liêm chính

ăn hoá TQ và VN, giống và khác như thế nào? Giống thì nhiều, khác vài điểm quan trọng. Người TQ nói câu nào, chữ nào đều có ngữ nghĩa đầy đủ, và cố gắng làm trọn ngữ nghĩa ấy! Người VN xem câu chữ như trò chơi chữ, hơn thua kiểu lươn lẹo, không thật hiểu thấu đáo nội hàm! Thấy “đối phương” nói câu gì cũng lập tức lên Google, học lóm đâu đó một vài câu chữ để có thể khả dĩ lấp liếm, bắt bẻ, bài xích được. Vốn dĩ câu từ lý luận nhị nguyên, thảy đều có hai mặt, ví như: “người không vì mình thì trời tru đất diệt”, nhưng cũng có câu: “người chỉ vì mình thì cũng trời tru đất diệt”.

Luôn có sự đối lập như thế, khác biệt chỉ ở chỗ nói có thực nghĩa như vậy hay không mà thôi! Nên càng nói nhiều chữ, càng đao to búa lớn, cách mạng công nghiệp, 4.0, đi tắt đón đầu các kiểu, là càng xa rời sự thật! Từ bao giờ người ta quên đi mất những điều rất đơn giản, ví dụ như: “liêm chính”! Nhìn nhận một con người cũng vậy thôi. Tôi quan sát thấy ai nghe một câu đơn giản mà không hiểu hay cố tình không hiểu, đến lần thứ hai là người đó sẽ “lên đường”! Xưa giờ mấy chục năm vẫn thế, mặc dù biết rằng điều đó làm mình “khó sống”. Từng câu, từng chữ, thảy phải đều có ý nghĩa!

khí thôn ngưu

ản mạn về bài thơ Thuật hoài, Trần triều tướng quân, Phạm công Ngũ Lão, nguyên văn: Hoành sáo giang san cáp kỷ thu, Tam quân tì hổ khí thôn ngưu, Nam nhi vị liễu công danh trái, Tu thính nhân gian thuyết Vũ hầu… Sách vở cũ (như Trần Trọng Kim) đều lý giải “ngưu” là sao Ngưu, sao Đẩu, nên giải nghĩa câu này: chí khí ba quân mạnh mẽ như hổ báo, muốn nuốt cả sao trên trời. Khi nhỏ đọc vậy thì chỉ hiểu vậy, không thắc mắc!

Nhưng giới văn học sử hiện đại khoa học hơn, lý giải “khí thôn ngưu” đơn giản là “nuốt trôi con trâu”, ngữ nghĩa hợp lý nếu liên hệ với 2 chữ “hổ báo” phía trước, không cần phải lãng mạn hoá “trên trời”. Vậy câu này hiểu đúng là: ba quân chí khí mạnh mẽ như hổ báo muốn nuốt trôi trâu! (“ngưu” là bò, “thủy ngưu” mới là trâu, nhưng dùng đã quen, không sửa). Hy vọng năm mới, vận sự đổi thay, Covid tiêu tán, nuốt trôi được con trâu Tân Sửu này! 😀

serenity – 1, p25

ết thúc series đóng chiếc Serenity ở đây, cảm giác nói chung là hài lòng. Đóng một chiếc xuồng mới vẫn luôn là một quá trình khám phá rất thoả mãn, luôn học được, luôn nghĩ ra được nhiều điều mới, những ý tưởng thiết kế, kỹ thuật thi công…

Nhưng chính vì như thế nên chỉ bảo là “hài lòng”, chứ không bảo là “hoàn hảo”, tích tụ đủ những ý tưởng mới thì sẽ dồn nó vào chiếc sau! Tạm thời bây giờ hài lòng với cái đang có đã! Suy cho cùng, làm ra là để chèo, chứ đâu phải là người đóng xuồng chuyên nghiệp!

Không có gì thoải mái hơn là những ngày “đông” mát mẻ như thế này chèo thuyền trên sông, cảm giác thư thái vô cùng! Với một số người, ngồi một chỗ đôi khi cũng thư thái, những người đó quá giỏi, tôi ko làm được vậy! Chuẩn bị bước sang năm mới với nhiều “vận động” hơn nữa! 😀

kulak và gulag

Ngói đỏ lợp nghè, lớp trên đè lớp dưới.
Đá xanh xây cống, hòn dưới chống hòn trên.

ấu trúc và tính cách xã hội người Việt, thực ra Deuxième Bureau và CIA đã nghiên cứu vấn đề này một cách kỹ càng, qua các tài liệu giải mật cho thấy họ hiểu chúng ta rất rõ! Xã hội Việt xoay quanh khái niệm “làng”, là một đơn vị di dân có nguồn gốc, phong tục, tập quán, văn hoá… hơi khác nhau một chút! Nói “một chút” nhưng đôi khi là… rất nhiều!

Như làng tôi diện tích hành chính chỉ hơn 8km2, nhưng diện tích sở hữu gấp 2, 3 lần hơn thế! Là do lịch sử hàng trăm năm, những năm đói, người ta phải bán ruộng đất, người làng tôi mua, dần dần, mua gần hết các làng xung quanh! Căn bản là dân làng tôi không đói, ai nhìn vào cũng ngưỡng mộ! Là do cái bản tính làm việc như trâu, như ngựa!

Chỉ nhìn quanh mấy cây số thôi là đã thấy văn hoá khác biệt rồi! Làng là một đơn vị vừa hành chính vừa văn hoá! Thời phong kiến, cấp hành chính thấp nhất do triều đình bổ nhiệm xuống là cấp huyện, còn thấp hơn nữa, lãnh đạo cấp làng xã là do người dân tự bầu lên với nhau! Một kiểu “tự trị” nho nhỏ… thế nên mới có cái câu: “phép vua thua lệ làng”!

Hàng năm thuế khoá, phu phen bổ xuống là quan huyện sẽ đi “thương lượng” với lý trưởng, thống nhất với nhau một cái “giá”, còn lại là chuyện lý trưởng tự sắp xếp, phân bổ trong làng! Nói: “quyền lực của nhà vua dừng lại ở cổng làng” là như thế! Nên trong chừng mực nào đó, mấy ông lý trưởng, chánh tổng cũng giống như là “ông vua con con”.

Nên tính cục bộ của người Việt là siêu đẳng! Để giải quyết chuyện này, để “lớn lên và thoát khỏi cái áo cũ kỹ”, một dân tộc “mạnh mẽ đến mức điên loạn” như ku Nga là nó làm tất tay, rốt ráo, “kulak và gulag”, một lần và mãi mãi. Cách người ta thường hiểu về “gulag” thực ra vẫn chưa đầy đủ và phiến diện, nhưng đó là một chuyện khác sẽ nói đến sau!

serenity – 1, p24

ực kỳ lười quay video, nên chèo thì nhiều nhưng đến hôm nay mới làm tạm cái clip “1 minute of Serenity – 1 phút bình yên”, hy vọng là đủ siêng năng để làm clip “2 minutes of Serenity” tiếp theo! Đổi chất lượng hình ảnh sang HD, mang headphone vào và… enjoy! 😀 😀

Đã hết sức quen thuộc về cảm giác với chiếc xuồng, và nghĩ rằng đây là chiếc chịu đựng được sóng gió tốt nhất trong những chiếc đã đóng! Chưa thử nghiệm đầy tải (full-load test) nhưng nghĩ rằng xuồng sẽ ổn định nhiều hơn nữa nếu chất thêm đủ 25 ~ 30 kg hành lý!

Những ngày cuối năm, chuẩn bị bước sang năm mới này, thời tiết thật dể chịu, mát mẻ, thoải mái, rất phù hợp để làm những đường chèo dài! Nhưng cũng phải xem xét tình hình dịch bệnh Covid-19 như thế nào rồi mới có thể tính đến những hành trình xa hơn được! 😢

10 pesen pobedy

èn gì thủ môn Đặng Văn Lâm, trong một phỏng vấn (bằng tiếng Nga) với một tờ báo Nga, trả lời câu hỏi: ấn tượng đầu tiên của anh khi trở về Việt Nam là gì? Anh ấy trả lời, rất thẳng thắn: ấn tượng đầu tiên khi về Việt Nam là mở TV lên nghe như loại âm nhạc của mấy thằng gay, bóng!

Đương nhiên chỉ thẳng thắn trong tiếng Nga thôi, chứ về Việt Nam rồi chắc chắn sẽ nói khác! 😅 Bản gốc của bài hát ở đây, được sáng tác trong Thê chiến lần 2, nhưng mãi mấy chục năm sau mới được biết đến rộng rãi qua bộ phim nổi tiếng: В бой идут одни «старики» – Chỉ có mấy “ông già” ra trận – 1973…

dựng nêu

ựng nêu tức là chính thức ăn Tết, chuẩn bị đón năm mới! Ông nội kể… hồi đó, triều đình chẳng còn quyền lực gì, chỉ còn hư vị, thực quyền trong tay người Pháp, thế nên đi ra đi vào, rảnh rỗi thì làm gì? Thì cúng bái, tế lễ, quanh năm suốt tháng làm mãi thôi. Thế là lệnh xuống các làng, xã khắp nơi đều phải cử người về Kinh học nghi-lễ tế-bái: tấu sớ phải viết như thế nào, quỳ lạy phải ra làm sao… sinh ra đủ thứ phiền phức! 🙂

công án

iải thích chút, câu “phùng Phật sát Phật, phùng Tổ sát Tổ” – 逢佛殺佛,逢祖殺祖。 Chuyện kể lại trong Lâm Tế lục, Nghĩa Huyền thiền sư, một lần thấy môn đồ đang chăm chú tụng kinh, niệm Phật, thái độ nhất nhất thành kính, bèn hét lớn: Gặp Phật thì giết Phật, gặp Tổ thì giết Tổ”. Ngữ nghĩa thì dài dòng, nhưng về phương pháp, đây gọi là “Công án” – 公案, thường dùng trong Thiền tông, nhằm tạo ra một cú sốc mạnh, sốc tâm lý hay cả vật lý (thể chất), phá vỡ chướng ngại, đưa tâm trí người tu tập ra khỏi những khuôn khổ thông thường!

“…Đặc trưng của công án là sử dụng rất nhiều nghịch lý, những điều nằm ngoài phạm vi của lý luận. Công án không phải là câu đố thông thường nên vì thế, nó không thể được giải đáp bằng lý luận, muốn hiểu nó buộc phải nhảy qua một cấp độ khác của nhận thức. Vì lời giải của công án thường nằm ngoài lý luận, nên công án chính là được thiết kế đặc biệt để thiền sinh thấy rõ giới hạn của tư duy, của ngôn từ và để hiểu, đáp ứng được công án, buộc lòng phải chuyển hoá tâm thức bằng một bước nhảy của trực giác, nhảy qua khỏi sự mâu thuẫn của lý luận nhị nguyên…”

công xã nguyên thuỷ

uối tuần hơi rảnh rỗi xem vài tập phim “nhảm” của TQ… Đầu tiên nhận thấy thuyết minh kiểu Hồng Công bên hông Chợ Lớn đã có tiến bộ, giọng đọc đã giống với tiếng Việt hơn, tuy nhiên hiểu biết về văn hoá TQ vẫn rất kém, nhiều câu, chữ đọc như bùa chú, biết ngay người thuyết minh éo hiểu gì! Tuy là drama nhưng người ta làm kịch bản từng câu, từng chữ đều có ngữ nghĩa, không phải kiểu “bùa chú” như VN. Thứ đến nữa là phim vẫn có nhiều tầng cảm nhận khác nhau, dành cho nhiều loại khán giả khác nhau!

Tầng thấp nhất: trai xinh gái đẹp, ăn mặt thời trang, ngôn tình các kiểu! Tầng kế đến: có suy nghĩ về tín nghĩa trong làm ăn, các loại thật – giả giá trị, về khế ước xã hội. Tiếp đến vẫn có thêm đôi tầng ngữ nghĩa cao hơn cho người xem cảm nhận, dù chỉ là một bộ phim truyền hình không phải là xuất sắc lắm! Mới hay, xã hội TQ đã phát triển đến mức cao, tinh vi về giao tiếp, phức tạp về tổ chức, dần dần tiến đến tinh thần lập thân, lập pháp. Nhìn lại cái “công xã nguyên thuỷ” Việt Nam mà thấy đau lòng lắm lắm… 😢😢

pin

hững đột phá mang tính cách mạng trong công nghệ pin đã hình thành, giờ nó đẩy cả tàu hoả, không phải chỉ xe hơi, xe tải. Tương lai đẩy cả máy bay, tàu thuỷ không phải là chuyện viễn tưởng! Thôi, em “khăn gói quả mướp” sang “Đại Đường đông thổ” đi “thỉnh kinh” đây! Việt Nam vẫn còn mãi mê mơ mộng Trạng Tí với Thánh Gióng… 😞 Người Trung Quốc giỏi thì phải thừa nhận là họ giỏi, để còn coi học hỏi, bắt chước thế nào, chứ nhiều người chỉ thích nói phủi: ah có gì đâu, chẳng qua có nhiều tiền nên nó làm được thôi! Câu đó theo tôi thấy, so với câu: ai biểu đeo vàng chi cho nó cướp thì cũng giống hệt nhau. Về tư cách, cũng một loại người đó thôi, chẳng có khác gì!

Mà không trách được, từ xưa, CIA nó đã dạy bài như thế, in thành cẩm nang đào tạo người hẳn hỏi, ví dụ như: với Bắc Việt, cứ xoáy vào vấn đề Trung Quốc, nào là đất đai tổ tiên để lại, nói bừa lên lên thế để quên đi một cái thực tế rằng chỉ có độ chục ngàn chuyên gia Trung Quốc ở Bắc Việt, chứ không phải là nửa triệu quân Mỹ như ở miền Nam. Cái kiểu nói năng càn quấy ấy, chúng nó dạy lẫn nhau, dạy mãi đến mấy chục năm sau, giờ không còn nhớ ra ai đã dạy chúng nó, cứ như thế mà làm thôi. Miệng thì nói yêu nước, ghét Trung Quốc, nhưng thực chất là xỉa xói, kèn cựa vùng miền với nhau, toàn lưu manh vặt. Đấy, ngay từ đầu là chính tâm, thành ý vất đi rồi, khỏi cần nói chuyện khác!