, xoay, lòng vòng như chiếc lá… trong khi người chèo vẫn phải ngồi vững trong xuồng. Ngày nay, người ta không còn săn hải cẩu, hải mã nữa, 5 người đàn ông khoẻ mạnh đứng trên bờ, dùng một sợi dây để “giả lập” lực kéo của con hải mã, thử thách người chèo làm sao vẫn giữ vững được trên xuồng. Haiza, xem ra kỹ năng của kayaker hiện đại chẳng là cái gì so với ngày xưa, xem video dưới đây sẽ rõ.

tiểu tư sản

Tất cả mùa xuân rộn rã đi,
Xa xôi người có nhớ thương gì?
Sông xưa chảy mãi làm đôi ngả,
Ta biết xuân nhau có một thì…

Sáng 4h30 thức dậy, chạy một vòng quanh hồ Xuân Hương, rồi về ghé cafe Tùng sau lưng chợ Đà Lạt. Bà chủ quán tinh ý, thấy mình vào là đổi sang nhạc Pháp: J’ai quitté mon pays, J’ai quitté ma maison các kiểu, ngồi một lúc là các thành phần tri thức, nghệ sĩ vườn của Đà Lạt sẽ tụ họp về đây, tám chuyện trên trời dưới đất! Haiza một thời tự thấy mình cũng “petite bourgeoisie” – tiểu tư sản kinh!!!

nắng chiều rực rỡ

Một đôi lần, đi dã ngoại, bạn tôi hay than phiền: sao cảnh mình chứng kiến nó đẹp thế, nó sinh động như thế, mà chụp về post lên Face lại thấy cũng bình thường, thiên hạ chẳng ai thấy đẹp!? Quan tâm ảnh đẹp làm gì, ảnh ọt thì nó chỉ tới như thế thôi! Mình đâu có phải nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp, mà cũng không có rảnh để làm chuyện đó!

Và có những người chỉ sống trong “thế giới phẳng 2D” nên họ chỉ thấy như thế! Họ đâu có ở ngay tại đây, ngay lúc này, trong thế giới n-D, hàng ngàn chiều – kích khác nhau, nhìn thấy chiều sâu của cảnh vật, cảm nhận, sờ mó, nghe, ngửi… Đã bảo là: trăm nghe không bằng một thấy, trăm thấy không bằng một sờ, trăm sờ không bằng một… đã bảo rồi mà ko tin!

nam định

Chuyện chẳng “hay ho” gì, nên bây giờ mới kể… Năm đó, đi thăm nhà thờ Chính toà thành phố Nam Định xong, định đi tiếp về Phát Diệm gần đó, thấy có quán cafe nên tấp vào ngồi nghỉ một lát. Trong quán có 3 cô gái, 1 cô rất trẻ, xinh và ăn mặc rất thời trang (đây rõ ràng là một con “chim mồi”), hai cô kia trông có vẻ già dặn, trãi đời hơn tí. Ngồi một lúc, nói một vài câu là hiểu ngay họ định rủ mình đi đâu rồi!

Nhưng mà nhỏ nhẹ, lịch sự và khéo vô cùng, chèo kéo, nài nỉ, khéo và ngọt, ấy thế nên mình… lại không nỡ xẳng giọng. Sợ thì không sợ, nhưng thừa hiểu cái bẫy giăng ra có thể sập xuống bất cứ lúc nào! Đi thì bị níu lại, nhất định không cho đi, nên cũng đành phải nhỏ nhẹ, pha lẫn với khôi hài: Nàng buông vạt áo anh ra, Để anh đi chợ kẻo mà chợ trưa. Cô gái trẻ cười khì khì: em tha cho anh đấy! kaka

sapa – 2

Bữa sáng đầu tiên ở Sapa, chưa chụp được bức ảnh nào thì đã ngã dập mặt, bể cái ống kính! Lò mò tự tháo ra, bên trong gãy 2, 3 chi tiết, “tài lanh” một hồi (dùng keo con voi) ráp lại thì vẫn chụp được ảnh như này! Về SG, đem vô chính hãng, hãng bảo phải gởi đi Sing, tiền sửa + tiền ship = tiền ống kính mới, thôi để vậy xài luôn, vẫn xài tốt đến giờ, nhưng phải “hiểu” nó, phải có “mẹo” một chút…

vận động

Từ 10, 15 năm trước, tôi đã có nhận định rằng sức khoẻ thể chất và đặc biệt là sức khoẻ tinh thần người Việt có vấn đề, 70~80% người Việt có biểu hiện bệnh lý thần kinh, thể nặng hay nhẹ, dạng này hay dạng khác! Nguyên do sâu xa nằm ở tầng văn hoá, thiếu chiều sâu, thiếu hiểu biết, chia xẻ giữa người và người, thiếu khả năng xây dựng giá trị cộng đồng. Cộng với sự thiếu vận động thời gian dài dẫn đến tâm hồn và cảm xúc xơ cứng! Không có đủ kiên nhẫn tìm hiểu vấn đề gì cho thấu đáo, ai nói gì cũng tin, sẵn sàng nghe theo bất kỳ sự xúi dục vớ vẩn nào! Lật lại vụ “cha chơi đùa với con bị giết chết” mới thấy đó là cả một thế hệ bị “côn đồ hoá”! Cái “chấp ngã” quá lớn: điều tôi thấy phải đúng, điều tôi nghĩ phải đúng…

Nên chỉ cần một câu nói, một sự xúi dục nhỏ nhất là sẵn sàng giết người! Để cho “tôi được đúng” thì điều tệ hại nào cũng làm! Từ anh tiến sĩ “học nhiều”, cho đến gã xe ôm “học ít”, cái sự “chấp ngã” đều lớn như nhau, lớn đến mức ngoài “cái sự đúng của tôi” ra, chẳng còn gì quan trọng hơn nữa, những cái tôi hoang tưởng, méo mó, bệnh hoạn! Cùng với truyền thông hiện đại, khi công nghệ đã trang bị cho mỗi người một cái màn hình be bé, thì sự nô dịch tư tưởng & tâm hồn đã bắt đầu. Cả XH mụ mị trong những chiêu trò nhảm nhỉ! Gốc rễ vấn đề quay về trong một chữ: vận động! Vận động thể chất, tinh thần, vận động mọi mặt, giữ cho tâm hồn được tự do, mạnh khoẻ, giữ cho mầm mống thiện lương sống bên trong mỗi người chúng ta!

Alexei Leonov

Phim tài liệu dài 1h về Alexei Leonov, không phải là người đầu tiên bay vào vũ trụ như Gagarin, nhưng là người thực hiện chuyến đi bộ trong không gian đầu tiên. Trong số những phi hành gia Sô viết, Leonov có lẽ là người sống một cuộc đời đầy đủ nhất, viên mãn nhất, đa tài, đa nghệ, về sau trở thành phó giám đốc của một ngân hàng lớn.

Con người ấy toát ra sức sống âm thầm nhưng mãnh liệt, sự khôn ngoan và điềm tĩnh. Sống qua tất cả những giai đoạn tồi tệ nhất của lịch sử, xuất thân từng là thành phần “kẻ thù của nhân dân”, 2 ngôi sao vàng trên ngực áo (2 lần Anh hùng Sô viết). 80 tuổi, người ta thấy ông khiêu vũ với những nhịp điệu sôi động như một chàng trai trẻ.

Xem thêm bộ phim Nga – 2017 về Alexei Leonov, The spacewalker – The Age of Pioneers

spalted wood

Một kỹ thuật xử lý gỗ mộc gia dụng, nội thất. Quan sát cái bình dưới sẽ thấy nó có những vân rất lạ, ko phải là “vân gỗ”, chúng hình thành do các loại nấm mốc “ăn” đi những phần gỗ xấu. Kiếm được những loại gỗ tự nhiên như vậy hơi khó, nên người ta nghĩ ra cách “tạo” ra chúng.

Chọn loại gỗ vừa phải, đừng tốt quá (gỗ quá tốt nấm khó ăn), bỏ vào bịch hay thùng kín (nhưng ko kín quá), thêm vào một chút giấm hoặc bia, cất nơi tối, ẩm thấp… Sau một vài tháng, các loại nấm mốc sẽ ăn bớt những phần gỗ “yếu”, tạo nên các loại vân như trong hình!

Cardan grille

Lưới Các-đăng, Cardan grille: Trò chơi thời cấp 2, học lóm được từ một cuốn sách Toán học vui nào đó quên mất, là kiểu mã hoá “đơn giản” mà tôi và mấy thằng bạn hay viết / gởi cho nhau, cách thức hoạt động như sau: lấy một miếng bìa (vuông), kẻ lưới 8×8, 10×10, hay kích thước tuỳ ý đục một số lỗ trên miếng bìa. Thông điệp được viết vào các ô đục lỗ, mỗi ô một chữ cái, khi đã hết ô thì xoay miếng bìa 90 độ và tiếp tục viết vào, cứ như thế, xoay tiếp 90 độ, 180, 270 độ. Nếu kích thước miếng bìa là 16×16 thì khoá mã hoá có chiều dài xấp xỉ 16×16/4=64 bit, hơi yếu theo quan điểm của Computer Science hiện đại. Haiza, nghĩ lại, tất cả những gì tôi học khi nhỏ… đều mang 1 cái não trạng, tư duy thời chiến!

Dù các thông tin chưa giải mật, nhưng có bằng chứng để nghĩ rằng, quân đội VN trong chiến tranh, vì thiếu các phương tiện điện tử tính toán tinh vi, hiện đại, đã sử dụng phương pháp mã hoá “đơn giản, căn bản nhất”: OTP – one time pad. Như chúng ta biết, phương pháp mã hóa dùng khóa ngẫu nhiên có chiều dài bằng văn bản – OTP đã được Vladimir Kotelnikov (LX – 1941) và Claude Shannon (Mỹ – 1945), độc lập với nhau, chứng minh toán học là an toàn tuyệt đối, không thể giải mã!

kerosene stove

Những năm đầu 8x vẫn còn là bếp củi, giữa 80 bắt đầu xài bếp dầu, sang 90 mới có bếp ga, một thời người ta gọi là “chất đốt”. Bếp dầu nó có cái mùi đặc trưng, ngửi biết ngay, hàng ngày cứ đầu giờ trưa, cuối giờ chiều là lại ngửi thấy cái mùi ấy, riết nó thành cái “phản xạ có điều kiện”.

Vingt ans après – 20 năm sau. một lần lang thang trên đường phố Sài Gòn, lại tình cờ ngửi thấy cái mùi bếp dầu nhà ai đó, thế là cái “phản xạ có điều kiện” kia nó tự động kích hoạt: cảm giác đói !!! Cái cảm giác đói bụng “kinh niên” của 20 năm trước, cứ mỗi lần ngửi thấy cái mùi bếp dầu ấy!

march of the Preobrazhensky regiment

Hành khúc trung đoàn Preobrazhensky, đội ngự lâm quân đầu tiên của Peter – the Great. Lời bài hát nói rõ lịch sử hình thành trung đoàn, từ ngày còn là những cậu bé chơi trận giả đến khi trưởng thành. Một dân tộc mạnh khoẻ phải có thứ âm nhạc khoẻ mạnh. Haiza, nghĩ đến những thứ “nhẽo” Việt đương đại, haiza, lại thở dài, ko thể gọi là “nhạc” được, chỉ có thể gọi là “nhẽo”!!!

gs đặng đình áng

Tôi có số được gặp nhiều nhân vật hàn lâm tầm cỡ, nhưng không học hỏi được gì nhiều, bản tính ngu muội, cứng đầu, lại thêm tuổi trẻ nông cạn… nên thôi, đành vậy! Thầy của tôi, dù chỉ học với ông khoảng một năm ĐH. Nhiều người biết thầy Đặng Đình Áng là một trong những GS Toán hàng đầu VN, ông còn là chú ruột của nghệ sĩ piano Đặng Thái Sơn, cả một gia đình, một dòng họ tài hoa! RIP!

breath-taking

Nói thật là, leo lên đây, đỉnh “Pháo đài”, đảo Cát Bà, khoảng 5h chiều, mặt trời đang lặn, lên là đã thấy mấy chục anh chị toàn Tây, như mấy con khỉ bu trên cục đá, im lặng hoàn toàn, thẫn thờ ngắm hoàng hôn, ko ai phát ra tiếng động nào! Như tiếng Anh gọi là “breath-taking” hay là “jaw-dropping” ấy, quả đúng là như thế! Dĩ nhiên là tôi hoàn toàn chia xẻ cái cảm giác “trên đỉnh bình yên”, nhưng ko thích hiệu ứng bầy đàn, thế nên chụp vài kiểu rồi xuống!

áo bà ba

Chuyện hơn 20 năm trước, suốt đêm viết luận văn tốt nghiệp, là LVTN điểm 10 tuyệt đối, không làm tròn, duy nhất trong suốt lịch sử ĐH KHTN hai mươi mấy năm, tính đến thời điểm đó. Ngày nào cũng “thắp hương cầu nguyện” sao cho đừng cúp điện, chương trình chạy trên cái máy Pentium 5, liên tục hơn 10 ngày mà vẫn chưa tính toán ra được kết quả, cần phải có số liệu để bỏ vào luận văn đem in.

Điếu thuốc Bastos xanh rẻ tiền luôn có trên tay, viết mãi, viết mãi mà chỉ có 40 trang, mà mình thì nhất quyết không xài các chiêu “gian lận” như phóng to cỡ chữ, giãn chữ, giãn dòng… để cho văn bản in ra được nhiều trang hơn. Sáng mệt quá, ra quán trước ngõ, gọi ly cafe, ngồi một mình, nghe được bài này, lần đầu tiên… Tôi nhớ ai bên dòng nước xanh, người áo trắng đi bên hàng dừa, người yêu tôi mong chờ…

What is a youth?

What is a youth? Impetuous fire. What is a maid? Ice and desire. The world wags on! A rose will bloom, it then will fade, so does a youth, so does the fairest maid. Comes a time when one sweet smile, has its season for awhile, then Love’s in love with me. Some may think only to marry, others will tease and tarry, mine is the very best parry, Cupid he rules us all. Caper the caper; sing me the song. Death will come soon to hush us along. Sweeter than honey and bitter as gall. Love is a past time that never will pall. Sweeter than honey and bitter as gall. Cupid he rules us all!

csardas

Csardas (vũ khúc Hungary), nhạc khúc tuổi thanh xuân, một thời mà bạn đọc ra trên gương mặt cô ấy, cùng một lúc, nhiều loại cảm xúc khác nhau. Nàng đang ở đó, mà cũng vừa ko có ở đó, cô gái… đến từ hôm qua!

Le temps du muguet

Il est revenu le temps du muguet, comme un vieil ami retrouvé. Il est revenu flâner le long des quais, jusqu’au banc où je t’attendais. Et j’ai vu refleurir, l’éclat de ton sourire, aujourd’hui plus beau que jamais.

Le temps du muguet ne dure jamais, plus longtemps que le mois de mai, quand tous ses bouquets déjà seront fanés. Pour nous deux rien n’aura changé, aussi belle qu’avant, notre chanson d’amour, chantera comme au premier jour.

Il s’en est allé le temps du muguet, comme un vieil ami fatigué, pour toute une année pour se faire oublier. En partant il nous a laissé, un peu de son printemps, un peu de ses vingt ans, pour s’aimer pour s’aimer longtemps.

sông rộng đường dài

Cả bài dài nhõn 1 câu nghe được (face gợi nhớ 2 năm, hạ thuỷ chiếc Serene – 3): Nhìn về tương lai mà thấy như… sông rộng đường dài