Với cái “tư duy nhân đạo”, bỏ các hình phạt “xúc phạm thân thể” như đánh roi đối với học sinh! Và thế là trong nhiều trường hợp, luật pháp đứng trước một lưỡng đề nan giải: hoặc là không thể phạt, hoặc là phải phạt tù… mà không có các hình thức trung gian. Nói gì thì nói, “tác động vật lý” vẫn có một sức cải tạo không nhỏ, trong nhiều trường hợp, không có cái “vật lý” này, chỉ giáo dục bằng “ngôn từ” suông sẽ hoàn toàn vô tác dụng. Nhẹ nhàng thì có thể bắt đi lao động công ích như quét đường, dọn vệ sinh.

Nặng hơn một chút thì có thể phạt đánh roi (caning), đây là loại roi nhỏ làm bằng mây, tre, thường chỉ gây vết thương ngoài da, không chạm vào gân cốt. Nặng hơn nữa thì có thể phạt đánh roi da (flogging), nặng hơn nữa thì phạt trượng (gậy gỗ lớn), nhưng 2 hình thức sau có thể gây tổn hại sức khỏe nghiêm trọng, từ lâu đã được bãi bỏ trên toàn thế giới! Nên chăng chia thành 3 giai đoạn trưởng thành, với một đoạn trung gian từ 15 đến 18 tuổi, thay vì chỉ có “thành niên” và “vị thành niên” như hiện nay!

Người VN thường bị bệnh… sĩ, mới đưa đi lao động công ích quét đường đã tự xem là một sĩ nhục lớn, không biết trốn vào đâu! Nhưng với kiểu dân trí như VN ngày nay, không cứng rắn làm sao thay đổi!? Như với Hải quân Hoàng gia Anh ngày xưa, hình phạt roi da (flogging) là rất phổ biến, trên lý thuyết, thuyền trưởng chỉ được quyền đánh đến tối đa 12 roi, nhưng thực tế, thường đánh hơn số đó rất nhiều! Nạn nhân thường không phản kháng vì… nếu kiện cáo lên trên, ra tòa án binh thì chỉ có phạt nặng hơn mà thôi!

Tất cả các nước phát triển trên thế giới đều đã trãi qua những giai đoạn như vậy: “một tay nắm tóc, một tay quất roi vào mông”! Với những trình độ dân trí khác nhau cần phải có những dạng hình phạt khác nhau! Chỉ đến khi xã hội đã có một quá trình (có thể hàng trăm năm), đã phát triển thành nề nếp văn minh, mới có thể cân nhắc loại bỏ dần những hình thức xử phạt không “nhân đạo” lắm! Dân trí vẫn như thời “công xã nguyên thủy” mà kêu gào “nhân đạo”, “xử phạt văn minh”, thật vô cùng quái lạ!!!