Một trong những phim thanh xuân TQ tôi xem thích vô cùng… Phim cân bằng tốt giữa tính thực và tính kịch, giữa hiện trạng, hiện thực và sáng tạo, vị lai! Cũng giống như Tề Bạch Thạch khi nói về tranh vẽ vậy: “vẽ tranh vi diệu ở chỗ vừa giống vừa không giống, nếu quá giống tức là chiều theo thế tục, mà không giống thì là nhạo báng nhân gian…” Phim ảnh mà chỉ chăm chăm đi phản ánh thực tế một cách trần trụi, sống sượng, thô bỉ… thì chả khác nào những kiểu: giả gái, giả pede, giả tiếng, bắt chước, etc… giống như hài HL, kiểu hài mà tôi phải lấy ngón tay tự thọc lét thì mới cười được!

Sự phản ánh thực tế một cách thô bỉ, sống sượng cho thấy cái mà người Việt rất lạm xưng, gọi là “nghệ sĩ” thực chất chẳng có tư duy thẩm mỹ, sáng tạo gì, chỉ copy lại thực tại một cách thiểu năng, giống như tâm trí của đứa con nít 3 tuổi vậy! Sự sáng tạo, nếu hợp lý, vừa đủ, tinh tế sẽ cho thấy những chiều hướng phát triển của tâm lý, tâm hồn con người, qua đó phác họa nên đường hướng phát triển văn hóa xã hội, khi đó thể hiện được sự nhạy cảm, tài năng của người làm nghệ thuật! Đương nhiên cũng có loại “sáng tạo” quá đà, vẽ ra những thứ ngôn tình, hư ảo, không thực!

Phim có một trường đoạn rất hay: thằng con chơi thể thao gặp tai nạn, bị chấn thương, được các bạn cùng lớp đưa đến bệnh viện, trực tiếp phẫu thuật cấp cứu lại là… mẹ của thằng bé, làm bác sĩ tại bệnh viện đó! Bước ra từ phòng phẫu thuật, bà mẹ nói để trấn an những đứa trẻ đang lo lắng chờ đợi ở bên ngoài: “Lúc này, chúng ta nên tin tưởng vào khả năng hồi phục của bệnh nhân!” Và rồi, dường như chợt bừng tỉnh, thoát ra khỏi cái vai làm bác sĩ, trở về với cái vai làm mẹ, bà nói tiếp: “Ah, cô nói thế chỉ là do bệnh nghề nghiệp mà thôi!” Một trường đoạn thực sự rất hấp dẫn…

Phim thanh xuân hay ở chỗ, chính từ trong sự mơ hồ, không chắc chắn của lứa tuổi, cho phép người ta tạm đóng nhiều vai như một hình thức tự vấn, nhìn vấn đề từ nhiều hướng. Sự vận động nội tâm này làm nhân vật trở nên phong phú, trưởng thành! Nhiều người Việt cũng luân phiên “diễn” nhiều “vai” như vậy, nhưng thay vì suy nghĩ cho sâu xa để cho bản thân trở nên có chiều sâu, họ đã cố gắng tối đa mà chỉ đạt được một mớ ngôn từ hàm hồ, xàm xí, động cơ tối hậu chỉ là diễn để bịp người, TQ còn tế nhị gọi là “tiểu thông minh”, chứ nói thẳng ra chính là… lưu manh vặt, ngu xuẩn!