iải đua thuyền buồm trên sông Bến Hải, tổ chức năm 1973, không hẳn là đua, kiểu bây giờ gọi là 1 “regatta”. Đã nói VN là giống bị chứng amnesia, quên quá khứ, quên lịch sử trong nháy mắt, mới khoảng 40, 50 năm là đã nhìn những chiếc thuyền buồm giống như thứ gì xa lạ, exotic, đến từ nơi khác chứ VN không có! 😞
au một thời gian khá dài “lu bu” vì công việc, cảm thấy đã “ù lỳ”, “bất động” quá lâu, nên khởi động lại “bài test” thể lực cũ: đạp xe trong khoảng 6h từ Sài Gòn đi Vũng Tàu và chơi các loại thuyền nguyên ngày hôm sau: buồm, chèo, kayak, ván, monohull, catamaran, etc… đủ loại đủ kiểu! Cám ơn các anh em VTSA vì một ngày vận động tuyệt vời! 😀
|
|
|
|
Cảm thấy có sự tiến bộ rõ rệt về thể lực và sức bền, hành trình xe đạp Sài Gòn – Vũng Tàu chỉ mất đúng 5h 30′ thay vì hơn 6, 7 tiếng như trước, cảm giác như không phải cố gắng quá nhiều, chơi thuyền được nguyên ngày và cũng không cảm thấy “đuối” lúc cuối ngày như trước! 😀 Chỉ hơi tiếc là một ngày hơi ít gió, không “cảm” được nhiều hơn về lá buồm!
|
|
|
|
Biên giới ư, tôi chưa thấy nó bao giờ,
chỉ nghe nói rằng nó có tồn tại trong
tâm trí của một số người…
hía bên kia quảng trường, một tấm bảng chữ Hoa đề: 民天藥房 – Dân Thiên dược phòng, à thì ra là một tiệm thuốc bắc, cả dãy phố này, có đến 3, 4 tiệm như thế. Rồi chợt nhớ lại cái không gian này, một vài tiệm đề: “hiệu buôn X”, “hiệu buôn Y” (không dùng chữ “cửa hàng” hay “shop” như bây giờ). Một vài tiệm may, hiệu thuốc tây, một tiệm đóng giày, một tiệm sửa đồng hồ với những chiếc đồng hồ quả lắc vàng choé tinh xảo, phức tạp, lồng trong những chuông thuỷ tinh lóng lánh, sang trọng, thật là những “kỳ quan cơ giới” cuốn hút sự tò mò của một cậu bé đang lớn…
Tôi đang hồi tưởng lại 1 thành phố Đà Nẵng nhỏ xíu của gần 30 năm về trước, dans la chaleur immobile, la ville blanche
– thành phố trắng toát trong cái nóng bất động. Học sinh ríu rít tan trường ra về, bên hông nhà hát lớn, bức phù điêu làm từ những mảnh gốm ghép rườm rà, xấu xí, có 1 sân banh mini, các chàng trai trẻ cởi áo trắng mãi miết đá bóng. Cách chỉ vài chục mét có một thư viện cộng đồng nhỏ, đến tận bây giờ vẫn chưa biết là do ai lập ra. Có 1 thằng ôn con đang chăm chỉ đọc sách, thư viện bé xíu chỉ có độ 1, 2 trăm đầu sách, trong đó có cuốn dưới đây.
hững ngày lang thang ở thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh… thăm bãi cọc sông Bạch Đằng mà khi xưa Hưng Đạo Vương đã đánh bại quân Nguyên Mông. Lại có dịp thăm chiếc thuyền buồm “ba vát” dài khoảng 11 mét do nghệ nhân Lê Đức Chắn đóng sắp hoàn thiện. “Ba vát” là mẫu thuyền cổ truyền đặc trưng của vịnh Bắc bộ, sử dụng hai buồm cánh dơi.
|
|
|
Một “trãi nghiệm” rất lý thú khi trực tiếp tham quan chiếc thuyền buồm gỗ đang đóng còn nằm trên đà. Bác nghệ nhân Lê Đức Chắn ngoài 70 tuổi là một trong số những người cuối cùng còn lưu giữ được các kiến thức và kỹ năng đóng thuyền cổ truyền. Ít nhất, ta được biết rằng những kiến thức, kinh nghiệm này đã được bảo tồn được dưới dạng hiện vật và bản vẽ.
|
|
|
hiều người tập chơi buồm nhưng chưa hiểu rõ nguyên tắc vận hành của lá buồm! Không hiểu cũng chẳng sao, nhưng hiểu thì cảm và điều khiển buồm tốt hơn. Quy tắc vật lý chi phối lá buồm là nguyên lý Bernoulli (Bernoulli’s principle), phát biểu nôm na như sau: dòng chất lỏng / không khí chảy với vận tốc nhanh hơn sẽ tạo ra vùng áp suất thấp hơn so với dòng chất lỏng / không khí chảy với vận tốc chậm hơn. Ví dụ đơn giản đầu tiên của nguyên lý Bernoulli là cái súng phun sơn. Ai đã tự chế tạo súng phun sơn dùng bơm xe đạp lúc nhỏ sẽ hiểu điều này rất rõ!
30 năm trước, toàn sơn bằng bơm xe đạp, không có máy nén khí như giờ, 1 người cầm bình phun, người kia hì hục đẩy bơm! 😀 Dòng không khí chảy vuông góc với van miệng bình tạo ra 1 vùng áp thấp, hút sơn ra khỏi bình. Cũng tương tự cho chế hoà khí – carburetor xe máy. Với cánh máy bay hay lá buồm, hình dạng ko cân xứng tạo nên 2 dòng không khí có vận tốc khác nhau, gây ra chênh lệch áp suất giữa 2 bên bề mặt. Chênh lệch này tạo lực nâng cho cánh máy bay hay cánh buồm, và cũng lý giải tại sao thuyền buồm đi ngang / xiên gió thường nhanh hơn đi xuôi gió.
Dĩ nhiên, khí động học của cánh máy bay hay lá buồm còn nhiều điều phức tạp hơn thế. Có thể lý giải sự hình thành lực nâng, lực đẩy (lift) bằng nhiều cách khác nhau, chung quy cũng quay về Định luật 2 Newton. Nhưng giải thích bằng nguyên lý Bernoulli vẫn là sinh động, trực quan và dể hiểu nhất! Những điều này thường tìm thấy trong các sách “Vật lý vui”, phổ biến với học sinh cấp 2, cấp 3 ngày xưa!
ác ống nhòm quân sự hay hàng hải chuyên dụng thường có 1 thang đo hiển thị trên khung nhìn, dùng để ước lượng khoảng cách. Mỗi nấc thang đo có đơn vị là mil (mili-radian – 1/1000 radian). Giả sử như biết trước chiều cao của đối tượng đang quan sát (e.g: 1 ngọn núi) là x, thì khoảng cách tới đó: y = x / k * 1000, với k là giá trị đọc được trên thang đo.
Đây chỉ là công thức tính nhẩm gần đúng, vì công thức tính toán chính xác có liên quan một chút đến cosine, nhưng cos của góc rất nhỏ xấp xỉ bằng 1. Ví dụ như, ta biết trước chiều cao của đỉnh núi Thánh Giá – Côn Đảo là 570 m, nếu như trong ống nhòm quan sát thấy núi có độ cao là 20 nấc, thì khoảng cách đến đảo xấp xỉ là: 570 / 20 * 1000 = 28.5 km.
Chiều buông trên dòng sông cuốn mau, thương đời thương lẫn nhau trong chiều. Về đây bọt bèo muôn khắp nơi, vui buồn cho có đôi không nhiều…
ách đã vài tháng, có dịp thử cái “máng heo” – thuyền buồm nhỏ Optimist này trên một đoạn sông Sài Gòn gần An Phú Đông, quận 9. Một chiều gió rất nhẹ, vừa đủ để chiếc xuồng nhẹ nhàng chậm rãi lướt đi…
ail boats in the 60s, cut from a Vietnamese documentary film. Bamboo mast, sail of a very simplistic design, diagonally mounted rectangular – shape canvas, possibly river – only, transportation, sail and oar boats.
unique event in the Vietnamese recreational boating community, a community that is so small that even a kayaker like me have chances to know other players of other water sports such as sailboat, SUP, motor canoes, free or Scuba diving… And that’s the wedding of my friend, who helps founding and running VTSA – Vũng Tàu sailing club. Assembled together for the parade is 4 big sailboats, 2 monohulls and 2 catamarans.
A small parade with those 4 sailboats, about 20 nautical miles, running from Vũng Tàu city to VietsoPetro resort, where the wedding celebration and party were held on the beach. The weather was so fine, though winds are a bit weak. Taking parts in the parade are the bride and groom, their sailor friends and some invited guesses. Such a special event, and such joyful moments among our friendly circle that we could never forget.
|
|
|
|
major event in the small circle of Vietnamese recreational boating people. The christening of the 30 feet catamaran Veronique
, locally built here after James Wharram’s TIKI 30′ design. Gathering in, last Saturday late afternoon party were various men and women from different traits of life: boat designers, boat builders, professional or amateur skippers and sailors from the smallest type of boat (that is me, a… kayaker 😀) to the biggest… Such friendly, warm and fascinating meeting moments!
|
|
|
|
ác nghiên cứu gần đây đều cho thấy rằng junk rig – buồm cánh dơi là lý tưởng để cruising, nhất là khi có ít người trên tàu (short-handed): dây dợ nhìn phức tạp, nhưng cách đi dây làm cho lực phân bố đều khắp trên mặt cánh buồm và cột buồm. Vì thế nên, từ vải buồm, cột, dây… đều có thể làm bằng vật liệu rẻ tiền sẵn có, không cần phải là đồ xịn, đắt tiền, chi phí bảo trì, bảo dưỡng, sửa chữa thấp. Hệ thống buồm và dây có khả năng sống sót cao trong điều kiện khắc nghiệt, khi 1 chi tiết nào đó trong hệ thống failed, thì toàn hệ thống vẫn có nhiều khả năng sống sót, không như 1 số kiểu buồm khác.
Buồm cánh dơi là self-tacking, tự nó tack, không cần tác động nhiều của người điều khiển, lực kéo nhẹ, không cần winch hay bất kỳ phương tiện hiện đại nào khác. Cần rất ít nhân lực để điều khiển buồm, có thể 1 tay cầm ly cafe, tay kia nâng buồm, hạ buồm, hay làm bất kỳ thao tác điều khiển nào khác. Thực tế, những kiểu buồm cánh dơi hiện đại có performance gần như ngang ngửa Bermuda rig, trừ khi Bermuda xài spinnaker. Khuyết điểm duy nhất: không đi sát gió được tốt bằng Bermuda rig.
|
|
|
erene – 2 is almost done, but the trialling would be continued on for quite some times. Now having some free time – slots to turn to sailing, joining my “sailing comrades” again in Vũng Tàu. North winds are turning much stronger, and though we’re sailing in a somewhat protected bay, the wind gusts reach 25+ knot, and waves above 1m.
|
|
|
|
The Baba (Vietnamese word for a specie of turtle) trimaran has been overhauled for repair and being refitted, there’re some works required still on the boat. It was such a wonderful experiences, and a very wet ride, when waves wash all over the boards. Looking at the stern wake in the clip below, we were going easily at 12+ knot! 😀
here’s always something new to learn about sailing, and this weekend, we practice the MOB (man over board) situation. Supposed a crew member accidentally falls out of the boat, and we need to come back and rescue him / her under sail as soon as possible. Everyone takes turn taking the skipper role and rehearsing the MOB procedures.
|
|
|
|
|
|
|
|
But actually, most fun comes with the smallest type of boat, the Optimist. I had a very good time learning some of my crash courses with it, a tiny, but responsive boat, which gives you the right feeling about how to handle a boat in different wind and water situations. Do it the hard way
is the motto I firmly believe to be ultimately true and beneficial! 😀
|
|
|
|
|
|
|
|
ọ, những quý ông quý tộc, hay một người bình dân vô danh. Ra khơi trên những con tàu trị giá 200 đô, hay 200 ngàn đô. Chạy trốn một cuộc khủng hoảng tuổi trung niên, hay đang tìm kiếm những phiêu lưu mới. Tất cả đều chia sẻ chung một niềm đam mê đến ám ảnh với cái không gian tự do rộng lớn ngoài kia… 😀
his weekend, we lower the trimaran’s mast to add a new tang, riveted down near the mast head for the spinnaker (replacing the weak pad – eye that has been blown away by strong wind last week), make some other minor fixes before raising the mast again. We also installed a new spinnaker retrieval line and chute. The work continues pass noon.
|
|
|
|
|
|
|
|
Then after a small lunch, we head out to the sea. There’re only some very light winds today, the sea is quite calm, but that’s also a chance to fly and test all sails. The whole thing works perfectly, hoisting and retrieving the spinnaker are quite smooth, together with main sail and jib, enabled the trimaran to carry 6 men out for a pleasureful gentle promenade! 😀
ven greater sailing experiences the last weekend, when we had a chance to sail a slightly larger and heavier trimaran on Vũng Tàu sea. It takes sometimes to rig a new spinnaker, but with just only a mainsail hoisted (the jib is still furled), the boat is already like a restrained horse, ready to show off her real power once the mooring line is released.
|
|
|
|
|
|
|
|
With two daggerboards, the trimaran points quite closed to wind, though some few times, it lacks a bit of momentum for a quick, decisive tack, or maybe our handling (of an entry – level sailor) has not been smooth enough. Nevertheless, there were quite a lot of wind and waves that afternoon, and there were plenty of fun riding them obviously! 😀
great weekend with lots of fun learning my very first sailing lessons, we have a windsurf, a dinghy, a small monohull, a catamaran, and a trimaran to try sailing! What else could I ask for!? There were lots of wind and traffic on the river today. What’s a wonderful moment when I had the tiller in my hand, trying to conduct some simple broad reaching maneuvers.
|
|
|
|
|
|
|
|
From what I’ve learned in sailing books, to actual actions in reality are some large distances, and it needs a lot of practices to fill those gaps. At the end of the day, we made another “classical” mistake, a broach while in a smooth and fast downwind running, but it was also another fun experience trying to right a capsized heavy monohull it with centerboard.
|
|
|
|
|
|
|
|
Thái Bình Dương gió thổi,
Thuyền em trôi nổi tựa cánh bèo.
Sao không ra giúp chống đỡ chèo!?
Anh hùng sao lại nằm queo trong thuyền!?
|
|
|
|
|
|
|
|
The boat had 33,800 km passed under her keel in the 120 – days delivering trip from Poland to Vietnam. It is a shame that, it’s also the longest voyage ever made by any Vietnamese Navy ship! |
Hải hành từ Ba Lan về Việt Nam mất 120 ngày, trãi qua 33.800 cây số. Đáng xấu hổ thay, đó là hành trình dài nhất từng được hoàn tất bởi Hải quân Việt Nam, chưa một con tàu nào khác đi xa hơn thế! |
|
|
|
|
|
The training vessel Lê Quý Đôn, in addition to it’s modern life boats and life rafts, carries 4 small canoes, each is equipped with oars, and has two masts for sailing training. Actually, I’m feeling envy with those who are trained on such a wonderful platform! 😀 Watch a video of the ship in action below. |
Bên cạnh xuồng, bè cứu sinh hiện đại, tàu Lê Quý Đôn còn có 4 chiếc ca nô nhỏ, mỗi chiếc được trang bị mái chèo, và 2 cột buồm để huấn luyện cách dùng buồm. Thực sự, tôi đang cảm thấy ghen tị với những ai được huấn luyện trên một con tàu như thế! 😀 Xem thêm video về con tàu dưới đây! |
|
A series of 20 posts, specially written toward Vietnamese audience, to introduce briefly about the very big and diverse world of seafarers. Go to sea are noble gentlemen, or just another average Joe – sixpack, on a $200 boat or a $200,000 yacht, running from a mid – life crisis or seeking for new adventures, all share the same passions, obsessions for the ultimately – free immense water space out there. I met great difficulties in making these bilingual writings, as for the English nautical terms, and in a broader sense, the spirits of seafarers, are totally absent from the Vietnamese mind and language. We’re having a huge void in our souls in this particular area, which can only be filled by open our eyes, read and see how they did it. Well, all adventure starts from these aspiring books, just make sure to keep them dry on all the way of your journeys! 😀 |
Một loạt 20 bài viết chủ yếu hướng đến độc giả Việt, nhằm giới thiệu một phần nhỏ bé của cái thế giới mênh mông đa dạng những người đi biển. Họ có thể là những quý ông quý tộc, hay một người bình dân vô danh, ra khơi trên những con tàu trị giá $200 hoặc $200 000, chạy trốn một cuộc khủng hoảng tuổi trung niên, hay đang tìm kiếm những phiêu lưu mới. Tất cả đều chia sẻ chung một niềm đam mê đến ám ảnh với cái không gian tự do rộng lớn ngoài kia. Tôi gặp nhiều khó khăn khi viết song ngữ thế này, những thuật ngữ hằng hải, hay rộng hơn là tinh thần của những người đi biển, hoàn toàn xa lạ và trống vắng trong ngôn ngữ, trong tâm trí người Việt. Giống như chúng ta đang có một khoảng trống cực lớn trong tâm hồn chỉ có thể bù đắp bằng cách mở rộng tầm mắt ra, đọc xem họ đã làm những điều ấy như thế nào! Tất cả những cuộc phiêu lưu đều bắt đầu từ những cuốn sách đầy cảm hứng này, hãy bảo đảm là chúng luôn khô ráo trong suốt các chuyến hải hành của mình! 😀 |
Một số tựa sách sailing lý thú:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
“So beware, dear reader… like a moth to the flame, the sea has an attraction that defies explanation and those of us who fall under her spell are forever changed!”
“Cẩn thận nhé bạn đọc… giống như con thiêu thân lao vào đám lửa, biển có một sức cuốn hút không thể lý giải, và những ai mắc vào lời nguyền của nó sẽ vĩnh viễn đổi thay, một lần và mãi mãi!”
|
|
|
eah, she is