tương lai xa xôi tuyệt vời

Thử tưởng tượng, đến một “tương lai xa xôi tuyệt vời” nào đó, nhân loại bị chia thành… 2 loại: một loại có cấy chip, và một loại không! Và để phân biệt, nhanh chóng nhận ra “đồng loại” ngay từ xa, thì loại có cấy chíp sẽ cạo tóc nửa đầu, giống như người Mãn vậy, còn loại không gắn chip để tóc tự nhiên! Việc tích hợp một chip A.I. vào não bộ giúp cho loại có chip có thể đạt được những khả năng ưu việt hơn: đừng nói là tốc độ tìm kiếm thông tin, suy nghĩ nhanh hơn, đến cả làm việc, lên kế hoạch cũng có nhiều lợi thế hơn hẳn so với loại không có chip. Đương nhiên, không gắn chip chính là… một sự lựa chọn, khi dân số đã lên đến mức nhiều chục tỷ…

Tài nguyên thiên nhiên cạn kiệt, địa cầu biến thành nơi không sống được. Có chip để làm gì khi không thể thở được một hớp không khí trong lành, không thể có nổi một giây phút bình yên nội tại? Loại có chip, ai nấy đều luôn cố nâng cấp chip của mình hòng đạt được lợi thế cạnh tranh, thậm chí cố ép xung, chạy nhanh đến mức nóng cháy! Loại không gắn chip, khi tự mình lựa chọn như vậy, thì đã hiểu rằng, bản chất của yên ổn, hạnh phúc là trong quan hệ giữa người và người, xã hội mà ai cũng “khôn” như vậy thì đương nhiên sẽ không còn chỗ cho sự thông hiểu, thấu cảm! Khi dùng chữ “khôn”, vẫn sẽ có rất nhiều người nghĩ là… khôn thật!

Với loại có gắn chip, lâu ngày biến thành phụ thuộc vào chip, không chỉ năng lực của não bộ bị thoái hóa vì đã có chip làm việc thay, mà khả năng suy nghĩ, hành động đều bị chi phối bởi máy móc, các khả năng cảm nhận, thông hiểu, phối hợp xã hội bị bóp méo, biến dạng nghiêm trọng, đến một lúc có còn là “người” không (hay là “ngợm”) vẫn chưa thể khẳng định! Không nói đâu xa, ngay trong xã hội ngày nay, những thành phần mà nền tảng sống không vững vàng, bị MXH xui khiến, “cái tôi” bên trong bị bóp méo đến mức bệnh hoạn, phi nhân tính, những loại đó nhiều không kể xiết! Bài nhạc Nga, Prekrasnoye daleko – Tương lai xa xôi tuyệt vời!

Passacaglia

Sáng sớm cuối tuần, làm cuốc xe đạp chừng 20km, tiết trời mát mẻ, nền nhiệt độ thấp dưới 20°C… rất sảng khoái! Cuộc sống thường nhật, ở một SG nóng nảy, chật chội, thêm vào đó là cái MXH bắng nhắng, thừa rác rưởi nhưng thiếu sự tự phản ánh, thật không có nhiều dịp để có thể self-reflection. Hiếm khi đạt đến một trạng thái tạm gọi là “thư giãn sâu” như vậy, tâm trạng như được truyền tải qua khúc nhạc nhỏ Passacaglia. Passacaglia, tiếng Tây Ban Nha, vốn gốc nghĩa như passage trong tiếng Anh.

the second waltz

Chương trình âm nhạc cuối tuần, trở về với những giai điệu Nga, Dimitri Shostakovich, điệu valse số 2, nhạc phim Thê đội số 1… “Vấn đề” với Điệu valse số 2, Shostakovich là trong nguyên tác, dùng saxophone làm âm chủ đạo, cái âm trầm của nó không được sinh động cho lắm…

facebook.com / reel / 1363747395386762

Nên tôi không hình dung được hết sự hoành tráng, lớn lao của giai điệu những lần nghe đầu tiên. Chỉ trong một tông cao thì cái thuộc tính Nga mới nghe ra rõ ràng, và như lẽ thường, âm nhạc tức là dùng sự rung động ở thế giới này để hình dung về một thế giới khác…

Kogda my byli na voyne

Thế là cuộc chiến đã bước sang năm thứ 11, những người thanh niên đã mọc nhiều râu hơn, trông già dặn, cứng cáp hơn trước. Người Nga là một kiểu giống như… pitbull hay rottweiler vậy, đã cắn vào rồi là không nhả ra đâu!

Hãy nghe, xem và cảm nhận, như thế nào là loại âm nhạc của một dân tộc khỏe mạnh, một dân tộc “trên lưng ngựa”! <3 Haiza, nghe rồi nghĩ đến những thể loại chỉ có thể gọi là “nhẽo” (éo phải là nhạc) của cái giống Vịt.

Shiawase no toki

Chút âm nhạc nhẹ nhàng thư giãn cuối tuần… Khi tôi 20 tuổi, rất là thích ca khúc Nhật Bản này, “Shiawase no toki – Thời gian hạnh phúc”! Lúc đó, dù chỉ mới nghe phiên bản lời Việt mang tựa đề “Chỉ còn mình anh” ( Thôi mình xóa cho nhau niềm đau cơn hận, Để thuyền lòng nhẹ sang ngang… Mối tình đầu, lấp chôn sâu khi em qua cầu làm hành trang ta tiễn nhau, Biết rằng đời sẽ quên mau…) nhưng đã biết đây rõ ràng không phải là nhạc Việt! Không thể nói đây là một cái lời dịch tốt, nhưng đẩy tempo – nhịp độ nhanh lên một chút, làm nhịp điệu trôi chảy – smooth hơn một chút…

Nó thành ra hợp trong tiếng Việt một cách kỳ lạ! Chúng ta thường hình dung về văn hóa Trung Quốc, Nhật Bản theo một cách chúng ta hay nôm na gọi là… “quân tử Tàu”, trong đó cá tính con người hiện ra, được trình bày lại, thường có vẻ lớn hơn một chút, trưởng thành hơn một chút, ra dáng vẻ “đại nhân” thấy rõ… Trong cách hình dung, mô tả này, thực chất có chút láu lỉnh, hàm ý là “không thật”! Chính là như thế, phản ánh một cái tâm thức nhược tiểu, mãi mà vẫn không chịu lớn, không định hình được tư cách, đây chính là nguồn cơn của mọi vấn nạn xã hội!

cuộc chiến thần thánh

Chương trình âm nhạc “cuối tuần”, bài hát “Svyashchennaya voyna – Cuộc chiến thần thánh”… Ngày mai, 9 tháng 5, như thông lệ hàng năm, người Nga tổ chức kỷ niệm 80 năm kết thúc Thế chiến 2, 1945 – 2025, và lần đầu tiên có sự xuất hiện của Quân đội nhân dân Việt Nam tham gia diễu binh trên Hồng trường. Như một sự “tình cờ” (phải chăng là tình cờ?) của lịch sử… Cách đây 80 năm, có một nhóm người Việt đã tham gia cuộc chiến này, tham gia bảo vệ thủ đô Moskva, phần lớn là người Nam Đàn, Nghệ An.

Ở hành tinh Nga, đây là bài ca duy nhất (không phải quốc ca) mà khán giả thường phải đứng nghiêm khi nghe, người Nga không ngần ngại gì tôn vinh lịch sử, xem nó như một kiểu nửa thần thánh, nửa tôn giáo: “Vùng lên hỡi quốc gia vĩ đại, đứng lên chiến đấu đến chết với bè lũ Phát-xít…” Chính vì có nhóm người này nên trong Tuyên ngôn độc lập mới viết được những dòng: “Một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng-minh chống Phát-xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do, dân tộc đó phải được độc lập…”

Và trong lúc đó, ở hành tinh Nga…

120 bpm

Nhìn chung là đã đi khá đều và đẹp, nhưng mà cái nhịp chậm lê thê phát chán… người Nga thường đi với tempo – nhịp là 120 bpm – beat per minute, trông vô cùng sinh động. Người Trung Quốc thường đi với tempo khoảng 100 bmp, chậm hơn chút, cũng rất là khí thế. Mà người VN toàn đi với tempo vừa chậm lê thê, vừa không chuẩn, đâu đó trong khoảng 85 ~ 90.

Xem clip thấy các bạn TQ phải cố tình kéo nhịp chậm lại cho khớp với các khối quân khác mà thấy tội! Haiza, đều và đẹp là một chuyện, nhưng nhịp là một cái gì đó rất căn cơ, thể chất kiểu này ngó bộ phải nhiều thế hệ nữa! Hãy xem & nghe clip để hình dung nhịp 120 bpm nó như thế nào nhé. Chương trình âm nhạc cuối tuần, Bài ca người lính – Ballad of a Soldier!

thorn birds

Một góc làng chài ven biển, không biết từ lúc nào đã xuất hiện một cái nhà thờ nho nhỏ cùng với một cộng đồng giáo dân be bé, lúc tôi sinh ra thì nó đã có ở đó rồi. Đó là những năm đầu 198x, lâu đến mức tưởng đã quên luôn khúc nhạc trong phim “Theme from the thorn birds – Tiếng chim hót trong bụi mận gai” này. Phim gì đâu mà mô tả chuyện tình ngang trái, vụng trộm không thể giấu giữa một cha xứ… cha Ralph de Bricassart và cô gái bé nhỏ mang tên Meggie, nhỏ đến mức giống như là Lolita vậy!

Nhạc và phim thì không còn nhớ mấy, nhưng điều tôi còn nhớ rất rõ là, trong cái xóm chài đó, khi truyền hình đang chiếu phim này, thì giáo dân nhiều người đã… đập TV! Nhiều TV bị đập nát đến không dùng được, mà tại thời điểm đó, TV là cả một tài sản! Không thể chấp nhận chuyện tình vừa trái cả đạo lý, vừa trái cả giáo lý như thế! :D Nét nhạc có phần đơn giản nhưng tươi sáng, đã di cư đến Úc đến cả mấy trăm năm rồi, nhưng chất nhạc dân ca Scotland và Celtic không lẫn đi đâu được!

Làm tôi nhớ đến một ông “tiến sư giáo sĩ” người đã dạy tôi hồi còn ở Đại học: đẹp trai như các anh chị ngồi đây, hay xấu trai như tôi, từ quan điểm xác suất thống kê thì… khả năng lấy được vợ đẹp là như nhau! Ông ấy lại tiếp tục: tôi khuyên các anh lo học hành đi, thời bây giờ đàn ông lấy vợ kém 10, 15 tuổi là việc tương đối bình thường, nên bây giờ đừng có tập trung quá nhiều cho việc yêu đương, luyến ái, hẹn hò làm gì, vì vợ tương lai của các anh, ngay lúc này, còn đang đi học mẫu giáo kìa! :D

Russophobia

Tinh thần “bài Nga” đã lên đến cực điểm, khoảng 30 ngàn lệnh cấm vận, và vô số chiêu thức bẩn khác, có những chiêu bạn không thể nào ngờ tới hay hiểu được, ví dụ như các video nhạc đỏ Nga – Xô viết trên Youtube đều bị xử lý lại, kéo cho nó chậm hơn chút xíu, thêm các loại tiếng bass ngu xuẩn vào, các phim Nga – xô kinh điển (ví dụ như phim: Bình minh nơi đây yên tĩnh”) đều bị xử lý lại làm mất đi tông màu tươi sáng ban đầu, tất cả là để làm cho thông tin trở nên u ám, mất đi cái tính tích cực, sinh động vốn có!

Đương nhiên những sự điều chỉnh này khá khéo léo để đa số khó nhận ra, nhưng người nghe, xem tinh ý là nhận ra ngay, có mấy ku cứ xào xáo mấy thủ thuật “âm thanh, ánh sáng” rồi cho rằng mình hiểu “điện ảnh và âm nhạc”! Nên văn minh hiện đại, là tự do ngôn luận gì chúng nó, toàn là thủ đoạn bẩn cả đấy! Mà thôi kệ, cứ để cho chúng nó hoang mang, dao động giữa hai cái thái cực Russophobia và Russophilia như thế! Chương trình nhạc Nga – Xô viết cuối tuần, bài ca quen thuộc: Ngày chiến thắng!

CMT11

Một cuộc cách mạng mới đã được manh nha ngay từ bây giờ, đã được trước đặt tên là “Cách mạng tháng 11”! Cái vòng xoáy như vậy, trí tuệ nhân tạo, máy móc ngày càng thay thế con người trong càng nhiều công việc, mà con người thì kỹ năng, trí tuệ có hạn, không theo kịp với máy móc, cái “tâm” lại nhiễu loạn không ngừng, sinh ra không biết bao nhiêu tệ nạn!

Cái vòng xoáy đó cứ quay càng lúc càng nhanh, đến một lúc không thể tự thoát ra được nữa thì một là tự hũy diệt, hai là… như mấy trăm năm trước, lại phải đi đập phá máy dệt thôi! Bấm nút RESET làm lại mọi thứ từ đầu, phân chia lại tài nguyên và tư liệu sản xuất. Cái vòng quay “hũy diệt và tái tạo” cứ thế luân hồi! Một bài ca, một niềm cảm hứng bất tận…

Mendelssohn

Chương trình âm nhạc cuối tuần, từ nhỏ là đã thích bản Violin Concerto này của Mendelssohn, nhạc của ổng màu sắc, nhưng trực tiếp, vừa đủ “đơn giản”, vừa có tính dân ca gần gũi, lại có dáng vẻ hiện đại đáng kinh ngạc, tất cả trong tưởng tượng của một đứa trẻ muốn sau này lớn lên… đi làm cướp biển, nhưng lại bị cuộc đời đẩy đưa trở thành biên trình viên! :D :V

Konarmeyskaya

Chương trình âm nhạc cuối tuần… nếu bầu chọn cho một ca khúc Nga-Xô điển hình, tôi sẽ chọn bài này, không phải vì là bài hay nhất, mà vì nó ngắn gọn, dễ thuộc, dễ hát, giai điệu hùng tráng: Konarmeyskaya – Hồng kỵ! Bài ca có phần nhạc và lời đơn giản lặp đi lặp lại: Nếu lần nữa chiến tranh nổ ra trên đất nước thanh bình này, thì khắp nơi nơi, từ Kuban cho đến Volga…

Lũ lượt tuôn chảy như là mưa đạn súng máy, chúng ta lại dắt ngựa của mình lên đường ra trận! Và mặc dù giai điệu nghe có vẻ hoàn toàn Tây phương như vậy, nhưng nghe kỹ có thể truy về nguồn gốc châu Á xa xưa, bài ca của thảo nguyên rộng lớn. Nhưng đương nhiên, chỉ qua một giai điệu mà nhìn thấu vài thế kỷ lịch sử không phải là điều mà ai cũng làm được.

như nguyện

Ca khúc: Như nguyện – Vương Phi, nhạc nền của phim “Tôi và cha ông chúng ta” (我和我的父輩 – Ngã hòa ngã đích phụ bối), 2021, phim nặng tính tuyên truyền, thích hay không thì tùy mỗi người. Phim tóm tắt một quá trình kéo dài 3 thế hệ, từ những ngày đầu “chinh chiến sa trường”, cho đến thế hệ con cháu, Trung Quốc chuyển mình từ một nước lạc hậu nhất…

Lên tầm hiện đại, lớn mạnh nhất thế giới! Truyền thông TQ đã bắt đầu dùng chữ “thịnh thế – 盛世“, như xưa từng nói “Khang – Càn thịnh thế”, thời đại thịnh trị của Khang Hy, Càn Long vậy. Không có con đường tắt nào, trừ khi tính cách quyết liệt đến mức điên cuồng như ku Nga, còn không thì “đi tắt, đón đầu” chỉ là ngôn từ của phường cường đạo!

niệm niệm bất vong

爱与恨的边际聚与散的别离
问你为何会在意直到现在还惦记
归去你还在我依赖身分开心回来
记得这份爱我们明白这就是爱

每当感觉自己受了伤
不辞而别逃去了远方
躲多久走多远算疗伤
不如回到相爱的地方

没有告别静默的离场
房间冰冷不再有暖阳
多想留住你我的时光
念念不忘等待爱回响

CMCN 4.0

Cách mạng công nghiệp đã tạo ra một tầng lớp vô sản thành thị mới. Bây giờ chúng ta đang chứng kiến ​​sự ra đời của một tầng lớp vô dụng vô cùng đông đảo. Khi máy tính ngày càng tốt hơn trong nhiều việc, khả năng rõ ràng là máy tính sẽ vượt trội hơn chúng ta trong hầu hết các nhiệm vụ và khiến con người trở nên không cần thiết. Và câu hỏi chính trị và kinh tế lớn của thế kỷ 21 sẽ là: chúng ta cần con người để làm gì, hoặc ít nhất, chúng ta cần rất nhiều người để làm gì? Hiện tại, điều tốt nhất chúng ta có thể làm là giữ cho chúng nó được vui vẻ bằng ma túy và trò chơi điện tử…

Nói rất sốc, nhưng rất đúng, chỉ nhìn xem gần gần quanh đây, thực trạng Việt Nam đã có phần giống thế, một bộ phận lớn xã hội đã bị rút mất phần hồn từ lâu rồi, những cái xác sống không hơn không kém! Sau một ngày vật vã từ khu chế xuất ra, làm những công việc chân tay siêu đơn giản, thì bắt đầu nhậu nhẹt, hát hò, lên mạng tìm đọc “tin tức”, những loại càng “giật gân”, càng “thỏa mãn” càng tốt! Chương trình âm nhạc Xô – viết đầu tuần… đôi khi vẫn băn khoăn tự hỏi có khi nào lịch sử đi một vòng lớn, và lặp lại những điều đã xảy ra cách đây hơn 125 năm!?

Ludmila Zykina

Chương trình âm nhạc… đầu tuần, một điệu valse chậm – Xe đưa thư tam mã, dân ca Nga, đây là một bản dân ca thực sự, không phải là một nhạc hiện đại vì quá phổ biến nên một cách tự nhiên, tự biến thành loại “dân ca mới” trong nhận thức của đại chúng. Tuy gọi là valse chậm, nhưng đoạn sau tempo được đẩy lên và bài ca chuyển sang một sắc thái khác.

Một thuộc tính của những bản nhạc hay là… tự nó chứa trong đó nhiều màu sắc đa dạng, phong phú, nhiều khi đối nghịch nhau, tùy người trình diễn lựa chọn cách thể hiện cảm xúc, khác với các loại nhạc dở, nhạc rẻ tiền… là chúng nó cứ đơn giản, thô thiển, đơn điệu, đến mức nghe như bị thiểu năng, trì độn vậy! Narodnyy artist – NSND Ludmila Zykina!

reverse polish notation

Trời mưa lâm thâm, kết thúc vòng đạp xe 50km cuối tuần như thường lệ, quán ven đường vọng ra bản nhạc, phải mất một phút mới nhớ ra được đây là nhạc của Scorpions: I climb the stage again this night, ‘Cause the place seems still alive, When the smoke is going down… Nhạc điệu có tâm trạng hồi tưởng rõ rệt: “When the smoke is going down”, smoke – khói này là nói về các hiệu ứng khói lửa, pháo hoa, hỏa thuật – pyrotechnic thường được dùng trên sân khấu trình diễn. Vâng, và khi lửa khói đã lắng xuống, sau những màn tung hô vạn tuế, vạn năng, và nhất là khi đã ra IPO (lên sàn Chứng khoán) thành công, thì Trí tuệ nhân tạo – AI, như chúng ta thấy hiện nay, còn chưa làm được toán lớp 1. Để biết được 9.9 hay 9.11 ai lớn hơn ai, thì phải lượng giá (evaluate) được biểu thức 9.9 – 9.11 > 0 có giá trị Đúng hay Sai, một điều mà máy tính làm được với Ký pháp Ba Lan ngược – Reverse Polish notation – RPN, đây là kỷ niệm khó quên của thời sinh viên.

Bài tập cuối môn CTDL1, điểm 10 tròn trịa hiếm hoi, vẫn là viết bằng Borland C++ 3.1, từ dấu nhắc lệnh, bạn gõ một biểu thức có độ phức tạp bất kỳ: (a + b) * (c – d) ^ e / ((f % g) * sqrt(h))… thì máy vẫn tính ra được kết quả đúng! Ký pháp Ba Lan ngược theo tôi, chỉ ở mức trung bình (thậm chí còn chưa tới mức trung bình) nếu nói về độ khó, nhưng ở mức rất cao về tầm quan trọng, nếu bạn muốn hiểu về cấu trúc dữ liệu, về cách sử dụng stack và heap… và về giao diện giao tiếp người-máy – human-machine interface nói chung. Nói một cách dễ hiểu thì, với con người, chúng ta nói “a nhân b”, nhưng để cho máy tính hiểu, thì ta phải nói “a b nhân”, đây là điều rất quan trọng, thứ tự các toán tử (operator) và toán hạng (operands). Nên các loại AI – LLM – Large language models, chúng chỉ lặp lại như con vẹt, một số quan hệ có tính thống kê giữa các cụm từ, thậm chí còn chưa có khả năng hiểu được cấu trúc ngôn ngữ đúng nghĩa!

Czardas – Monti

Khi đã bước qua ngưỡng 4x, những khoảnh khắc như vầy… sẽ không còn tới nhiều nữa, những điều rất thường gặp khi ta 20 và bớt dần theo năm tháng, khi mà mức năng lượng nội sinh của bạn bỗng dưng chợt nhảy lên một quỹ đạo mới, mọi thứ bỗng trở nên tuôn chảy, nhẹ nhàng, tự nhiên, tươi sáng. Khi mà người khác nhìn vào bạn mà cứ tưởng như người mất trí…

Đang nhìn xa xăm, cười vô lý, dường như vẫn đang ở đây, hay là đã ở chỗ nào khác?! Nên âm nhạc thực chất là sự vận động, âm nhạc không tách rời âm thanh, nhưng âm nhạc éo phải là âm thanh, cũng như tình yêu không tách rời tình dục, mà tình yêu éo phải là tình dục. Khi nhạc trưởng chỉ tay vào đồng hồ, nghĩa là thời gian đang hết, phải chảy nhanh hơn nữa!

test loa

Bản nhạc test loa… Mỗi khi có cái headphone / loa mới (chưa có cái nào công suất quá 15W) là tôi lại dùng một số bản nhạc để test, đầu tiên phải là bản này, âm thanh phần nhiều mid-range, tiếng bass phong phú. Nếu test kỹ thì phải dùng đến nhiều loại âm thanh khác nữa, chủ yếu vẫn là acoustic và cổ điển, từ cello cho đến flute.

Nhưng phải qua được bước đầu tiên đã, phải đúng là bản ghi âm do NSUT Đức Thuyết trình bày, đài Tiếng nói VN thu âm cách đây đã rất lâu. Âm nhạc không tách rời âm thanh, nhưng âm nhạc éo phải là âm thanh, ấy thế mà rất nhiều người vẫn hay lẫn! Tiếng trống Paranưng, luôn là một bản nhạc lôi cuốn và bí ẩn…

trên núi đồi Mãn Châu

Trên núi đồi Mãn Châu – On the hills of Manchuria! Trở lại một chút cái cái mood nhạc Nga, nếu nghe kỹ (và đọc lời) thì mới thấy rằng, bài ca là sự than khóc, cầu nguyện được ngụy trang (a mourning and praying in disguise), tác giả bài hát, nhạc sĩ Ilya Alekseevich Shatrov, đã có mặt ở đó, đã chứng kiến tất cả… là thành viên của băng nhạc Trung đoàn Mokshansky trong trận Phụng Dương (Mukden) với quân Nhật!

Chỉ 700 trong số 4000 người ban đầu của Trung đoàn còn sống sót sau trận chiến phá vòng vây, và băng nhạc thì… chơi nhạc để động viên tinh thần binh sĩ trong suốt thời gian chiến trận đó! Bài ca được viết sau đó để tưởng nhớ những đồng đội đã ngã xuống! Chiến tranh cũng đồng nghĩa là chết chóc, thương đau, chỉ là anh đối diện với nỗi đau như thế nào mà thôi… Bài ca trên nền clip phim Anna Karenina (2017).